Οι τρέχουσες επαφές μεταξύ Ελλάδας-Τουρκίας διεξάγονται στο πλαίσιο ενός καυτού διεθνούς σκηνικού, με σοβαρές εστίες στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή, που αλλάζει τα δεδομένα δεκαετιών. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, απλουστευτικοί διαχωρισμοί που τείνουν να επικρατήσουν σε μερίδα της κοινής γνώμης, μεταξύ «πατριωτών» και «μειοδοτών», είναι πολλαπλώς επικίνδυνοι.

Το πιο παράδοξο είναι ότι αρκετοί από τους υπερ-πατριώτες αναλύουν με διαφορετικό τρόπο τα δεδομένα στη σύγκρουση μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας, σε σχέση με τις ελληνοτουρκικές διαφορές. Κυρίως διότι στην περίπτωση της Ρωσίας, εμμέσως πλην σαφώς, αναγνωρίζουν τον ρόλο των «σφαιρών επιρροής» και της εγγενούς ανισότητας μεταξύ δυνάμεων διαφορετικού επιπέδου, στις διεθνείς σχέσεις.

Τα ψέματα σιγά σιγά τελειώνουν. Πίσω από την κουρτίνα των επίσημων δηλώσεων για συνεχή και ισχυρή στήριξη προς την Ουκρανία, «για όσο χρειαστεί» (σ.σ. η συνολική βοήθεια προς την Ουκρανία έχει ήδη ξεπεράσει τα 380 δισ. δολάρια), οι ηγεσίες των μεγάλων χωρών της Δύσης αντιλαμβάνονται ότι με τη Ρωσία να επικρατεί, αργά αλλά σταθερά, στο πεδίο της μάχης, δεν υπάρχει άλλη λύση από τη συνθηκολόγηση.

Το ένα μετά το άλλο, τα σενάρια νίκης διαψεύστηκαν. Η οικονομία της Ρωσίας δεν διαλύθηκε από τις κυρώσεις. Ο Πούτιν όχι απλώς δεν απομονώθηκε από τον υπόλοιπο κόσμο, πλην της Δύσης, αλλά στηρίζεται κρυφά και φανερά από μεγάλες χώρες όπως η Κίνα, ακόμη και από την «ουδέτερη» Ινδία, όπως προκύπτει από πρόσφατο δημοσίευμα του Bloomberg.

Στην εποχή της οικονομίας της γνώσης και των δημογραφικών προβλημάτων, ο πιο πολύτιμος πόρος είναι οι νέοι. Για να το πούμε με μια φράση, χρειάζονται «περισσότερα και καλύτερα μυαλά».

Ειδικά σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, που δεν έχει ισχυρές πρωτογενείς πλουτοπαραγωγικές πηγές, κι από την άλλη διαθέτει έναν από τους μεγαλύτερους δείκτες υπογεννητικότητας παγκοσμίως, δύσκολα θα μπορούσε να βρει κάποιος πιο σημαντική «στρατηγική» επένδυση.

Το πρόβλημα γίνεται ολοένα και μεγαλύτερο. Ενδεικτικά, οι γεννήσεις τα τελευταία χρόνια είναι σχεδόν οι μισές από τους θανάτους, σε ετήσια βάση, ενώ μέσα στην πενταετή περίοδο 2019-2023 αυτό το έλλειμμα γεννήσεων, οι «απώλειες» σε μέγεθος πληθυσμού δηλαδή, έφτασαν σχεδόν τις 300.000.

Οι εξελίξεις στα δύο καυτά μέτωπα της υδρογείου φανερώνουν την αποτυχία της πολιτικής της Δύσης τα τελευταία χρόνια, δημιουργώντας κινδύνους περαιτέρω σοβαρής κλιμάκωσης.

Στην Ουκρανία, είναι πλέον εμφανές, ακόμη και στα δυτικά ΜΜΕ που στήριξαν αναφανδόν αυτή την πολιτική, ότι ο πόλεμος έχει μπει σε τροχιά ήττας. Eνδεικτικά το τελευταίο διάστημα είναι το πρωτοσέλιδο δημοσίευμα του Economist με τίτλο «Crunch time for Ukraine», ρεπορτάζ των FT σύμφωνα με το οποίο το 50-70% των νέων κληρωτών της Ουκρανίας σκοτώνεται ή τραυματίζεται μέσα σε λίγες μέρες από την άφιξή τους στο μέτωπο, αλλά και η χλιαρότητα στην υποδοχή του «σχεδίου νίκης» του Ζελένσκι στις ΗΠΑ, το οποίο σύμφωνα με δημοσίευμα του Bloomberg θεωρήθηκε «λίστα ευσεβών πόθων».

Τα πρόσφατα στοιχεία για το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και το εμπορικό ισοζύγιο του πρώτου εξαμήνου, σε συνδυασμό με τη μείωση των τουριστικών εισπράξεων τον Ιούλιο έρχονται να επιβεβαιώσουν τους φόβους αρκετών ειδημόνων στην αγορά.

Η Ελλάδα δεν δείχνει να έχει μπει σε τροχιά βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης με πολυετή ορίζοντα, καθώς οι αλλαγές στο μοντέλο λειτουργίας της οικονομίας δεν είναι αρκετά σημαντικές, ώστε να αλλάξουν τα θεμελιώδη στοιχεία της. Οι εισαγωγές ολοένα και αυξάνονται, οι εξαγωγές δεν μπορούν να ακολουθήσουν και ο τουρισμός, η «βαριά βιομηχανία» της χώρας, δείχνει ότι από πολλές πλευρές φτάνει, αργά αλλά σταθερά, στα όριά του.