Οι τελευταίες πολιτικές εξελίξεις και η απόφαση της Κυβέρνησης για επίσπευση των διαδικασιών που θα αφορούν την εκλογή του Προέδρου Δημοκρατίας, όχι μόνο έφερε καταιγισμό πωλήσεων, αλλά εξέθεσε ανεπανόρθωτα το τελευταίο ανοδικό κύμα και όλους όσους υποστήριζαν ότι η Δικομματική Συγκυβέρνηση έχει εξασφαλισμένο τον "μαγικό" αριθμό "180", ή τουλάχιστον είναι πολύ κοντά σε αυτόν και σε αυτό ποντάριζε η Αγορά.
Δυστυχώς για τους συγκρατημένα αισιόδοξους των αμέσως προηγούμενων συνεδριάσεων, η Αγορά σήμερα ήλθε αντιμέτωπη με τις φήμες που συντήρησαν την τελευταία ανοδική αντίδραση και όχι μόνο τις διέλυσε με τον πλέον εμφατικό τρόπο, αλλά επιβεβαίωσε και όλους όσους υποστήριζαν ότι οι πολιτικές εξελίξεις θα είναι ο αποφασιστικός καταλύτης μέχρις ότου αποκατασταθεί πλήρως η ορατότητα που θα αφορά την "επόμενη μέρα" για το εγχώριο πολιτικό σκηνικό.
Ακόμα η σημερινή συνεδρίαση, στην οποία χάθηκε κεφαλαιοποίηση 7,9 δισ. ευρώ όχι μόνο ήταν ο ορισμός της αποστροφής για το Ελληνικό ρίσκο, με εντυπωσιακό συνωστισμό στην "θύρα εξόδου", αλλά διέψευσε παταγωδώς και όσους υποστήριζαν ότι η ανακοίνωση του ονόματος του υποψήφιου, από την Συγκυβέρνηση, προέδρου θα μπορούσε να αμβλύνει τις πιέσεις.
Αντίθετα η ανακοίνωση του ονόματος του κ. Σταύρου Δήμα, όχι μόνο φόρτωσε επιπλέον το υπάρχον "ask", στέλνοντας χαμηλότερα τους βασικούς δείκτες του Χ.Α., αλλά ενεργοποίησε και ΑΜΕΜ (Αυτόματος Μηχανισμός Ελέγχου Μεταβλητότητας) σε ουκ ολίγες μετοχές του FTSE25.
Όμως ακόμα και αν η Κυβέρνηση βρει τους 180 βουλευτές που θα είναι διατεθειμένοι να ψηφίσουν τον κ. Δήμα για Πρόεδρο, το ερώτημα του εκατομμυρίου θα είναι το "που θα βρίσκεται ο Δείκτης του Χ.Α., στην διαδικασία της τρίτης εκλογής;"
Θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπ΄ όψιν ότι σήμερα, κατά κύριο λόγο, ρευστοποιούσαν όσοι φοβούνται τα χειρότερα. Όμως από αύριο και αν συνεχιστεί το αρνητικό κλίμα θα ρευστοποιούν, ίσως επιθετικότερα, όσοι θα αναγκάζονται από τον καταιγισμό των επερχόμενων "margin calls".
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι το σημερινό απόλυτο "sell off" συνοδεύτηκε από τον μεγαλύτερο τζίρο των τελευταίων 36 συνεδριάσεων και αυτό μόνο θετική ένδειξη δεν αποτελεί.
Ασφαλώς και σημαντικότατο ρόλο στην ψυχολογία των εμπλεκομένων στο Χ.Α., έπαιξαν και τα "εισαγόμενα" δημοσιεύματα, καθώς και οι νέες εκθέσεις από ξένους οίκους.
"Ο Έλληνας Πρωθυπουργός κηρύσσει πρόωρες προεδρικές εκλογές", λένε οι Financial Times, που χαρακτηρίζουν την κίνηση αυτή "τζογάρισμα παρά τη δίμηνη παράταση του προγράμματος διάσωσης".
"Ισχυρή πτώση καταγράφουν σήμερα οι Ελληνικές μετοχές και τα Ελληνικά ομόλογα μετά την απόφαση του Έλληνα Πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά να επισπεύσει την διαδικασία εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας, ρισκάροντας παράλληλα να πάει η Χώρα σε πρόωρες εκλογές, πιθανότατα τον Ιανουάριο" αναφέρει μεταξύ άλλων το Bloomberg.
"Η δίμηνη παράταση του τρέχοντος προγράμματος για την Ελλάδα αντανακλά τη σκληρή γραμμή της τρόικας για νέα μέτρα, ιδίως σε σχέση με το δημοσιονομικό κενό του 2015", τονίζει η JP Morgan.
Σχολιάζοντας την εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας, η BofA – Merrill Lynch, σημειώνει ότι αν και η τρίτη ψηφοφορία είναι καθοριστική, ήδη από την πρώτη θα φανεί εάν η Κυβέρνηση έχει 180 ψήφους ή όχι. Επίσης εκτιμά ότι οι πιθανές ψήφοι είναι 173, που δεν απέχουν πολύ από το "μαγικό 180".
Από την άλλη, η Citigroup επισημαίνει ότι είναι εξαιρετικά αβέβαιο αν η σημερινή Κυβέρνηση μπορεί να επιτύχει αυτό το επίπεδο της στήριξης.
Επιστρέφοντας στα "δρώμενα" της ημέρας και μεταφερόμενοι στην Αγορά ομολόγων, ιδιαίτερα αρνητικά ήταν και από εκεί τα μηνύματα τα οποία συνοδεύτηκαν από σημαντικό αριθμό ρευστοποιήσεων και αύξηση στην απόδοση του Ελληνικού 10ετούς που επαναπροσεγγίζει το 8%.
Απόλυτα ενδεικτική, για την διαφαινόμενη εικόνα στο Χ.Α. και η δήλωση προς την στήλη κορυφαίου ξένου διαχειριστή που μεταξύ άλλων ανέφερε: "Στις επόμενες εβδομάδες, είναι πιθανό οι εξελίξεις στην Ελλάδα να αποδειχθούν μεγαλύτερης σημασίας για τις διεθνείς Αγορές από εκείνες στη Ρωσία -Ουκρανία για το 2014. Μια πιθανή εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να εξωθήσει την Ευρωζώνη να επιλέξει ανάμεσα σε μια δημοσιονομική ένωση (με παρεπόμενο τη διαγραφή μέρους του Ελληνικού χρέους) ή στην πρώτη έξοδο Χώρας από το ευρώ..."
Εννοείται ότι είναι "επί θύραις" συνεδριάσεις "ειδικών συνθηκών" και οποιαδήποτε εκτίμηση που θα έχει σχέση με την τεχνική εικόνα μπορεί να εκτεθεί ανεπανόρθωτα. Απλά η στήλη αναφέρει ότι σύμφωνα με τα βραχυπρόθεσμα διαγράμματα, οι επόμενες τεχνικές στηρίξεις εντοπίζονται για τον Γενικό Δείκτη στις 880 μονάδες και για τον δείκτη υψηλής κεφαλαιοποίησης στις 280 μονάδες.
Δεν αφήνει περιθώρια αισιοδοξίας ούτε η τελική αναλογία ανοδικών (10) - πτωτικών (127) μετοχών και πολύ περισσότερο το γεγονός ότι 63 τίτλοι τερμάτισαν την συνεδρίαση με διψήφιο ποσοστό απωλειών!
Από τις μετοχές του 25αρη, μόλις οκτώ τίτλοι έπεσαν κάτω από 10%. Πιο συγκεκριμένα οι Αεροπορία Αιγαίου (-7,27%), ΕΕΕ (-6,38%), ΟΛΠ (-8,5%), Τιτάν (-7,18%), Grivalia (-4,35%), Motor Oil (-7,85%), Jumbo (-9,19%), Folli Follie Group (7,46%).
Από εκεί και πέρα το σημερινό -16,62% του Τραπεζικού δείκτη είναι η μεγαλύτερη πτώση των τελευταίων 19 μηνών, με την αμέσως μεγαλύτερη να έχει σημειωθεί στις 21/5/2013 (-18,93%).
Ακόμα εντυπωσιακότερα τα πράγματα για τον Γενικό Δείκτη, καθώς από τότε που δημιουργήθηκαν οι βασικοί δείκτες του Ελληνικού Χρηματιστηρίου (Ιανουάριος 1985), το σημερινό -12,78% είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πτώση "ever", με την μεγαλύτερη να έχει σημειωθεί στις 7/12/1987 (-15,03%).
Η εικόνα του ΓΔ στη σημερινή συνεδρίαση
Υπενθυμίζεται ότι κατά το 1987 (έτος που χαρακτηρίστηκε από την "Black Monday στην Wall Street) σημειώθηκαν άλλες δύο διψήφιες πτώσεις, που ήταν και οι μοναδικές, στον Γενικός Δείκτη του Χ.Α. Στις 26/10/1987 (-12,64%) και στις 26/11/1987 (-11,99%).
Μόνο που τότε δεν υπήρχαν όρια στην ημερήσια διαπραγμάτευση των μετοχών και αυτό έχει την σημασία του...
Τι σχολιάζουν οι αναλυτές της αγοράς
Σε "Χιτσκοκικό σκηνικό" στο Χ.Α. αναφέρεται ο Δημήτρης Τζάνας, που επισημαίνει:
Καταιγιστικές είναι οι εξελίξεις του τελευταίου 24ωρου: δίμηνη παράταση του προγράμματος από το Eurogroup, επίσπευση της διαδικασίας εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας τον τρέχοντα μήνα και αναγγελία του υποψήφιου προσώπου.
Εξελίξεις διπλής ανάγνωσης σε σχέση με τον πολιτικό κίνδυνο, καθώς η εκλογή Προέδρου τον μειώνει αφού παρατείνεται ο βίος της Κυβέρνησης, ενώ το αντίθετο τον αυξάνει καθώς οδηγούμαστε σε πρόωρες εκλογές με ενδεχόμενο επανάληψής τους, δημιουργώντας συνθήκες όξυνσης των συνθηκών ρευστότητας στην Οικονομία.
Πρόκειται για σενάριο "χιτσκοκικών" καταβολών καθώς διεγείρει τη διάθεση στοιχηματισμού για την έκβαση των εξελίξεων, διαμορφώνοντας την ιδανική συνταγή για εκτόξευση της μεταβλητότητας στο Ελληνικό Χρηματιστήριο.
Έτσι, σε συνέχεια των κινήσεων επιλεκτικής ανόρθωσης των τιμών που προηγήθηκε τις προηγούμενες ημέρες, αναπτύσσοντας θύλακες αισιοδοξίας για συντήρηση του Γενικού Δείκτη στην περιοχή των 1000 μονάδων, ακολούθησε η βίαιη σημερινή ρευστοποίηση ωθώντας το Γενικό Δείκτη στην περιοχή των 900 μονάδων και τις αποδόσεις των 10ετών ομόλογων προς το 8%.
Οι κινήσεις αυτές είναι απόρροια και πρόσθετων λόγων πέραν εκείνων που αφορούν τα του ελληνικού πολιτικού κινδύνου: οι συνθήκες στην Ευρωζώνη σε σχέση με την αδυναμία συνεννόησης για την προώθηση των κατάλληλων δράσεων (κινήσεις του Μάριο Ντράγκι και υλοποίηση πακέτου Γιούνκερ) εδραιώνουν την πεποίθηση ότι οι συνθήκες αποπληθωρισμού θα συνεχιστούν, διαπίστωση που επισημάνθηκε και από τον επικεφαλής της J.P. Morgan, τον Ελληνικής καταγωγής Jimmie Dimon.
Η ταραχή στις αναδυόμενες Αγορές, σε συνέχεια της απόφασης του OPEC και ειδικότερα της Σ. Αραβίας να μη μειώσει την παραγωγή του πετρελαίου ωθώντας σε πτώση τις τιμές του ώστε να πληγούν "άλλοι παραγωγοί" όπως εκείνοι των σχιστολιθικών κοιτασμάτων.
Συμπαρασύρονται έτσι σε πτωτική κίνηση και τα λοιπά Εμπορεύματα, ενώ η Ρωσία ήδη πλήττεται ιδιαίτερα, σε συνέχεια και των κυρώσεων που της έχουν επιβληθεί. Έτσι, τα hedge funds καταγράφουν ζημιές (στο -27% είναι η φετινή απόδοση για το fund του Paulson !) και ρευστοποιούν θέσεις από Αγορές όπου η αβεβαιότητα είναι πιθανό να κυριαρχεί τους επόμενους μήνες, όπως συμβαίνει στη Χώρα μας.
Άλλωστε, η συμμετοχή κεφαλαίων μακράς πνοής θα αποτελεί για καιρό "ευσεβή πόθο" για την Ελληνική Αγορά.
Καταληκτικά και σύμφωνα με την άποψη του συμβούλου επενδύσεων της TecGroup, η ένταση των διακυμάνσεων θα είναι το κυρίαρχο στοιχείο για τις επόμενες εβδομάδες του Δεκεμβρίου, καθώς είναι αδύνατη η ασφαλής πρόβλεψη της έκβασης των ψηφοφοριών για την εκλογή Προέδρου.
Σε συνδυασμό δε με την αναμενόμενη συνέχιση της αναταραχής στις αναδυόμενες οικονομίες, η επάνοδος της αισιοδοξίας δύσκολα θα επανέλθει στο εγγύς μέλλον, παρά μόνο για βραχύβιες κινήσεις με στόχο την αποκόμιση βραχυπρόθεσμων κερδών υπό συνθήκες αυξημένου επενδυτικού κινδύνου…
Οι διεθνείς οικονομικές εξελίξεις
Απόλυτη επικράτηση του "κόκκινου" στο σύνολο των διεθνών Αγορών, με τις πιέσεις να επικεντρώνονται στις μετοχές του ενεργειακού κλάδου, καθώς το πετρέλαιο υποχώρησε σε νέα χαμηλά πενταετίας, με έκτη διαδοχική ημέρας πτώσης για να προσπαθήσει να αντιδράσει στην συνέχεια.
Σημαντικά κέρδη για τα πολύτιμα μέταλλα και κυρίως για τον χρυσό, ενώ ανοδική αντίδραση επιχειρεί και το ευρώ.
Από την Ασία ξεχώρισαν το -5,43% για την Shanghai και το -2,34% για τον δείκτη Hang Seng.
Σημαντικές οι απώλειες και στην Ευρώπη, ενώ διαθέσεις κατοχύρωσης κερδών επιδεικνύουν οι επενδυτές και στις πρώτες ώρες της σημερινής συνεδρίασης στην Wall Street.
Ξεκινώντας από την Ασία, προειδοποιητικό μήνυμα από την Fitch έλαβε την ο Ιάπωνας Πρωθυπουργός Σίνζο Άμπε, λίγες ημέρες μετά την υποβάθμιση από την Moody’s. Ο oίκος αξιολόγησης τοποθέτησε την μακροπρόθεσμη αξιολόγηση "Α+" της Ιαπωνίας σε επιτήρηση για πιθανή υποβάθμιση (Rating Watch Negative), επικαλούμενος την απόφαση του Άμπε να αναβάλλει την αύξηση του φόρου κατανάλωσης στο 10%.
Μεταφερόμενοι στις ΗΠΑ, οι ανοιχτές θέσεις εργασίας στην Αμερικανική Οικονομία σκαρφάλωσαν στα 4,83 εκατ. τον Οκτώβριο, ήτοι στα υψηλότερα επίπεδα από τις αρχές του 2001, από 4,69 εκατ. το Σεπτέμβριο, όπως ανακοίνωσε το Υπουργείο Εργασίας των ΗΠΑ.
Επιστροφή στο ΧΑ
Επιστρέφοντας στα δικά μας, πιθανό σενάριο χαρακτηρίζει την διεξαγωγή πρόωρων Εθνικών εκλογών στο α΄ τρίμηνο του 2015 η Fitch Ratings. Προσθέτει δε, ότι υπάρχει κίνδυνος "η επόμενη Κυβέρνηση να είναι λιγότερο υποστηρικτική στις οικονομικές και δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις". Η Fitch προβλέπει ανάπτυξη 0,5% το 2014, και ανάπτυξη 2,5% το 2015, αμετάβλητη σε σχέση με την τελευταία αξιολόγηση τον Μάιο. Προσθέτει ακόμη ότι το εξωτερικό χρέος της Ελλάδας είναι πολύ μεγάλο αλλά η εξυπηρέτησή του δεν είναι ακριβή. Αναφορικά με τις Τράπεζες, επισημαίνει ότι είναι μεν καλά κεφαλαιοποιημένες, αλλά η ποιότητα των assets τους είναι "φτωχή".
Πρόστιμα σε σειρά Φυσικών και Νομικών προσώπων αναμένεται να επιβάλει αύριο η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς για κινήσεις παράνομου "short selling" που πραγματοποιήθηκαν στις μετοχές των 4 συστημικών Τραπεζών στο διάστημα πέριξ της εισαγωγής των νέων μετοχών τους που προέκυψαν από τις αυξήσεις κεφαλαίου αυτών.
Όσον αφορά τα "υπόλοιπα" της σημερινής συνεδρίασης, ο Γενικός Δείκτης κινήθηκε μόνιμα με αρνητικό πρόσημο και στις 17.00 βρέθηκε στις 900,12 μονάδες (13,04%). Μέσω των τελικών δημοπρασιών υποχώρησε μέχρι τις 898,93 μονάδες (-13,15%) που ήταν και το χαμηλό ημέρας και τελικά έκλεισε στις 902,84 μονάδες με απώλειες 12,78%.
Ο τζίρος εκτινάχθηκε στα 218,5 εκατ. από τα οποία τα 34,9 εκατ. αφορούσαν προσυμφωνημένες συναλλαγές (ΕΧΑΕ, ΠΕΤΡΟ, ΟΠΑΠ, ΜΠΕΛΑ, ΑΛΦΑ, ΑΡΑΙΓ, ΕΥΡΩΒ). Οκτώ τίτλοι (ΕΥΡΩΒ. ΕΤΕ, ΑΛΦΑ, ΠΕΙΡ, ΟΤΕ, ΟΠΑΠ, ΜΠΕΛΑ, ΔΕΗ) "απασχόλησαν" το 78,5% της συνολικής μικτής αξίας συναλλαγών.
Από τις μετοχές του FTSE25, μόνο οι Grivalia, EEE και Τιτάνας, ήλθαν προς στιγμήν σε επαφή με το θετικό πρόσημο, ενώ όλοι οι άλλοι Δεικτοβαρείς τίτλοι κινήθηκαν μόνιμα στο "κόκκινο".
Μέσω των τελικών δημοπρασιών, στο χαμηλό ημέρας έκλεισαν οι Εθνική, ΔΕΗ, Ελ. Πετρέλαια, ΕΥΔΑΠ και MIG.
Ο τίτλος της Viohalco έκλεισε σε νέο ιστορικό χαμηλό (από τότε που επέστρεψε στο ταμπλώ του Χ.Α.), ενώ το ιστορικό χαμηλό, σε κλείσιμο, ισοφάρισε η Eurobank.
--ΧΠΑ
Καθαρά πτωτική συνεδρίαση η δεύτερη της χρηματιστηριακής εβδομάδας, με κυριότερο χαρακτηριστικό το "sell off" και την εντυπωσιακή αύξηση των συναλλαγών, τόσο στο συμβόλαιο του δείκτη, όσο και στα Σ.Μ.Ε. επί μετοχών (58.925 συμβόλαια).
Το συμβόλαιο του δείκτη υψηλής κεφαλαιοποίησης (συνολικά 23.309, 22.187 για τον Δεκέμβριο, 1.122 για τον Ιανουάριο, 0 για τον Φεβρουάριο και 0 για τον Μάρτιο - τιμή εκκαθάρισης για τον πρώτο μήνα, 290,5) κινήθηκε μεταξύ 288 και 330 μονάδων, αυξάνοντας την υπάρχουσα υποτίμηση στο 0,57%.
Ελάχιστος ο αξιοσημείωτος δανεισμός τίτλων (25.000 ΔΕΗ), ενώ συνεχίστηκαν οι συναλλαγές στα Σ.Μ.Ε. επί μετοχών με κυριότερες σε ΟΤΕ (2.500), ΔΕΗ (4.006), Alpha Bank (13.248), Εθνική (14.198), Πειραιώς (9.851), Eurobank (6.615), Μυτιληναίο (720), ΟΠΑΠ (1.247), MIG (2.693), ΓΕΚ (697), Motor Oil (127), Ελ. Πετρέλαια (209), Μέτκα (138), Τιτάνα (152), ΕΧΑΕ (761), Τέρνα Ενεργειακή (326), Intralot (201), Jumbo (300).
Σύμφωνα με την Alpha Finance, η τεκμαρτή μεταβλητότητα ενός μηνός στα at-the-money δικαιώματα του FTSE/ASE-20 αυξήθηκε στο 48% ενώ άνοδο παρουσίασε και ο όγκος συναλλαγών στα 2.555 δικαιώματα υψηλής κεφαλαιοποίησης (1.515 δικαιώματα αγοράς και 1.040 δικαιώματα πώλησης).
Σύμφωνα με το Χ.Α., δεν αναφέρθηκαν “ανοιχτές” πωλήσεις.
Επίσης δεν σημειώθηκε σημαντικό κλείσιμο θέσης “ανοιχτών” πωλήσεων.
Οι περισσότερο δανεισμένοι τίτλοι, μόνο από OTC καθώς το Χ.Α., πλέον, στην συγκεντρωτική κατάσταση του ΗΔΤ δεν δημοσιεύει τους δανεισμούς από την ΕΧΑΕ, είναι: Alpha Bank (30.421.490 τεμ.), Eurobank (21.156.660 τεμ.), ΔΕΗ (2.057.302 τεμ.), Πειραιώς (21.294.729 τεμ.).