Στην πρώτη γραμμή της ενεργειακής μετάβασης

Το νέο τοπίο στην ευρωπαϊκή ενεργειακή πολιτική σκιαγραφεί και αξιολογεί ο κ. Ιωάννης Καλαφατάς, Chief Executive Director of MYTILINEOS’ Energy Sector.

Στην πρώτη γραμμή της ενεργειακής μετάβασης

Ενόψει της μεταρρύθμισης της ευρωπαϊκής ηλεκτρικής αγοράς, ποιες παρεμβάσεις θεωρείτε απαραίτητες, ώστε να είναι θωρακισμένη απέναντι στις εκάστοτε κρίσεις;

Η Ευρώπη, μπροστά στην πρωτοφανή ενεργειακή κρίση που ξέσπασε, φάνηκε ξεκάθαρα απροετοίμαστη. Ειδικά στην αρχή, όταν επικράτησαν η νευρικότητα, η παντελής έλλειψη συνεννόησης και οι «άτσαλες» παρεμβάσεις σε μια αγορά που η ίδια η Ε.Ε. τόσο πολύ πάσχισε να σχεδιάσει, βασιζόμενη στις αρχές της ελεύθερης λειτουργίας, της ανταγωνιστικότητας και της απουσίας κρατικής παρέμβασης.

Στη συνέχεια, κάθε αντίδραση της Ε.Ε. και των κρατών ακολουθούσε τη μεταβλητότητα των τιμών στην αγορά.

Τελικά, μετά από ενάμιση χρόνο ενεργειακής κρίσης, τη λύση, έστω και μερικώς ή προσωρινά θα έλεγε κανείς, τη δίνουν οι δυναμικές της αγοράς και όχι τα εκάστοτε μέτρα που ελήφθησαν. Πλέον, με τις τιμές να έχουν κατρακυλήσει στα προ πολέμου επίπεδα, έχουμε μια αρχική πρόταση της Ε.Ε. για τη βελτίωση του σχεδιασμού της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Η εν λόγω πρόταση, μετά από καιρό, φαίνεται να πατά ξανά σε σωστές βάσεις και περιλαμβάνει κάποιες στοχευμένες βελτιώσεις τόσο ως προς την καταπολέμηση της μεταβλητότητας των τιμών όσο και ως προς τη διευκόλυνση της πρόσβασης των καταναλωτών σε οικονομικά προσιτή ηλεκτρική ενέργεια.

Ωστόσο, και αυτή τη φορά στην πρότασή της η Ε.Ε. παρουσιάζει ένα κείμενο προθέσεων και επιθετικών στόχων, κυρίως ως προς την επιτάχυνση της ανάπτυξης και σύνδεσης ενός μεγάλου αριθμού ΑΠΕ, χωρίς όμως συγκεκριμένες και πειστικές αναφορές σε ό,τι αφορά την εξασφάλιση των απαραίτητων προϋποθέσεων ώστε κάτι τέτοιο να καταστεί ρεαλιστικά εφικτό.

Η Ευρώπη πρέπει να επενδύσει στην ενεργειακή της ασφάλεια και πρέπει να το κάνει με τρόπο φιλικό για το περιβάλλον και τον πλανήτη. Αλλά για να το πετύχει αυτό, χρειάζεται μια σειρά από παρεμβάσεις. Αυτές που θα ενισχύσουν τις δυνατότητες των δικτύων και των διαχειριστών τους να υποδεχθούν αφενός το κύμα εξηλεκτρισμού, αφετέρου το μεγάλο κύμα των ΑΠΕ που αναμένεται.

Αυτές που θα δημιουργήσουν ένα πιο σύγχρονο, μοντέρνο ρυθμιστικό πλαίσιο, που με τη σειρά του θα παράσχει δυνατότητες να αναπτυχθούν περισσότερα προϊόντα και υπηρεσίες που θα αξιοποιούν τα δεδομένα, βελτιστοποιώντας τη διαχείριση της ζήτησης και των πάσης φύσεως ενεργειακών πόρων. Αυτές που θα δώσουν πάλι τα σωστά κίνητρα και τα σωστά σήματα στην αγορά για την επιτάχυνση τόσο της έρευνας όσο και των επενδύσεων. Από το κείμενο της Ε.Ε. λείπουν αυτές οι ξεκάθαρες παρεμβάσεις.

Τι μας έμαθε η διπλή ενεργειακή κρίση; Βλέπετε ευκαιρίες για αλλαγές ή υποχωρήσεις σε κρίσιμα ζητήματα, όπως, για παράδειγμα, η απανθρακοποίηση;

Η απανθρακοποίηση δεν είναι ζήτημα προς υπαναχώρηση. Ο κόσμος δεν πρέπει και δεν γυρίζει πίσω σε αυτό. Ωστόσο, αν κάτι κατέδειξε η ενεργειακή κρίση, είναι ότι τα μέτρα που λαμβάνονται οφείλουν να είναι πολύ προσεκτικά υπολογισμένα. Η απανθρακοποίηση δεν προσφέρεται για υπαναχωρήσεις, αλλά δεν μπορεί να συμβεί και από τη μια στιγμή στην άλλη. Θέλει σχεδιασμό με προσοχή και σύνεση. Δείτε τι έγινε λίγο πριν ξεσπάσει ο πόλεμος. Ενώ ήμασταν ήδη σε φάση απανθρακοποίησης, ξαφνικά και χωρίς κανένα απολύτως λόγο, πέρα από πολιτικές ή άλλες εντυπώσεις, αποφασίσαμε να επιταχύνουμε το κλείσιμο λιγνιτικών και ανθρακικών εργοστασίων πολύ πριν από τη σχεδιασμένη ημερομηνία και χωρίς ισοδύναμη εναλλακτική.

H Ευρώπη για πάρα πολλά χρόνια θεώρησε ως δεδομένα πράγματα που δεν της ανήκουν και δεν ελέγχει, διατηρώντας ένα πλήρως διαστρεβλωμένο μοντέλο ενεργειακής ασφάλειας και επάρκειας, το οποίο φρόντισε να αποδυναμώσει έτι περαιτέρω, μετά τις αποφάσεις για επίσπευση της απανθρακοποίησης και χωρίς ακόμα να έχει καταφέρει να περάσει στην ενεργειακή μετάβαση με πειστικό τρόπο. Αυτό που χρειάζεται τώρα είναι να αλλάξουμε τρόπο σκέψης, να σταθούμε περισσότερο στις έννοιες της ασφάλειας και της σταθερότητας και να μην παρασυρόμαστε πάλι από τις συγκυριακές διακυμάνσεις των τιμών.

Πώς τοποθετείται ο τομέας Ενέργειας της Mytilineos σ’ αυτό το νέο περιβάλλον;

Όταν δραστηριοποιείσαι σε ένα τόσο δυναμικό και ευμετάβλητο τομέα όπως η ενέργεια, πρέπει να μπορείς να συνδυάζεις μια μεσομακροπρόθεσμη στρατηγική με την απόλυτη βραχυπρόθεσμη ευελιξία. Η στρατηγική μας είναι η πυξίδα μας, ο πολικός μας αστέρας. Και αυτή η πυξίδα δείχνει ξεκάθαρα προς το μέλλον της ενέργειας που είναι πιο βιώσιμο, είναι φιλικό για το περιβάλλον και τον άνθρωπο, ενσωματώνει τεχνολογίες και αξιοποίηση των δεδομένων και συνδυάζει πολλές και χρήσιμες υπηρεσίες, ώστε να κάνει τη ζωή των καταναλωτών καλύτερη, ευκολότερη και οικονομικότερη.

H MYTILINEOS εξελίσσεται σε ένα ολοκληρωμένο ενεργειακό mall της νέας εποχής, όπου ο πελάτης, οικιακός, επαγγελματικός ή μεγάλος εταιρικός, μπορεί να καλύψει κάθε ενεργειακή του ανάγκη, από το «πράσινο» συμβόλαιο ενέργειας με 24ωρη κάλυψη μέχρι υπηρεσίες ενεργειακής εξοικονόμησης και από τη μελέτη-κατασκευή-θέση σε λειτουργία (Turn key) ενός σύνθετου ενεργειακού έργου μέχρι την πώληση ενέργειας από Φ/Β ή τη χρήση συστημάτων μπαταριών σε περισσότερες από 20 χώρες σε όλο τον κόσμο.

Πώς σχεδιάζετε να αξιοποιήσετε τις διαθέσιμες τεχνικές και τεχνολογικές λύσεις για την επόμενη μέρα της ενέργειας;

Ένας από τους βασικούς λόγους του πρόσφατου εταιρικού μετασχηματισμού που σύστησε την ανανεωμένη MYTILINEOS Energy&Metals ήταν η εξέλιξη σε μία ακόμα πιο δυναμική και ευέλικτη εταιρική οντότητα, ικανή να αντιμετωπίσει προκλήσεις της εποχής όπως η ενεργειακή μετάβαση και η ψηφιακή επανάσταση, αλλά και η αυξημένη ζήτηση της ενέργειας.

Η MYTILINEOS θα λειτουργήσει ως ένας ολοκληρωμένος ενεργειακός πάροχος, προσφέροντας όλο το φάσμα των ενεργειακών υπηρεσιών και προϊόντων μέσα από τεχνολογική καινοτομία, που όμως θα είναι απλή, άμεση και φιλική προς τον πελάτη. Δεν θέλουμε να μετατρέψουμε τους καταναλωτές σε ειδικούς της τεχνολογίας. Θέλουμε να φέρουμε εμείς την τεχνολογία στην υπηρεσία των πελατών μας με έναν εύκολο, άμεσο και απλό τρόπο. Από την παραγωγή έως την κατανάλωση, τη βιώσιμη ανάπτυξη και τις σύγχρονες μεθόδους αποθήκευσης, την ενεργειακή εξοικονόμηση και αναβάθμιση, μέχρι την αξιοποίηση των δυνατοτήτων του καταναλωτή από consumer να γίνει prosumer -καταναλωτής και παραγωγός παράλληλα, που θα μπορεί να μεταπωλεί την ενέργεια που δεν καταναλώνει. Η δύναμη πλέον είναι στα δεδομένα και στην αξιοποίησή τους.

Οι δυνατότητες που προσφέρει η ψηφιακή εποχή είναι ανεξάντλητες και ανυπομονούμε να τις αναπτύξουμε και να τις προσφέρουμε στους πελάτες μας σε όλο τον κόσμο. Στόχος μας λοιπόν είναι να παντρέψουμε την ενέργεια με την τεχνολογία, για να είμαστε δίπλα στον καταναλωτή, κάνοντας τη ζωή του πιο εύκολη, πιο οικονομική και πιο βιώσιμη. Λίγη υπομονή και πολύ σύντομα θα δείτε το σχέδιό μας να εξελίσσεται.

Πού θα δώσει έμφαση το επενδυτικό πλάνο σας για τα επόμενα χρόνια;

Το επενδυτικό μας πλάνο παρέμεινε αλώβητο ακόμα και στα χρόνια της πανδημίας ή της ενεργειακής κρίσης. Αυτό κατ’ αρχάς καταδεικνύει την προσήλωση της MYTILINEOS στους στρατηγικούς στόχους, αλλά και την ικανότητά της να απορροφά εγχώριους και διεθνείς κραδασμούς. Με αυτά τα εφόδια συνεχίζουμε δυναμικά το επενδυτικό πλάνο της εταιρείας, με βάση το όραμα για τη νέα εποχή της MYTILINEOS: να είμαστε στην πρώτη γραμμή της ενεργειακής μετάβασης ως κορυφαίο ολοκληρωμένο πράσινο utility με διεθνή παρουσία.

Το πλάνο μας, λοιπόν, δίνει έμφαση στην ανάπτυξη, εντός και εκτός Ελλάδας και κυρίως στο κομμάτι της ενεργειακής μετάβασης (energy transition) και της ενίσχυσης του χαρτοφυλακίου των ΑΠΕ, το οποίο έχει αισίως φτάσει τα 10,3 GW σε όλο τον κόσμο, εκ των οποίων 2,1 GW είναι ήδη σε λειτουργία ή υπό κατασκευή, άλλα 2,2 GW σε ώριμο στάδιο ή έτοιμα προς κατασκευή και τα υπόλοιπα 6 GW σε διάφορες φάσεις της αδειοδοτικής διαδικασίας.

Τεχνική επιθεώρηση σε πάρκο φωτοβολταϊκών. Η Ε.Ε. έχει θέσει επιθετικούς στόχους ως προς την επιτάχυνση της ανάπτυξης και σύνδεσης ενός μεγάλου αριθμού ΑΠΕ, χωρίς όμως συγκεκριμένες και πειστικές αναφορές σε ό,τι αφορά την εξασφάλιση των απαραίτητων προϋποθέσεων ώστε κάτι τέτοιο να καταστεί ρεαλιστικά εφικτό.


Αθηνά Καλαϊτζόγλου [email protected]

v