Επενδυτικά Κεφάλαια: Κάνε το όπως το Λουξεμβούργο

Το Μεγάλο Δουκάτο του Λουξεμβούργου, όπως είναι το πλήρες όνομα του Λουξεμβούργου, είναι ένα μικρό κράτος της Ευρώπης, συνορεύει δε με τη Γερμανία, τη Γαλλία και το Βέλγιο. Η έκτασή του είναι περίπου το 67% του νομού Αττικής και ο πληθυσμός του περί τις 600.000 κατοίκους, συμπεριλαμβανομένων αυτών που διαμένουν και εργάζονται στη χώρα.

Θεωρείται από τις πιο πλούσιες χώρες στον κόσμο όσον αφορά το κατά κεφαλήν εισόδημα. Το Λουξεμβούργο είναι η έδρα πολλών Ευρωπαϊκών Οργανισμών όπως του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (EIB) καθώς και του Ταμείου της (EIF). Επίσης είναι η έδρα της Γραμματείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το ακαθάριστο εθνικό προϊόν (ΑΕΠ) της χώρας στηρίζεται πρωτίστως στον τομέα των υπηρεσιών.

Ένα σημαντικό κομμάτι του ΑΕΠ από τον τομέα των υπηρεσιών προέρχεται από τα Επενδυτικά Κεφάλαια τα οποία εδρεύουν (domiciled) στο Λουξεμβούργο και αποτιμώνται σε περίπου 4,9 τρισεκατομμύρια ευρώ (στοιχεία Νοεμβρίου 2020), σύμφωνα με την Ένωση Θεσμικών Επενδυτών Λουξεμβούργου (ALFI). Το μέγεθος αυτό είναι το δεύτερο παγκοσμίως μετά τις ΗΠΑ. Ομιλώ για κεφάλαια τα οποία δεν επενδύουν κατ’ ανάγκη στη χώρα, αλλά εδρεύουν εκεί και μπορούν να επενδύουν παγκοσμίως.

Εταιρείες επενδύσεων από όλο τον κόσμο έχουν ιδρύσει κάποια επενδυτικά κεφάλαια (Funds) με έδρα το Λουξεμβούργο για να προωθήσουν τα κεφάλαιά τους προς διάθεση στην Ενιαία Ευρωπαϊκή Αγορά μέσω της ελεύθερης διακίνησης (passporting) που ορίζουν οι ευρωπαϊκές ντιρεκτίβες για τα κεφάλαια αυτά. Όμως γιατί το Λουξεμβούργο επιλέγεται ως χώρα έδρας αυτών των κεφαλαίων;

Ως κύριος λόγος θεωρείται το χαμηλό φορολογικό καθεστώς που ευνοεί την εγκατάσταση Εταιρειών Διαχείρισης Κεφαλαίων, επίσης χαμηλός φορολογικός συντελεστής στα ίδια τα κεφάλαια. Ενδεικτικά αναφέρω πως για κεφάλαια Ο.Σ.Ε.Κ.Α (U.C.I.T.S Funds), ο φόρος (Taxe d’abonnement) είναι 0,05% επί του ύψους των υπό διαχείριση κεφαλαίων.

Μια άλλη παράμετρος για την προσέλκυση τέτοιου είδους κεφαλαίων είναι το θεσμικό πλαίσιο που επιτρέπει τη δημιουργία πολλών νομικών μορφών που μπορεί να πάρει ένα τέτοιο κεφάλαιο, ενδεικτικά αναφέρω FCP, SIF, SICAV, SICAR, SICAF, RAIF. Επίσης το θεσμικό πλαίσιο για τη δημιουργία εταιρειών που υποστηρίζουν τη λειτουργία των Επενδυτικών Κεφαλαίων όπως οι Επαγγελματίες Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών (PFS). Η ποικιλία των νομικών μορφών που μπορεί να πάρει ένα κεφάλαιο (fund) αποτελεί πόλο έλξης για τη δημιουργία αυτών καθώς δίνει εναλλακτικές λύσεις ως προς την επενδυτική στρατηγική που ακολουθεί το εκάστοτε κεφάλαιο καθώς και την πελατειακή βάση στην οποία αναφέρεται.

Επιπλέον, η καινοτομία είναι μια συνεχής στρατηγική της «βιομηχανίας» κεφαλαίων του Λουξεμβούργου. Αναθεωρεί συνεχώς το νομικό και κανονιστικό του πλαίσιο και επεκτείνει την εργαλειοθήκη προϊόντων και υπηρεσιών, σε μια προσπάθεια να διασφαλιστεί ότι παραμένει μια ελκυστική επιλογή για επενδυτές και διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων.

Δοθέντος των παραπάνω παραμέτρων, έχει δημιουργηθεί όπως προαναφέρθηκε μια ολόκληρη «βιομηχανία» με αντικείμενο το Επενδυτικό Κεφάλαιο, που απασχολεί χιλιάδες εργαζομένους σε Δικηγορικές Εταιρείες, Τράπεζες, Εταιρείες Διαχείρισης Κεφαλαίων, Ελεγκτικές Εταιρείες, Εταιρείες Διαχείρισης Eπενδυτικών εντολών (Transfer Agents).

Σύμφωνα με τα παραπάνω, βασιζόμενος και στην προσωπική μου εμπειρία, θεωρώ πως είναι εφικτό και από τη χώρα μας να «επενδύσει» στην ανάπτυξη μιας τέτοιας «βιομηχανίας». Η χώρα μας, βγαίνοντας από μια 10ετή κρίση χρέους και την πρόσφατη παγκόσμια υγειονομική κρίση που απομείωσε το ΑΕΠ της, πρέπει να στοχεύσει και προς αυτή την κατεύθυνση. Έχει δε αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη με τη διεθνή επενδυτική κοινότητα, όπως αποτυπώνεται στις διαρκώς μειούμενες αποδόσεις των κρατικών ομολόγων της.

Η Ελλάδα είναι μια σύγχρονη χώρα από τα παλαιότερα μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης με εξαιρετικό ανθρώπινο δυναμικό, υποδομές, γνώστες των αγορών στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και σταθερή πολιτική κατάσταση. Απομένει μόνο θέληση και συντονισμός των αρμόδιων αρχών για τη δημιουργία θεσμικού πλαισίου καθώς και προώθηση του προϊόντος στη διεθνή επενδυτική κοινότητα.

Η Κυπριακή Δημοκρατία έχει ήδη ξεκινήσει την προσπάθεια εδώ και μερικά χρόνια, γιατί όχι κι εμείς;

* Ο κ. Βασίλης Δαμουράς είναι στέλεχος Κονονιστικής Συμμόρφωσης σε Τράπεζα στο Λουξεμβούργο, στον βραχίονα της εκτέλεσης επενδυτικών εντολών. Είναι μέλος εργασιακής ομάδας στην Ενωση Θεσμικών Λουξεμβούργου με θέμα τα «Προσωπικά δεδομένα», καθώς και της Ένωσης Επαγγελματιών Κανονιστικής Συμμόρφωσης Λουξεμβούργου. Εχει διατελέσει Δ/ντής Λειτουργιών & Εκτελεστικό Μέλος του ΔΣ της Πειραιώς Asset Management ΑΕΔΑΚ. Οι απόψεις που εκφράζει είναι προσωπικές.