Η «βουτιά» των αγορών και η… επιστροφή στα θεμελιώδη

• H μίνι χρηματιστηριακή κρίση σηματοδοτήθηκε από τους αναλυτές ως επιστροφή των επενδυτών στα θεμελιώδη. Η αύξηση των επιτοκίων, η επάνοδος στον προστατευτισμό μέσω των δασμών που υλοποιεί το δόγμα Trump και η μη συστημική πολιτική κρίση στην Ευρώπη με βασική αφετηρία την Ιταλία δημιουργούν ένα πλαίσιο, που οι διεθνείς επενδυτές αποφάσισαν σε αυτό τον χρόνο να εκδηλώσουν την στάση τους κυρίως μέσω μείωσης των θέσεών τους σε μετοχές και εν μέρει σε κυβερνητικά ομόλογα. Εδώ βέβαια πρέπει να επισημάνουμε ότι δεν ερμηνεύεται ορθολογικά ο χρόνος εκδήλωσης της κρίσης δεδομένου ότι τα οικονομικά και πολιτικά δεδομένα ήταν γνωστά από πολύ πιο πριν στην διεθνή επενδυτική κοινότητα. Για παράδειγμα στις ΗΠΑ έχουν συμπληρωθεί ήδη 2 χρόνια που η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ έχει ξεκινήσει τον κύκλο αύξησης των επιτοκίων του δολαρίου ενώ και το δόγμα Trump με επιβολές δασμών κυρίως στην Κίνα ήδη συμπληρώνει ένα χρόνο. Επομένως η πολυπλοκότητα και αλληλεξάρτηση των αγορών κάνουν το timing των ακραίων κινήσεων πολύ δύσκολο να προσδιορισθεί.

• Ο εκτιμώμενος ρυθμός ανάπτυξης της Κίνας θα βαίνει μειούμενος. Για το λόγο αυτό η Κεντρική Τράπεζα μείωσε κατά 1% τα αποθεματικά που πρέπει να τηρούν οι εμπορικές τράπεζες, με αποτέλεσμα να ενισχύσουν σημαντικά την ρευστότητά τους και συνεπώς και τις χορηγήσεις τους, με προφανή στόχο την αναθέρμανση της κινεζικής οικονομίας.

• Το ΔΝΤ αναθεώρησε ανοδικά τον ρυθμό ανάπτυξης στην χώρα μας (από το 1,9% στο 2,5% για το 2018). Επισήμανε όμως ως αρνητικά στοιχεία της ίδιας έκθεσης την γήρανση του πληθυσμού αλλά και το ότι οι στόχοι των πρωτογενών πλεονασμάτων δεν αρκούν από μόνοι τους να εξασφαλίσουν την βιωσιμότητα της εξυπηρέτησης του ελληνικού χρέους

• Ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ υποχώρησε τον Σεπτέμβριο στο 0,2% από 0,1% τον Αύγουστο σε μηνιαία βάση. Αυτή ή ένδειξη καταδεικνύει ότι η σφιχτή νομισματική πολιτική έχει φέρει καρπούς αφού και η οικονομία συνεχίζει να μεγεθύνεται, αλλά με απόλυτο σχεδόν έλεγχο των τιμών. Προς την ίδια κατεύθυνση λειτουργεί ευνοϊκά η διατήρηση κοντά στα χαμηλά επίπεδα των 50 ετών στις εβδομαδιαίες αιτήσεις για επιδόματα ανεργίας.

• Το διεθνές οικονομικό περιβάλλον και τα αυξημένα επιτόκια στις ΗΠΑ, έναντι μηδενικής αύξησης στην Ευρώπη, έχουν οδηγήσει τις αποδόσεις των 10ετών αμερικανικών ομολόγων κοντά στα υψηλά επίπεδα των τελευταίων 10 ετών.

• Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην τεχνική έκθεση που θα δώσει στη δημοσιότητα στις 22/10 θα επιβεβαιώνει αφενός τους κυβερνητικούς στόχους για την ανάπτυξη (2,1% το 2018 και 2,5% το 2019) και αφ ετέρου την βιώσιμη επίτευξη του ύψους των πρωτογενών πλεονασμάτων. Παράμετροι που αφήνουν κάποιο μικρό περιθώριο να μη υλοποιηθεί η μείωση των συντάξεων με πρόσθετα αντίμετρα.

• Οι αρνητικές επιπτώσεις από το εμπάργκο των εξαγωγών πετρελαίου του Ιράν αντισταθμίστηκαν από την αύξηση της ημερήσιας παραγωγής πετρελαίου, κατά τον μήνα Σεπτέμβριο, από τις χώρες μέλη του OPEC αλλά και την Ρωσία. Ο παράγοντας αυτός συνέτεινε θετικά στην μείωση της τιμής του πετρελαίου.

Αμερικανικές Μετοχές (Δείκτες Dow Jones S&P 500)

Το υπόδειγμά μας είχε έγκαιρα σκανάρει την ακραία, σε σχέση με τον χρόνο, υποχώρηση των τιμών των 30 μεγαλύτερων σε αξία αμερικανικών εταιρειών στο επίπεδο των 25.300 μονάδων. Παρ’ όλη την τεχνική ανοδική κίνηση της συνεδρίασης της Παρασκευής, η βασική στήριξη, σε περισσότερο βάθος χρόνου, αναθεωρείται προς τις 24.500 μονάδες .Άλλωστε ο πολύ σημαντικός δείκτης μεταβλητότητας των αμερικανικών μετοχών (γνωστός ως VIX) σχεδόν διπλασιάσθηκε μέσα στις τρεις τελευταίες συνεδριάσεις της χρηματιστηριακής εβδομάδας που διανύσαμε.

Ο δείκτης Dow Jones (Σεπτέμβριος 2017 - Σεπτέμβριος 2018)

Τελικά ο αντιπροσωπευτικός δείκτης των 500 αμερικανικών μετοχών δεν ακολούθησε την “διορθωτική κίνηση αναπνοής” αλλά την ακραία υποχώρηση των τιμών των μετοχών. Για να σταθεροποιηθεί ο δείκτης θα πρέπει να βρει στήριξη περί τις 2.750 μονάδες. Σε περίπτωση επέκτασης του αρνητικού σεναρίου η στήριξη του δείκτη θα μεταφερθεί στο εύρος των 2.670-2.690 μονάδων.

Αμερικανικές Μετοχές Μικρής και Μεσαίας Κεφαλαιοποίησης (Δείκτης Νasdaq)

Ο δείκτης που περιέχει κυρίως τεχνολογικές μετοχές, αλλά και μετοχές άλλων κλάδων μεσαίας και μικρής κεφαλαιοποίησης επέκτεινε, όπως είχαμε εντοπίσει στην αναφορά μας της 6/10, μέχρι τα επίπεδα των 7.200 μονάδων, με δύο ακραίες αρνητικές συνεδριάσεις που ώθησαν τον NASDAQ στην περιοχή των 7.000 μονάδων. Το τελευταίο επίπεδο είναι ιδιαίτερα κρίσιμο για την στήριξη των μετοχών που απαρτίζουν τον δείκτη. Σε περίπτωση βραχυπρόθεσμης ανάκαμψης των τιμών τους, όπως συνέβη στην χθεσινή συνεδρίαση, το υπόδειγμά μας σκανάρει ως ιδιαίτερα κρίσιμο επίπεδο στήριξης τις 7.200 μονάδες.

Ιταλικές μετοχές (Δείκτης MIB 30)

Ο δείκτης έχει υποχωρήσει κατά 25% με χρονικό ορόσημο τις εκλογές του περασμένου Μαίου, ενσωματώνοντας όλες τις αβεβαιότητες σε οικονομικό και πολιτικό επίπεδο που έχουν οδηγήσει και την απόδοση στην λήξη του δεκαετούς κυβερνητικού ομολόγου στο 3,5% από την περιοχή του 2,5% που ήταν πριν τον Μάιο. Ακόμη και σε περίπτωση βραχυπρόθεσμης ανοδικής κίνησης η μεσοπρόθεσμη στήριξη των 30 ιταλικών μετοχών βρίσκεται στο εύρος 18.750-19.000 μονάδων.

Ο δείκτης FTSE MIB (Σεπτέμβριος 2017 - Σεπτέμβριος 2018)

Γερμανικές Μετοχές (Δείκτης DAX)

Ο βασικός δείκτης του Χρηματιστηρίου της Φρανκφούρτης, στον οποίο αποτυπώνεται η δυναμική της πιο ισχυρής ευρωπαϊκής οικονομίας, έδειξε έλλειψη στήριξης στην μίνι χρηματιστηριακή κρίση με αποτέλεσμα να σπάσει αρκετά τεχνικά σημεία στήριξης και να φθάσει στα επίπεδα των 11.500 μονάδων (το υπόδειγμά μας είχε δώσει στήριξη στις 11.800 μονάδες). Εάν η βραχυπρόθεσμη κίνηση ανοδικής εκτόνωσης μετά την μίνι χρηματιστηριακή κρίση δεν έχει δυναμική τουλάχιστον έως τις 11.800 μονάδες τότε είναι πολύ πιθανόν ο δείκτης να αναζητήσει στήριξη στις 11.200 και σε βάθος χρόνου και τις 10.750 μονάδες.

Βρετανικές Μετοχές (Δείκτης FTSE 100)

Το όποιο σενάριο διαπραγμάτευσης για το Brexit παρέμεινε στο περιθώριο λόγω της μίνι κρίσης την χρηματιστηριακή εβδομάδα που πέρασε. Με τα νέα δεδομένα, το επίπεδο των 7.000 μονάδων είναι το κρίσιμο μέγεθος που η μη διάσπασή του θα προσδιορίσει το νέο επίπεδο ισορροπίας των 100 μεγαλύτερων σε χρηματιστηριακή αξία βρετανικών εταιρειών. Σημαντική αντίσταση για την συνέχεια θα είναι η περιοχή των 7.200 μονάδων. Εδω να σημειωθεί ότι παρ’ όλη την πρόσφατη διόρθωση, ο δείκτης FTSE100 καταγράφει άνοδο της τάξης του 17,7%, απόδοση που ελάχιστοι, ακόμη και επαγγελματίες επενδυτές, περίμεναν.

Ελληνικές μετοχές (Γενικός Δείκτης)

Συνεχίστηκε η πτώση των ελληνικών μετοχών, απλά με πιο λελογισμένους ρυθμούς. Το υπόδειγμά μας σκάναρε επιτυχώς, στην αναφορά μας της 6/10, την διάσπαση των αντιστάσεων των 660 και 640 μονάδων αντίστοιχα. Η ισχυρή στήριξη των ελληνικών μετοχών εντοπίζεται στα χαμηλά επίπεδα των 580-600 μονάδων ενώ σε περίπτωση μιας ανοδικής κίνησης, ισχυρή αντίσταση θα υπάρξει στο επίπεδο των 680 μονάδων.

Ισοτιμία Ευρώ- Δολαρίου

Η βασική ισοτιμία, ανεξάρτητα από την σημαντική διόρθωση των μετοχικών αγορών, παραμένει εντός του μεσοπρόθεσμου εύρους των 1,1550-1,1750 δολαρίων ανά ευρώ. Η πιο στενή στήριξη οριοθετείται στο 1,1550-1,1650 δολάρια αφού το αμερικανικό νόμισμα δεν μπορεί να κινηθεί θετικά λόγω του εμπορικού πολέμου της προεδρίας Trump αλλά και της εν γένει γεωπολιτικής αβεβαιότητας. Περίοδο που το ευρώ λόγω των αρνητικών θεμελιωδών μεγεθών αλλά και της περιρρέουσας Ιταλικής Κρίσης θα έπρεπε να είχε κινηθεί αρνητικά έναντι του δολαρίου.

Ισοτιμία Ευρώ-Στερλίνας

Οι αγορές συναλλάγματος δείχνουν να αγνοούν τα σενάρια της έκβασης διαπραγματεύσεων για το Brexit και επηρεάζονται βραχυπρόθεσμα από την σημαντική πτώση των τιμών των μετοχών. Το υπόδειγμά μας σκανάρει ως πολύ πιθανή την προσέγγιση των 0,8650 λιρών ανά ευρώ. Σημειώνουμε ότι το υψηλό έτους για το βρετανικό νόμισμα είναι το 0,8618 της λίρας έναντι του ευρώ και καταγράφηκε στις 17/4.

Η πορεία της ισοτιμίας ευρώ - λίρας (Σεπτέμβριος 2017-Σεπτέμβριος 2018)

Ισοτιμία Δολαρίου-Γιέν

Το υπόδειγμά μας είχε σκανάρει την διορθωτική κίνηση του δολαρίου προς την περιοχή των 112,50 δολαρίων ανά γιεν, κάτι που επιτάθηκε από την διεθνή ακραία πτώση των τιμών των μετοχών. Η πιθανή παραβίαση των 112 γιεν ανά δολάριο μπορεί να οδηγήσει την ισοτιμία έως και την περιοχή των 111,50.Σε περίπτωση, με μικρότερη πιθανότητα, που το αμερικανικό νόμισμα επανακάμψει, μπορεί να δούμε ως πιθανή την επαναπροσέγγιση των 113 γιεν.

Πετρέλαιο

Λόγω ευαισθησίας του μαύρου χρυσού στα θεμελιώδη μακρο δεδομένα (Αύξηση επιτοκίων, επιβράδυνση της κινεζικής οικονομίας, αρχή μείωσης του ρυθμού αύξησης των εταιρικών κερδών) μαζί με τις όποιες γεωπολιτικές αβεβαιότητες οδήγησαν σε σημαντική διόρθωση της τιμής του πετρελαίου. Πρόσθετο στοιχείο για την διορθωτική κίνηση προς τα 80 δολάρια το βαρέλι προήλθε από την αύξηση της ημερήσιας παραγωγής κατά τον Σεπτέμβριο στα 32,76 εκ βαρέλια που αντιστάθμισε την μείωση, λόγω του αμερικανικού εμπάργκο, στις εξαγωγές ιρανικού πετρελαίου. Το υπόδειγμά μας σκανάρει ως κρίσιμη στήριξη την περιοχή των 80 δολαρίων, ενώ το επίπεδο των 83 δολαρίων είναι μία πολύ ισχυρή αντίσταση που, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, θα είναι δύσκολο να προσεγγίσει.

* Η στήλη είναι ευγενική χορηγία της "Φoυρλής Συμμετοχών"