Σήμα από τους «27» για Task Force και στήριξη μονάδων αερίου

Τρία ελληνικού ενδιαφέροντος θέματα, από τις ανισορροπίες στις τιμές ρεύματος μεταξύ Βόρειας και ΝΑ Ευρώπης και το καλώδιο Ελλάδας - Κύπρου, μέχρι την ανάγκη μηχανισμών στήριξης των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής που «καίνε» φυσικό αέριο, ανέδειξε το χθεσινό Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας, που έγινε φυσικά στη σκιά της ανάφλεξης στη Μέση Ανατολή.

Στο πρώτο απ’ αυτά, την ενεργοποίηση της πολυσυζητημένης Task Force, μιας ομάδας κρούσης που θα επιχειρεί να αντιμετωπίσει τις πολλές ταχύτητες στις ευρωπαϊκές τιμές ρεύματος, η πρώτη συνεδρίαση μετά τη χθεσινή της σύσταση αναμένεται στα τέλη Ιουνίου.

Δουλειά της είναι να δημιουργήσει ένα μηχανισμό πρόληψης κρίσεων που θα τσεκάρει εκ των προτέρων όλα τα κρίσιμα συστατικά για την ασφάλεια εφοδιασμού, από τα capacity των διασυνδέσεων μεταξύ Κεντρικής και ΝΑ Ευρώπης, μέχρι το πόσες μονάδες βρίσκονται εκτός λειτουργίας, διορθώνοντας έτσι τυχόν αστοχίες, πριν αυτές οδηγήσουν σε νέα ράλι τιμών. Σε πλήρη σύνθεση, δηλαδή με τη συμμετοχή εκπροσώπων και από τις 27 χώρες (ολομέλεια), θα λειτουργήσει από τον Σεπτέμβριο.

Το ενδιαφέρον στη συγκεκριμένη υπόθεση είναι κατά πόσο η ομάδα αυτή που θα απαρτίζεται και από υψηλόβαθμους αξιωματούχους της Κομισιόν θα ασχοληθεί και με τον περίφημο αλγόριθμο μέσω του οποίου η Γερμανία και άλλες χώρες του Βορρά έστειλαν πέρυσι το καλοκαίρι, και σε μικρότερο βαθμό τον χειμώνα, τον «λογαριασμό» στα Βαλκάνια.

Ο γρίφος με τον αλγόριθμο

Αν δηλαδή θα εξετάσει τι συμβαίνει με το μοντέλο (flow based market coupling), που μέσω ενός αλγόριθμου μπορεί να μειώνει ή και να μηδενίζει τη μεταφορική ικανότητα των διασυνοριακών διασυνδέσεων της Γερμανίας με την Αυστρία και κατ' επέκταση να φρενάρει τις εξαγωγές προς την Ουγγαρία. Τη χώρα απ’ όπου και ξεκίνησε η περυσινή ενεργειακή κρίση και βασική πύλη του νοτιοανατολικού ενεργειακού διαδρόμου που καταλήγει μέσω Ρουμανίας και Βουλγαρίας στην Ελλάδα.

Το δεύτερο θέμα για το οποίο η κυβέρνηση δηλώνει ικανοποίηση αφορά το ευρωπαϊκό «σήμα» στήριξης στο μετέωρο έργο της διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου. Κι αυτό καθώς στο κείμενο συμπερασμάτων του Συμβουλίου γίνεται ρητή αναφορά στην ανάγκη προστασίας της κατασκευής Έργων Κοινού Ενδιαφέροντος της ΕΕ (PCI) και γενικότερα έργων ενεργειακών υποδομών όπως τα υποθαλάσσια καλώδια, από εμπόδια που θέτουν τρίτες χώρες, αναφορά που φαίνεται να παραπέμπει στον Great Sea Interconnector.

Δίχως να ξεχνάμε ότι το βασικό πρόβλημα για τον GSI είναι η μη έκδοση Navtex από την Αθήνα για τις έρευνες πόντισης καλωδίου στα νερά της Κάσου, το κείμενο αναφέρει ότι «οι χώρες-μέλη της ΕΕ έχουν κυριαρχικό δικαίωμα έρευνας και εκμετάλλευσης των φυσικών τους πόρων, σύμφωνα με το Ενωσιακό και Διεθνές Δίκαιο, περιλαμβανομένης και της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), η οποία θέτει το νομικό πλαίσιο για δραστηριότητες σε θάλασσες και ωκεανούς, όπως αυτές που σχετίζονται με υποθαλάσσια καλώδια και αγωγούς».

Σινιάλο από τους «27» για στήριξη των μονάδων αερίου

Αλλά πέρα από τα δύο παραπάνω ζητήματα, υπάρχει και ένα τρίτο ελληνικού ενδιαφέροντος που ανέδειξε το χθεσινό Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας, που άπτεται της ενεργειακής ασφάλειας και το οποίο μελετά και η ελληνική κυβέρνηση.

Τη προοπτική δηλαδή της αποζημίωσης των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής που «καίνε» αέριο και ως σταθμοί βάσης είναι κρίσιμοι για την ευστάθεια του συστήματος, προκειμένου να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητά τους στο μέλλον. Κι αυτό, καθώς η συνεχιζόμενη διείσδυση των ΑΠΕ στο σύστημα συνεπάγεται συνεχή μείωση των ωρών λειτουργίας τους, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα έσοδά τους.

Στο κείμενο συμπερασμάτων, οι 27 υπουργοί Ενέργειας «καλούν την Κομισιόν να στηρίξει τα κράτη-μέλη στην έγκαιρη αντιμετώπιση των αναγκών τους σε επάρκεια πόρων, ιδίως με τον εξορθολογισμό των διαδικασιών έγκρισης των capacity mechanisms (όπως ονομάζονται οι μηχανισμοί στήριξης), σεβόμενη τη δυνατότητα των κρατών-μελών να διαχειρίζονται την ασφάλεια εφοδιασμού τους».

Το γεγονός είχε ήδη προαναγγείλει η ατζέντα της συνόδου, σύμφωνα με την οποία οι υπουργοί επρόκειτο κατά τη διάρκεια του γεύματος να ανταλλάξουν απόψεις για τη μεγαλύτερη εμβάθυνση της αγοράς και μάλιστα στη λογική μιας περιφερειακής προσέγγισης των capacity mechanisms.

Ακολουθήστε το Euro2day.gr στο Google News!Παρακολουθήστε τις εξελίξεις με την υπογραφη εγκυρότητας του Euro2day.gr

FOLLOW USΑκολουθήστε τη σελίδα του Euro2day.gr στο Linkedin

Ο γρίφος της συνέχισης της λειτουργίας τέτοιων μονάδων που έχουν ανάγκη τα συστήματα ηλεκτρικής ενέργειας έχει λυθεί σε πολλές χώρες της Ευρώπης, όπως Γερμανία, Γαλλία, Βρετανία, Πολωνία, Ιταλία, Βέλγιο και αλλού, με τη δημιουργία αγορών διαθέσιμης ισχύος (capacity market). Μέσω αυτών, οι ηλεκτροπαραγωγοί προσφέρουν μέσω διαγωνισμών τη διαθέσιμη ισχύ που έχει ανάγκη το ηλεκτρικό σύστημα κάθε χώρας, «κλειδώνοντας» ετήσια συμβόλαια. Τέτοιες αγορές και σχήματα ωστόσο δεν υπάρχουν ακόμη στη ΝΑ Ευρώπη. 

Η αναφορά Στάσση ως αντιπροέδρου της Eurelectric

«Καύσιμο» στην ίδια συζήτηση ρίχνει και η χθεσινή ανάρτηση του προέδρου της ΔΕΗΔΕΗ -0,69% Γιώργου Στάσση, που με την ιδιότητα του αντιπροέδρου της Eurelectric, δηλαδή του συνδέσμου που εκπροσωπεί όλα τα utilities ηλεκτρισμού πανευρωπαϊκά, συμμετείχε στο γεύμα εργασίας των Ευρωπαίων υπουργών, μεταφέροντας την προσέγγιση του φορέα για ένα ανθεκτικό και ολοκληρωμένο σύστημα ηλεκτρισμού.

«Νωρίτερα φέτος δημοσιεύσαμε την έκθεσή μας για τον Επαναπροσδιορισμό της Ενεργειακής Ασφάλειας (𝗥𝗲𝗱𝗲𝗳𝗶𝗻𝗶𝗻𝗴 𝗘𝗻𝗲𝗿𝗴𝘆𝗦𝗲𝗰𝘂𝗿𝗶𝘁𝘆), που αναγνωρίζει την αυξανόμενη ανάγκη για ευελιξία προκειμένου να διατηρηθεί η ασφάλεια εφοδιασμού. Εργαλεία όπως οι Μηχανισμοί Διαθεσιμότητας Ισχύος (CRMs) μπορούν να βοηθήσουν στη διασφάλιση της επάρκειας και να προωθήσουν μια πιο αποτελεσματική χρήση των πόρων, ενισχύοντας την ευελιξία και ενδυναμώνοντας τη διασυνοριακή συνεργασία», αναφέρει στην ανάρτησή του ο κ. Στάσσης.

Τα παραπάνω δείχνουν ότι ωριμάζει η συζήτηση πανευρωπαϊκά, ώστε να επεκταθούν και στη ΝΑ Ευρώπη οι αγορές και τα μοντέλα στήριξης των μονάδων φυσικού αερίου που ισχύουν εδώ και καιρό σε άλλες χώρες, κάτι που φαίνεται να εξετάζει σοβαρά και η νέα ηγεσία του ΥΠΕΝ, όπως είχε γράψει πρόσφατα το Euro2day.gr. Κι αυτό καθώς αναγνωρίζει τον ολοένα και πιο κομβικό ρόλο που θα παίζουν οι μονάδες φυσικού αερίου τις ημέρες που το σύστημα δεν θα μπορεί να στηριχθεί στην ηλιακή και στην αιολική παραγωγή.

Τη συζήτηση είχε επαναφέρει στο τραπέζι το πρόσφατο ντιλ της ΔΕΠΑ για μια νέα σύγχρονη μονάδα στη Λάρισα (792 MW), η οποία έρχεται να προστεθεί σε ένα ισχυρό portfolio τριών ακόμη καινούργιων νέων σταθμών που βρίσκονται σε λειτουργία ή θα ενταχθούν στο σύστημα την προσεχή διετία: της Metlen στον Αγ. Νικόλαο Βοιωτίας (826 MW), των Motor Oil και ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ στην Κομοτηνή (877 MW) και των ΔEΗ -ΔΕΠΑ και ομίλου Κοπελούζου στην Αλεξανδρούπολη (840 MW).

Τέσσερις πολύ μεγάλες ενεργειακές επενδύσεις συνολικού ύψους κοντά στα 2 δισ. ευρώ και οι οποίες αντιστοιχούν σε πάνω από 3 νέα GW στο ενεργειακό σύστημα της χώρας, αλλά που σε ένα τοπίο με πρωταγωνιστές κατά 80%-90% τις ΑΠΕ, δεν θα δουλεύουν ως μονάδες βάσης παρά θα καλύπτουν μόνο τις αιχμές. Δηλαδή θα μπαίνουν στο σύστημα για λίγες μόνο ώρες, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη βιωσιμότητά τους.

Στα τέλη μάλιστα της δεκαετίας, η παραγωγή ηλεκτρισμού από φυσικό αέριο στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι θα έχει μειωθεί στις 10 TWh τον χρόνο (από 17 TWh σήμερα), γεγονός που σημαίνει ότι το διάστημα λειτουργίας των μονάδων αυτών θα υποχωρήσει σημαντικά. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς, θα πέσει στις 1.280 ώρες ετησίως, από περίπου 3.200 ώρες στα τέλη της περυσινής χρονιάς.