Μέτρα περιορισμού της «κερδοσκοπίας» στα ακίνητα ετοιμάζει η Κομισιόν

Μια σειρά από ευρύτερες αλλαγές εξετάζονται από τις Βρυξέλλες στην προσπάθεια της Κομισιόν να λύσει τη στεγαστική κρίση των κρατών μελών, με τους περιορισμούς στην κερδοσκοπία των ακινήτων να μπαίνουν στο τραπέζι για πρώτη φορά.

Στο πλαίσιο των συστάσεων που δέχεται ο αρμόδιος επίτροπος Νταν Γιόργκενσεν για το Σχέδιο Προσιτής Κατοικίας το οποίο αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος της χρονιάς, εξετάζονται όλα τα σενάρια.

Πριν από λίγες ημέρες, η Συμβουλευτική Επιτροπή Στέγασης, η οποία συστάθηκε τον Ιούνιο ώστε να βοηθήσει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην εκπόνηση του σχεδίου προσιτής κατοικίας, έστειλε έναν κατάλογο 75 προτάσεων στον επίτροπο, προτείνοντας μια «αλλαγή μοτίβου».

Σε μια έκθεση 48 σελίδων, η Επιτροπή υποστηρίζει ότι χρειάζεται να απομακρυνθούμε από το μοντέλο όπου η κατοικία αξιοποιείται μόνο για χρηματοοικονομικούς σκοπούς και «η αξία της αντιμετωπίζεται ως κερδοσκοπικό περιουσιακό στοιχείο και όχι ως μακροχρόνια κατοικία για κάποιον».

Με το βλέμμα στα κόμματα της ακροδεξιάς που έχουν κάνει «σημαία» τα προβλήματα της στέγασης, η Κομισιόν δείχνει να αλλάζει στάση. Από επένδυση με κέρδος που καθορίζεται από την ελεύθερη αγορά, η κατοικία φαίνεται να περνά σε προϊόν που θα ρυθμίζεται από ένα πιο αυστηρό πλαίσιο λειτουργίας.

«Το σπίτι δεν είναι σαν το χρυσό, ώστε να είναι εμπορεύσιμο προϊόν», τονίζει κοινοτικός αξιωματούχος στο Euro2day.gr.

Δεν φτάνουν οι νέες επενδύσεις

Ανάμεσα στις προτάσεις της, η επιτροπή στέγασης αναφέρει ότι δεν λύνεται το στεγαστικό πρόβλημα μόνο με την κατασκευή νέων κατοικιών. Υπογραμμίζει ότι παρά την έλλειψη προσιτής στέγασης στην Ευρώπη, οι νέες επενδύσεις δεν πρέπει να αποτελέσουν τη μοναδική, ούτε την κύρια λύση, για την κάλυψη της ζήτησης.

«Η κενή κατοικία, που εξυπηρετεί κερδοσκοπικούς σκοπούς, αποτελεί ανεκμετάλλευτο δυναμικό για την επαναφορά μονάδων σε χρήση, ώστε να αυξηθεί η υφιστάμενη προσφορά», τονίζεται στην έκθεση.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων η προσφορά κατοικιών το 2025 θα καλύψει μόνο το 50% της ετήσιας ζήτησης για νέες μονάδες, ενώ ταυτόχρονα σημαντικός αριθμός κατοικιών και εμπορικών κτιρίων παραμένει ακατοίκητος.

«Καθώς οι μεμονωμένες κερδοσκοπικές αγορές συμβάλλουν στην πίεση της αγοράς, τα συστημικά προβλήματα προκύπτουν όταν οι κατασκευαστές και τα επενδυτικά ταμεία αφήνουν κατοικίες κενές, δίνοντας προτεραιότητα στην υπεραξία του κεφαλαίου αντί για την κατοίκηση», προσθέτει η επιτροπή.

Πρακτικά είναι νωρίς να προβλέψει κανείς τα μέτρα που ενδεχομένως θα λάβει η Κομισιόν, ωστόσο στην έκθεση γίνονται αναφορές σε λύσεις που περιέχουν έλεγχο τιμών και μοντέλα χρηματοδότησης που στηρίζονται σε χρονοδιαγράμματα τουλάχιστον 50 ετών.

Ειδική αναφορά έκανε η επιτροπή σε προγράμματα όπως το «Σπίτι Μου» που εφαρμόζεται στην Ελλάδα, λέγοντας ότι συχνά κάνουν περισσότερο κακό παρά καλό.

«Τα μέτρα με καλές προθέσεις, όπως τα κουπόνια στέγασης και το πρόγραμμα Help-To-Buy, σε αγορές με ανελαστική προσφορά καταλήγουν να επιδεινώνουν την προσιτότητα των κατοικιών, αυξάνοντας τις τιμές και ωφελώντας τους ιδιοκτήτες ακινήτων και τον τραπεζικό τομέα», υπογραμμίζεται.

«Για να αποφευχθεί ο πληθωριστικός αντίκτυπος, θα μπορούσαν να εφαρμοστούν επιδοτήσεις βασισμένες στη ζήτηση σε συγκεκριμένες περιοχές σε συνδυασμό με ελέγχους τιμών και επιδοτήσεις στην προσφορά κατοικιών», καταλήγει η έκθεση.