«Εισαγωγές» ταλέντων ο νέος στόχος για τις ελληνικές εταιρείες

Ριζική στροφή καταγράφεται στη ζήτηση μετακλητών εργαζομένων από τρίτες χώρες, καθώς η ελληνική αγορά εργασίας περνά από την κάλυψη ανειδίκευτων αναγκών στη συστηματική αναζήτηση εξειδικευμένου προσωπικού.

Αν πριν από μόλις ενάμιση χρόνο η κάλυψη των κενών θέσεων εργασίας μέσω μετάκλησης από τρίτες χώρες αφορούσε κατά 90% ανειδίκευτους εργαζόμενους και μόλις κατά 10% εξειδικευμένο προσωπικό, σήμερα η εικόνα έχει αλλάξει δραστικά: το ισοζύγιο έχει φτάσει πλέον στο 50% - 50%. Και οι προβλέψεις για τα επόμενα χρόνια είναι ακόμη πιο εντυπωσιακές, καθώς η σχέση αυτή αναμένεται να αντιστραφεί πλήρως, με περίπου 70% των αναγκών να αφορούν θέσεις μεσαίας και υψηλής εξειδίκευσης και μόλις 30% χαμηλής.

Οι ειδικοί ξεκαθαρίζουν πως η Ελλάδα οφείλει να περάσει από τη λογική της κάλυψης άμεσων αναγκών για ανειδίκευτη εργασία, σε μια στρατηγική προσέλκυσης δεξιοτήτων. Και επισημαίνουν πως αν οι προβλέψεις επιβεβαιωθούν και το 70% των μελλοντικών αναγκών αφορά θέσεις υψηλής ειδίκευσης, τότε η μετάκληση εργαζομένων από τρίτες χώρες δεν θα αποτελεί απλώς μια λύση ανάγκης, αλλά έναν βασικό πυλώνα της αναπτυξιακής στρατηγικής της χώρας.

Σε αυτή τη «μάχη για ταλέντα», οι επιχειρήσεις που θα κινηθούν έγκαιρα και οργανωμένα θα είναι και οι μεγάλες κερδισμένες. Συνολικά, εκτιμάται ότι με βάση τη συνολική εικόνα της ελληνικής αγοράς εργασίας, οι ελλείψεις εργατικών χεριών ξεπερνούν τις 300.000. Από αυτές, οι περίπου 90.000 αφορούν τον τουρισμό, στον αγροτικό κλάδο η ζήτηση για την κάλυψη κενών θέσεων εργασίας αφορά περίπου 60.000 εργαζόμενους, ενώ οι υπόλοιποι 150.000 προέρχονται από τις κατασκευές, τη βιομηχανία -που παρουσιάζει μια συνεχώς αυξανόμενη ζήτηση- και τα logistics.

Η αλλαγή αυτή στη ζήτηση εργαζόμενων από τρίτες χώρες αποτυπώθηκε με σαφήνεια και στην πρόσφατη εκδήλωση «Unlock the Potential: Vietnam’s Quality Workforce - A Strategic Solution to Greece’s Labor Shortage», που πραγματοποιήθηκε στην Πρεσβεία της Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας του Βιετνάμ στην Αθήνα, με τη συμμετοχή περισσότερων από 150 ελληνικών επιχειρήσεων και θεσμικών εκπροσώπων. Το μήνυμα ήταν ξεκάθαρο: η έλλειψη εργατικού δυναμικού δεν είναι πλέον απλώς ποσοτικό πρόβλημα αλλά πρωτίστως ποιοτικό.

Σύμφωνα με στοιχεία μελέτης της WorkInGreece.io, οι ελλείψεις στην ελληνική αγορά εργασίας υπολογίζονται σε περίπου 300.000 εργαζόμενους, με το κόστος για την οικονομία να ανέρχεται σε 6 έως 8 δισ. ευρώ ετησίως σε απώλεια ΑΕΠ. Όμως, όπως επισημαίνουν στελέχη της αγοράς, το κρίσιμο ζήτημα δεν είναι μόνο πόσοι λείπουν, αλλά ποιοι λείπουν.

«Η Ελλάδα περνά σε μια νέα φάση ωρίμανσης», σημειώνει ο Βαγγέλης Κανελλόπουλος, CEO του WorkInGreece.io. «Οι επιχειρήσεις δεν αναζητούν πλέον απλώς “χέρια”. Αναζητούν δεξιότητες, τεχνική επάρκεια, συνέπεια και δυνατότητα μακροχρόνιας ένταξης. Αυτό εξηγεί γιατί μέσα σε μόλις 18 μήνες η ζήτηση για εξειδικευμένους εργαζόμενους έχει εκτοξευθεί».

Η μετατόπιση αυτή είναι εμφανής σε κρίσιμους κλάδους της οικονομίας. Στη βιομηχανία, οι ανάγκες δεν αφορούν πλέον μόνο αποθηκάριους ή εργαζόμενους σε συσκευαστήρια. Αφορούν χειριστές CNC, τεχνικούς συντήρησης, στελέχη ελέγχου ποιότητας και σχεδιαστές AutoCAD.

Διαφορετικές είναι οι ανάγκες και ανά κλάδο, καθώς διαφορετική εξειδίκευση απαιτείται στο μέταλλο, διαφορετική στο φάρμακο και άλλη στα τρόφιμα. Στις κατασκευές, η ζήτηση στρέφεται σε πιστοποιημένους ηλεκτροσυγκολλητές, εξειδικευμένους τεχνίτες, χειριστές βαρέων μηχανημάτων και μηχανικούς επίβλεψης έργων.

Στον τουρισμό, οι επιχειρήσεις αναζητούν chef, sous chef, στελέχη front office, sommelier και spa therapists, ενώ ακόμη και στον αγροτικό τομέα οι ανάγκες δεν περιορίζονται πλέον σε εποχικούς εργάτες, αλλά επεκτείνονται σε εξειδικευμένα στελέχη καλλιεργειών και τεχνικούς άρδευσης.

Ιδιαίτερη σημασία αποκτά και ο ρόλος της πληροφορικής, όπου η ζήτηση για υψηλής εξειδίκευσης προγραμματιστές και μηχανικούς λογισμικού παραμένει ισχυρή, είτε μέσω φυσικής παρουσίας είτε μέσω εξ αποστάσεως εργασίας. Πρόκειται για έναν τομέα που επιβεβαιώνει τη γενικότερη τάση: το ανθρώπινο κεφάλαιο εξελίσσεται στον βασικό περιοριστικό παράγοντα ανάπτυξης.

Σε αυτό το νέο περιβάλλον, χώρες όπως το Βιετνάμ αναδεικνύονται σε στρατηγικούς εταίρους μακράς πνοής. Όπως τόνισε η πρέσβειρα του Βιετνάμ στην Ελλάδα, Pham Thi Thu Huong, το Βιετνάμ επενδύει συστηματικά στη δημιουργία εργατικού δυναμικού υψηλής εξειδίκευσης, με έμφαση στην πειθαρχία, τον επαγγελματισμό και τη διεθνή πιστοποίηση δεξιοτήτων. Ήδη περίπου 1.300 Βιετναμέζοι εργαζόμενοι απασχολούνται στην Ελλάδα, με τον αριθμό αυτό να αναμένεται να αυξηθεί.

Τέλος, όπως επισημάνθηκε και στην εκδήλωση, καθοριστικό ρόλο στη βιωσιμότητα αυτής της μετάβασης παίζει και το ethical recruitment. Όπως επισημάνθηκε από εκπροσώπους επιχειρήσεων, συμβουλευτικών οίκων και ακαδημαϊκούς, η επιτυχία της μετάκλησης δεν κρίνεται μόνο από την ταχύτητα των διαδικασιών, αλλά από τη διαφάνεια, τη σωστή προετοιμασία των εργαζομένων και την ομαλή κοινωνική και επαγγελματική ένταξή τους.