Τράπεζα Αττικής: Αντληση τώρα 70 εκατ. και... βλέπουμε

Μέσω ενός περίπλοκου σχήματος θα επιδιώξει η Τράπεζα Αττικής να καλύψει τις εναπομείνασες κεφαλαιακές της ανάγκες, ύψους τουλάχιστον 70 εκατ. ευρώ, μεταθέτοντας για αργότερα μια σειρά από δύσκολες αποφάσεις.

Ήδη από τις αρχές του έτους, η Αττικής υποχρεούται να βρει περίπου 70 εκατ. ευρώ για να καλύψει πλήρως τις κεφαλαιακές ανάγκες του δυσμενούς σεναρίου της περσινής άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων (stress test).

Το ύψος των κεφαλαιακών της αναγκών ενδέχεται, μάλιστα, να διευρυνθεί, εφόσον η εποπτική αρχή ζητήσει να αφαιρεθούν από την κεφαλαιακή της επάρκεια τα ποσά της τελευταίας αύξησης κεφαλαίου, που προήλθαν από διπλή μόχλευση (55,7 εκατ. ευρώ), βάσει του σχετικού πορίσματος των SSM - ΤτΕ.

Για την κάλυψη των παραπάνω κεφαλαιακών αναγκών, η διοίκηση της τράπεζας, σε συνεργασία με την ΤτΕ, επέλεξε ένα σχήμα αρκετά σύνθετο, το οποίο βραχυπρόθεσμα εξασφαλίζει στην τράπεζα τα αναγκαία κεφάλαια, μεσομακροπρόθεσμα, όμως, γεννά ερωτήματα για το πόσο θα κοστίσει.

Ειδικότερα, η Γενική Συνέλευση αποφάσισε να συνδέσει την κάλυψη των κεφαλαιακών αναγκών της τράπεζας με την ανάθεση διαχείρισης χαρτοφυλακίου μη εξυπηρετούμενων δανείων, ύψους 1,045 δισ. ευρώ.

Η ανακτήσιμη αξία των παραπάνω δανείων, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Αττικής, ανέρχεται σε 415 εκατ. ευρώ, σε όρους καθαρής παρούσας αξίας. Σύμφωνα, όμως, με κάποιους εκ των ενδιαφερόμενων επενδυτών, η ανακτήσιμη αξία είναι ως και σημαντικά χαμηλότερη.

Ο επενδυτής, που θα επιλεγεί ως προτιμητέος από την εν εξελίξει διαγωνιστική διαδικασία (σ.σ. έχουν κατατεθεί επτά δεσμευτικές προσφορές, με την αίρεση της διενέργειας due diligence), θα καλύψει είτε την έκδοση κοινού ομολογιακού δανείου μειωμένης εξασφάλισης, ύψους 70 εκατ. ευρώ, είτε θα αγοράσει από την τράπεζα το junior ομόλογο της τιτλοποίησης με τιμή που να εξασφαλίζει στην Αττικής κεφαλαιακό κέρδος 70 εκατ. ευρώ.

Τιτλοποίηση-αλεξικέραυνο για τον επενδυτή

Για να μειωθεί ο αναλαμβανόμενος από τον επενδυτή κίνδυνος και να μειωθούν οι προμήθειες διαχείρισης και επομένως το κόστος για την τράπεζα, η Αττικής επέλεξε να τιτλοποιήσει το χαρτοφυλάκιο των μη εξυπηρετούμενων δανείων και εν συνεχεία να αναθέσει τη διαχείρισή τους.

Έτσι ο επενδυτής, ο οποίος θα επιδιώξει να πάρει πίσω αρκετά περισσότερα από τα λεφτά που θα βάλει, θα πληρώνεται τις προμήθειες διαχείρισης από τον «κουβά» του SPV για τουλάχιστον μια επταετία. Ακόμη και αν ενεργοποιηθούν οι διατάξεις της BRRD για bail-in, ο επενδυτής διαθέτει «αλεξικέραυνο», καθώς θα πληρώνεται κατά προτεραιότητα από το SPV, σε σχέση με την ομολογιούχο τράπεζα.

Επιπρόσθετα, στην περίπτωση που επιλέξει να καλύψει την έκδοση ομολόγου μειωμένης εξασφάλισης (Tier II) θα λαμβάνει τον προβλεπόμενο τόκο.

Το ποσό των μη εξυπηρετούμενων δανείων, που πρόκειται να τιτλοποιηθούν και εν συνεχεία να ανατεθεί η διαχείρισή τους σε επενδυτή, ενδέχεται να αυξηθεί στο 1,25 δισ. ευρώ. Αντίστοιχα, θα αναθεωρηθούν όλα τα νούμερα της τιτλοποίησης, αλλά και το ύψος των κεφαλαίων που θα βάλει στην τράπεζα ο επενδυτής.

Πώς θα λειτουργήσει το σχήμα

Η Τράπεζα Αττικής θα μεταφέρει σε εταιρεία ειδικού σκοπού (SPV), την οποία θα συστήσει η ίδια, χαρτοφυλάκιο δανείων σε οριστική καθυστέρηση, ονομαστικής αξίας περίπου 1,045 δισ. ευρώ.

Η εταιρεία ειδικού σκοπού εκδίδει, με ενέχυρο τα παραπάνω δάνεια, στο πλαίσιο της τιτλοποίησης δύο ομόλογα.

Το ένα έχει ονομαστική αξία 415 εκατ. ευρώ, που αντιστοιχεί στην ανακτήσιμη, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της τράπεζας, αξία των τιτλοποιούμενων προβληματικών δανείων. Το εν λόγω ομόλογο θα έχει προτεραιότητα στην αποπληρωμή του (senior note) και πιθανότατα θα φέρει κουπόνι.

Το δεύτερο ομόλογο, ονομαστικής αξίας 630 εκατ. ευρώ, αντιστοιχεί στο μέρος των δανείων που θεωρούνται μη ανακτήσιμα. Θα αρχίσει να αποπληρώνεται ως junior τίτλος, μετά την εξόφληση του senior ομολόγου. Ως εκ τούτου η αξία του θα είναι συμβολική.

Η Αττικής θα έχει τη δυνατότητα, εφόσον αρθούν θεσμικά εμπόδια, να πωλήσει το junior ομόλογο, έναντι συμβολικού τιμήματος 1 ή 2 ευρώ, ώστε να προχωρήσει σε ανάκληση αναγνώρισης (de-recognition) των εν λόγω στοιχείων ενεργητικού.

Η εταιρεία ειδικού σκοπού, έχοντας στην κατοχή της τα δάνεια, θα προχωρήσει, εν συνεχεία, σε σύναψη επταετούς -τουλάχιστον- σύμβασης διαχείρισης με εταιρεία που θα έχει αδειοδοτηθεί από την ΤτΕ.

Η εταιρεία διαχείρισης θα ιδρυθεί από την Τράπεζα Αττικής και εν συνεχεία το 80% του μετοχικού της κεφαλαίου θα αποκτηθεί από τον προτιμητέο επενδυτή, με καταβολή ποσού αντίστοιχου της ονομαστικής αξίας της συμμετοχής του στο απαιτούμενο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας.

Αντικείμενο της εταιρείας θα είναι η διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων που έχουν τιτλοποιηθεί, με στόχο την ανάκτηση τουλάχιστον 415 εκατ. ευρώ από την ονομαστική αξία του 1,045 δισ.

Η εταιρεία ειδικού σκοπού θα εισπράττει τα ποσά ανάκτησης από τη διαχείριση των δανείων και θα καταβάλει τις ετήσιες προμήθειες διαχείρισης (management fees) καθώς και τυχόν προμήθειες υπεραπόδοσης (success fees) στην εταιρεία διαχείρισης.

Η κάλυψη των κεφαλαιακών αναγκών

Ο προτιμητέος επενδυτής θα έχει τη δυνατότητα να επιλέξει την κάλυψη, είτε του συνόλου ενός ομολόγου μειωμένης εξασφάλισης ( Tier II), το οποίο θα εκδώσει η Τράπεζα Αττικής, ύψους 70 εκατ. ευρώ, είτε να εξαγοράσει το junior ομόλογο έναντι ποσού 70 εκατ. ευρώ.

Στην πρώτη περίπτωση, το ομόλογο Tier II θα φέρει σταθερού ή κυμαινόμενου επιτοκίου κουπόνι το οποίο θα εισπράττει ο επενδυτής, ενώ η τράπεζα θα δει τη συνολική κεφαλαιακή της επάρκεια να ενισχύεται κατά 70 εκατ. ευρώ.

Στη δεύτερη περίπτωση, η διαφορά μεταξύ του καταβαλλόμενου τιμήματος και της αποτίμησης του ομολόγου στη συμβολική τιμή του ενός (1) ευρώ θα αποτελέσει κεφαλαιακό κέρδος που θα προσμετρηθεί στα βασικά εποπτικά κεφάλαια της τράπεζας. Για να γίνει κάτι τέτοιο βέβαια θα πρέπει να νομοθετηθεί παράταση του αναβαλλόμενου φόρου.

Τα οφέλη για την τράπεζα

Με το παραπάνω σχήμα, η Αττικής μπορεί να εξασφαλίσει, υπό δύσκολες συνθήκες, την κάλυψη των κεφαλαιακών της αναγκών, μεταθέτοντας για αργότερα δύσκολες αποφάσεις που σχετίζονται με την ποιότητα των δανείων σε οριστική καθυστέρηση, τη διαχείριση των οποίων δίνει στον επενδυτή, σε συνδυασμό με τις προμήθειες που θα καταβάλει.

Επιπρόσθετα, η τιτλοποίηση ίσως της παράσχει μεγαλύτερα περιθώρια άντλησης ρευστότητας με ενέχυρο το senior ομόλογο.

Τα κέρδη για τον επενδυτή

Ο επενδυτής με τη σειρά του θα βάλει τουλάχιστον 70 εκατ. ευρώ για την κάλυψη κεφαλαιακών αναγκών της τράπεζας, προσδοκώντας κυρίως μέσω των σταθερών προμηθειών διαχείρισης να εισπράξει πολύ περισσότερα χρήματα.

Ειδικότερα, ως μέτοχος του 80% στην εταιρεία διαχείρισης, θα εισπράττει το αντίστοιχο ποσοστό κερδών από τις ετήσιες προμήθειες διαχείρισης που πιθανολογείται ότι θα είναι υψηλότερες του 1% επί του συνόλου του χαρτοφυλακίου. Οι προμήθειες υπεραπόδοσης θα είναι πιθανώς κλιμακούμενες με βάση προσυμφωνημένους στόχους.