Στα €1.414 αυξήθηκε η μέση μηνιαία δαπάνη των νοικοκυριών

Η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) ανακοίνωσε τα αποτελέσματα της δειγματοληπτικής Έρευνας Οικογενειακών Προϋπολογισμών (ΕΟΠ) έτους 2017.

Η έρευνα διενεργήθηκε σε δείγμα 6.176 ιδιωτικών νοικοκυριών στο σύνολο της χώρας. 

Α. Μεταβολή της μέσης δαπάνης των νοικοκυριών

Η συνολική μηνιαία δαπάνη των νοικοκυριών (αγορές), για το 2017, ανήλθε στα 5.768.848.031 ευρώ παρουσιάζοντας αύξηση 1,0% δηλαδή 55.696.602 ευρώ, σε σύγκριση με το 2016. Η μέση μηνιαία δαπάνη των νοικοκυριών για αγορές, κατά το 2017, ανήλθε στα 1.414,09 ευρώ, καταγράφοντας αύξηση 1,6% (22,06 ευρώ) σε σύγκριση με το 2016.

Η μέση συνολική δαπάνη για κάθε άτομο, το 2017, ανήλθε στα 547,51 ευρώ, καταγράφοντας αύξηση 1,6% (8,57 ευρώ) σε σύγκριση με το 2016. Σε πραγματικούς όρους, η μέση μηνιαία δαπάνη των νοικοκυριών αυξήθηκε σε ποσοστό 0,7% ή 9,74 ευρώ, λόγω της επίδρασης του πληθωρισμού, σύμφωνα με τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή του έτους 2017 (0,7%).

Βασικές διαπιστώσεις

- Στις δώδεκα βασικές κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών (COICOP - HBS 20131, ταξινόμηση που χρησιμοποιείται στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Στατιστικού Συστήματος) για τα έτη 2017 και 2016, το μεγαλύτερο μερίδιο των δαπανών του μέσου προϋπολογισμού των νοικοκυριών αφορά στα είδη διατροφής (20,4%) και ακολουθούν η στέγαση (14,1%) και οι μεταφορές (12,9%), ενώ στις υπηρεσίες εκπαίδευσης αντιστοιχεί το μικρότερο μερίδιο των δαπανών (3,2%).

Συγκεκριμένα:

1. Μεταξύ του 2016 και του 2017 το καταναλωτικό πρότυπο δεν παρουσίασε σημαντικές μεταβολές, παρατήρηση που ισχύει τόσο για τις τρέχουσες όσο και για τις σταθερές τιμές. 

2. Αναλυτικότερα: σε τρέχουσες τιμές η ποσοστιαία κατανομή των δώδεκα (12) κατηγοριών έχει ως εξής: είδη διατροφής 20,4%, στέγαση 14,1%, μεταφορές 12,9%, ξενοδοχεία, καφενεία και εστιατόρια 10,5%, διάφορα αγαθά και υπηρεσίες 8,8%, υγεία 7,3%, είδη ένδυσης και υπόδησης 5,8%, διαρκή αγαθά 4,4%, αναψυχή και πολιτισμός 4,7%, επικοινωνίες 4,2%, οινοπνευματώδη ποτά και καπνός 3,8% και εκπαίδευση 3,2%. Δεν καταγράφηκε καμία μεταβολή στη φθίνουσα και αύξουσα σειρά συμμετοχής των κατηγοριών στην κατανομή του 2017 σε σχέση με το 2016.

3. Σε σχέση με την προηγούμενη έρευνα (2016), η μεγαλύτερη μεταβολή δαπανών των νοικοκυριών (αύξηση 7,4%) παρατηρείται για εστιατόρια, καφενεία και ξενοδοχεία, ενώ ακολουθούν οι δαπάνες για στέγαση (αύξηση 3,2%) και για αναψυχή και πολιτισμό (αύξηση 2,8%). Εννέα από τις δώδεκα κατηγορίες δαπανών παρουσιάζουν αύξηση της τάξεως του 0,4% στα είδη διατροφής. Οι κατηγορίες για τις οποίες παρατηρείται μείωση της μέσης μηνιαίας δαπάνης είναι τα διάφορα αγαθά και υπηρεσίες (1,4%), τα οινοπνευματώδη ποτά και ο καπνός (0,5%) και η υγεία (0,3%).

4. Σε σχέση με την προηγούμενη έρευνα (2016), η μεγαλύτερη μεταβολή στην ποσοστιαία συμμετοχή των κατηγοριών (αύξηση 0,6 ποσοστιαίες μονάδες) παρατηρείται στα εστιατόρια, καφενεία και ξενοδοχεία. Τρεις (3) από τις δώδεκα (12) κατηγορίες παρουσιάζουν ποσοστιαία αύξηση συμμετοχής που κυμαίνεται από 0,1 ποσοστιαίες μονάδες: αναψυχή-πολιτισμός ως 0,6 ποσοστιαίες μονάδες: ξενοδοχεία, καφενεία και εστιατόρια, πέντε (5) από τις δώδεκα (12) κατηγορίες παρουσιάζουν ποσοστιαία μείωση συμμετοχής που κυμαίνεται από 0,1 ποσοστιαίες μονάδες (οινοπνευματώδη ποτά και καπνός, υγεία) ως 0,3 ποσοστιαίες μονάδες για τα είδη διατροφής, ενώ τέσσερις (4) από τις δώδεκα (12) κατηγορίες παραμένουν αμετάβλητες (0,0 ποσοστιαίες μονάδες) - (ένδυση και υπόδηση, μεταφορές, επικοινωνίες και εκπαίδευση).

5. Σε σταθερές τιμές 2017, η μεγαλύτερη μεταβολή δαπανών, σε σχέση με την προηγούμενη έρευνα του 2016, παρατηρείται στα διάφορα αγαθά και υπηρεσίες (μείωση 10,2%), και ακολουθούν στα διαρκή αγαθά (μείωση 2,2%), στην αναψυχή τον πολιτισμό και στην ένδυση - υπόδηση (μείωση 1,6%). Έξι (6) από τις δώδεκα (12) κατηγορίες παρουσιάζουν μείωση δαπανών (με τη μικρότερη της τάξεως του 0,8% στη στέγαση). Αύξηση σε σταθερές τιμές 2017 παρουσιάζουν έξι (6) κατηγορίες δαπανών (είδη διατροφής, οινοπνευματώδη ποτά και καπνός, μεταφορές, επικοινωνίες, εκπαίδευση και καφενεία, εστιατόρια και ξενοδοχεία). Η αύξηση αυτή κυμαίνεται από 6,9% στα οινοπνευματώδη ποτά και καπνό ως 0,2% στην εκπαίδευση.

6. Σε σταθερές τιμές 2017, η μεγαλύτερη μεταβολή στην ποσοστιαία συμμετοχή των διάφορων δαπανών, σε σχέση με την προηγούμενη έρευνα του 2016, παρατηρείται στις μεταφορές (0,6 ποσοστιαίες μονάδες) σε σχέση με την προηγούμενη έρευνα του 2016. Οκτώ από τις δώδεκα κατηγορίες παρουσιάζουν ποσοστιαία μείωση συμμετοχής που κυμαίνεται από 0,1 ποσοστιαίες μονάδες (είδη διατροφής, ένδυση-υπόδηση, διαρκή αγαθά, υγεία, αναψυχή-πολιτισμός) ως 0,2 ποσοστιαίες μονάδες (στέγαση, διάφορα αγαθά και υπηρεσίες), τρεις από τις δώδεκα κατηγορίες παρουσιάζουν ποσοστιαία αύξηση συμμετοχής που κυμαίνεται από 0,1 ποσοστιαίες μονάδες (καφενεία, εστιατόρια και ξενοδοχεία) ως 0,6 ποσοστιαίες μονάδες (μεταφορές).

Μεγαλύτερη αύξηση στη μέση μηνιαία δαπάνη των νοικοκυριών (τρέχουσες τιμές) στις υποκατηγορίες δαπανών, σε σχέση με το προηγούμενο έτος (2016), καταγράφεται στον τηλεφωνικό εξοπλισμό (47,1 %), στις οικονομικές υπηρεσίες (συνδρομές σε πιστωτικές κάρτες, αμοιβές λογιστών κ.λπ.) (26,5%), ενώ μεγαλύτερη μείωση καταγράφεται στην κοινωνική προστασία (17,9%). 

Όσον αφορά στις δαπάνες στα είδη διατροφής, σε σχέση με την προηγούμενη έρευνα (2016), παρατηρείται μείωση της μηνιαίας δαπάνης (τρέχουσες τιμές), για έλαια και λίπη (3,2%), γαλακτοκομικά προϊόντα και αβγά (2,8%), και μεταλλικά νερά, αναψυκτικά, χυμοί φρούτων και λαχανικών (0,4%) ενώ παρατηρείται αύξηση της μηνιαίας δαπάνης για καφέ, τσάι και κακάο (6.3%), λαχανικά (2,6%), φρούτα (2,4%), ψάρια (2,0%), ζάχαρη, μαρμελάδες, μέλι κ.λπ. (1,3%), λοιπά αγαθά είδη διατροφής (1,0%), αλεύρι, ψωμί και δημητριακά (0,9%), και κρέας (0,6%).

Η ποσοστιαία συμμετοχή των υποκατηγοριών δαπανών των ειδών διατροφής δεν παρουσίασε σημαντική μεταβολή μεταξύ των ετών 2016 και 2017 στις δέκα από τις ένδεκα υποκατηγορίες. Μεγαλύτερη αύξηση παρατηρείται στο αλεύρι, ψωμί και δημητριακά και στον καφέ, τσάι και το κακάο (0,4 ποσοστιαίες μονάδες ποσοστιαίες μονάδες), αντίθετα η μεγαλύτερη μείωση παρατηρείται στα γαλακτοκομικά προϊόντα και τα αβγά (0,9 ποσοστιαίες μονάδες).