Ασφαλιστική… κυριαρχία στα Επαγγελματικά Επιμελητήρια

H πολύ μεγάλη συμμετοχή υποψηφίων από το χώρο της ασφαλιστικής διαμεσολάβησης στις εκλογές των Επαγγελματικών Επιμελητηρίων δεν ήταν αποτέλεσμα μόνο του υψηλού αριθμού εργαζομένων σ’ αυτόν, αλλά και των σημαντικών προκλήσεων που θα κληθεί να αντιμετωπίσει ο κλάδος στο μέλλον.

Έτσι παρά το θετικό κλίμα που -κατά κανόνα- επικρατεί στο χώρο των ασφαλιστικών εταιρειών (υψηλές κερδοφορίες, λόγω και των θετικών αποτελεσμάτων που προέρχονται από το μέτωπο των επενδύσεων) στις τάξεις των ασφαλιστικών διαμεσολαβούντων επικρατεί σκεπτικισμός, καθώς:

• Κατά τα τελευταία χρόνια, η ασφαλιστική παραγωγή έχει υποχωρήσει δραστικά εξ’ αιτίας της οικονομικής κρίσης. Μάλιστα, η όποια ανάκαμψη σημειώθηκε τελικά κατά τη διετία 2016-2017 σε σχέση με το 2015, είναι ιδιαίτερα «φτωχή» αν συνεκτιμηθεί πως το 2015 ήταν χρονιά επιβολής capital controls και τριών έκτακτων προσφυγών στις κάλπες.

• Η όποια αύξηση της παραγωγής δεν περνάει ουσιαστικά στους ασφαλιστικούς διαμεσολαβούντες, καθώς σημαντική διεύρυνση μεριδίων αγοράς παρουσιάζει το κανάλι του bancassurance (πχ βλέπε άνοδο κύκλου εργασιών των ασφαλιστικών εταιρειών που έχουν πρόσβαση σε τραπεζικά δίκτυα). Μάλιστα, δεν είναι λίγες οι φορές που οι ενώσεις των διαμεσολαβούντων έχουν διαμαρτυρηθεί προς την Εποπτική Αρχή, καταγγέλλοντας «αθέμιτες πρακτικές» από την πλευρά των τραπεζών.

• Μέρος της παραγωγής (καλύψεις οχημάτων και υγείας) διεξάγεται πλέον μέσω του Internet, όπου μάλιστα οι εταιρείες διευρύνουν την γκάμα των προσφερόμενων προϊόντων τους (για οδηγούς που διανύουν μικρό αριθμό χιλιομέτρων, ή για εκείνους που οδηγούν συντηρητικά) και σε κάθε περίπτωση, οι προμήθειες των δικτύων στον κλάδο οχημάτων έχουν συρρικνωθεί δραστικά. Γενικότερα, κύκλοι της αγοράς θεωρούν πως σε βάθος χρόνου, είναι αμφίβολο αν ο κλάδος οχημάτων θα αποτελεί πηγή εσόδων για τους διαμεσολαβούντες, ή ακόμη και για τις ασφαλιστικές εταιρείες αν πιστέψουμε πως σε μια δεκαετία θα κυκλοφορούν αυτοκίνητα χωρίς οδηγό.

• Πλήγμα για τους επαγγελματίες ασφαλιστές αποτέλεσε ο «νόμος Κατρούγκαλου», με αποτέλεσμα από την αρχή του έτους το σύνολο των φορολογικών-ασφαλιστικών επιβαρύνσεων να φτάνει έως και το 70% του εισοδήματος. Οι διαμαρτυρίες ήταν εντονότατες και είχαν ως αποτέλεσμα κάποια κυβερνητικά «μισόλογα» για μελλοντικές βελτιώσεις, που όμως θα πρέπει να επιβεβαιωθούν και στην πράξη.

• Το νέο θεσμικό πλαίσιο (Solvency II, PRIIPS και κανονισμός διαχείρισης προσωπικών δεδομένων για τις εταιρείες και IDD για τους διαμεσολαβητές) ενισχύει τη γραφειοκρατία και αυξάνει τα λειτουργικά έξοδα στον ευρύτερο κλάδο, πλήττοντας κυρίως τις μικρότερες ασφαλιστικές εταιρείες και τους μικρότερους διαμεσολαβητές. Ήδη, μεταξύ των brokers άρχισαν να παρατηρούνται κάποιες κινήσεις συγχωνεύσεων και συνένωσης δυνάμεων.

• Πολλά λέγονται για την ανάπτυξη που μπορεί να έχει μελλοντικά ο ασφαλιστικός κλάδος, μέσα από την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου και το ρόλο που θα κληθεί να παίξει ο δεύτερος πυλώνας (Επαγγελματικά Ταμεία) στην αντιμετώπιση του συνταξιοδοτικού προβλήματος. Ωστόσο, δεν είναι ακόμη ξεκάθαρο αν θα υπάρξει -και ποιος θα είναι αυτός- ρόλος για τους ασφαλιστικούς διαμεσολαβούντες στο συγκεκριμένο πεδίο.
Ωστόσο, παρά τις όποιες προκλήσεις, δεν είναι λίγοι εκείνοι που διαβλέπουν σαφείς μεσομακροπρόθεσμες δυνατότητες ανάπτυξης στο χώρο των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών.

Σύμφωνα με κύκλους της αγοράς, οι περισσότερες ασφαλιστικές εταιρείες επιμένουν να στηρίζουν τα δίκτυά τους, αρνούμενες να προχωρήσουν σε πωλήσεις μέσω του Internet, ενώ επίσης εκτιμούν πως οι κινήσεις μέσω Διαδικτύου δεν έχουν μεγάλα περιθώρια περαιτέρω ανάπτυξης.

Επιπλέον, οι συμβάσεις συνεργασίας των ασφαλιστικών εταιρειών με άλλα δίκτυα (πχ εμπορικά καταστήματα-αλυσίδες) συχνά δεν φαίνεται να έχουν αποδώσει τα αναμενόμενα, και μάλιστα σε ορισμένες περιπτώσεις, διακόπτονται ως ασύμφορες.

Σε κάθε περίπτωση, κοινή πεποίθηση αποτελεί ότι τα ασφαλιστικά δίκτυα που θα μπορούν να προσφέρουν υψηλή προστιθέμενη αξία στους πελάτες τους δεν θα κινδυνεύσουν ούτε από τις τράπεζες, ούτε από το Internet, ούτε από οποιονδήποτε ενδεχόμενο μελλοντικό ανταγωνιστή.

Και επιπλέον, ότι στο νέο σύνθετο περιβάλλον που διαμορφώνεται, οι ασφαλιστικές ανάγκες των νοικοκυριών, των επαγγελματιών και των επιχειρήσεων δεν γίνονται μόνο περισσότερες, αλλά και συνθετότερες, με αποτέλεσμα ο ρόλος του ασφαλιστικού συμβούλου να θεωρείται ουσιαστικός και κρίσιμος.

Τέλος, η ευρύτατη συμμετοχή παραγόντων από το χώρο των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών και ο μεγάλος αριθμός των εκλεγέντων στις πρόσφατες εκλογές των Επαγγελματικών Επιμελητηρίων, φαίνεται πως ενισχύει τη διαπραγματευτική βάση του κλάδου σε ότι αφορά τη μελλοντική διεκδίκηση θεσμικών αιτημάτων του.