Επίθεση Κομισιόν στους «φορολογικούς παραδείσους»

Στο «στόχαστρο» των Βρυξελλών πρόκειται να μπουν τα κράτη-μέλη με καθεστώτα πλεονεκτικής εταιρικής φορολόγησης, καθώς εντείνονται οι πιέσεις προς τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής στην ΕΕ να πατάξουν τις ευνοϊκές φορολογικές συμφωνίες, εν μέσω της κρίσης της πανδημίας του κορωνοϊού.

Σύμφωνα με τους Financial Times, σε μια πρωτοφανή νομική «επίθεση», η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξετάζει τρόπους να ενεργοποιήσει ένα αχρησιμοποίητο μέχρι τώρα εργαλείο της συνθήκης της ΕΕ, προκειμένου να μειώσει τη δυνατότητα των πολυεθνικών εταιρειών να εκμεταλλεύονται τα εξαιρετικά πλεονεκτικά καθεστώτα εταιρικής φορολόγησης.

Κρίσιμης σημασίας στοιχείο στην πρωτοβουλία αυτή θα είναι πως δεν θα χρειαστεί ομόφωνη στήριξη από όλες τις χώρες η ενεργοποίηση, παρά μόνο μια ικανή πλειοψηφία των κρατών-μελών, κάτι που θα περιορίσει την ικανότητα των κυβερνήσεων να απειλήσουν με βέτο. Το μέτρο θα χρειαστεί επίσης την έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Όπως σημειώνουν οι FT, η φοροαποφυγή των πολυεθνικών έχει ανεβεί ψηλά στην πολιτική ατζέντα λόγω της πανδημίας, καθώς οι κυβερνήσεις ανά τον κόσμο ξοδεύουν δισεκατομμύρια για να επανεκκινήσουν τις οικονομίες τους. Η Κομισιόν έχει επίσης υποσχεθεί να αναβιώσει τα σχέδιά της για ευρωπαϊκό φόρο ψηφιακών υπηρεσιών στις μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες.

Αξιωματούχοι δήλωσαν στους FT πως τα σχέδια, στο πλαίσιο του Άρθρου 116 της συνθήκης της ΕΕ, βρίσκονται σε πολύ πρώιμο στάδιο, αλλά θα στόχευαν στην αναγνώριση ορισμένων ανταγωνιστικών εθνικών φορολογικών καθεστώτων ως στρεβλώσεων στην ενιαία αγορά. Πιθανότατα θα προκαλέσουν έντονη αντιπαράθεση μεταξύ των κρατών-μελών, που προστατεύουν σθεναρά της φορολογικές τους εξουσίες.

Το Άρθρο 116 της συνθήκης της ΕΕ δίνει στις Βρυξέλλες την εξουσία να διορθώνει «στρεβλώσεις» στην ενιαία αγορά, ωστόσο δεν έχει χρησιμοποιηθεί ποτέ. Το εργαλείο αυτό επιτρέπει στην Κομισιόν να προτείνει οδηγία σχεδιασμένη για να διορθώνει τα στρεβλωτικά φορολογικά καθεστώτα και να προσφεύγει κατά κυβερνήσεων στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, εάν δεν συμμορφώνονται.

Το μέτρο πιθανότατα θα στοχεύει στα καθεστώτα χωρών όπως η Ολλανδία, το Λουξεμβούργο, το Βέλγιο και η Ιρλανδία, σύμφωνα με αξιωματούχο που επικαλούνται οι FT.