Εργα άνω των 6 δισ. στη «Βίβλο Ψηφιακού Μετασχηματισμού»

Έναν μακρύ κατάλογο συγκεκριμένων έργων και άλλων πρωτοβουλιών για την τεχνολογική αναβάθμιση του δημοσίου και την ενσωμάτωση των νέων τεχνολογιών στον ιδιωτικό τομέα περιλαμβάνει η Βίβλος Ψηφιακού Μετασχηματισμού που παρουσιάστηκε τη Δευτέρα στο υπουργικό συμβούλιο από τον υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκο Πιερρακάκη. Το συνολικό ύψος του σχεδίου ξεπερνά τα 6 δισ. ευρώ και θα χρηματοδοτηθεί κυρίως από το Ταμείο Ανάκαμψης και αρκετά σημεία έχουν παρουσιαστεί τους τελευταίους μήνες από το Euro2day.gr.

Για πρώτη φορά καταγράφονται σε ένα κείμενο 345 σελίδων οι στρατηγικές κατευθύνσεις, τα πιθανά μοντέλα χρηματοδότησης, οι μηχανισμοί παρακολούθησης και επικαιροποίησης της ψηφιακής στρατηγικής, η στρατηγική διάθεσης των «ανοικτών δεδομένων», ενός τεράστιου πλούτου που διαθέτει το δημόσιο και μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη καινοτόμων υπηρεσιών. Περιγράφονται, επίσης, αναλυτικά περίπου 350 έργα, από την ανάπτυξη των τηλεπικοινωνιακών υποδομών μέχρι την ψηφιοποίηση εκατοντάδων εκατομμυρίων σελίδων που βρίσκονται σήμερα σε διάφορα συρτάρια κρατικών φορέων. Κάθε έργο χαρακτηρίζεται βραχυπρόθεσμο, μεσοπρόθεσμο ή μακροπρόθεσμο, ανάλογα με τον βαθμό προτεραιότητας. Μάλιστα πολλά από τα βραχυπρόθεσμα έργα είναι ήδη σε εξέλιξη.

Μέσα από συγκεκριμένο σχέδιο δράσης, «που συνδιαμορφώθηκε με τους αρμόδιους φορείς, ορίζονται και ιεραρχούνται απαραίτητα οριζόντια έργα, ενώ επιπλέον περιγράφονται τομεακές (κάθετες) παρεμβάσεις, σε κάθε άξονα πολιτικής, που θα υποστηρίξουν τον ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας». Όπως ξεκαθαρίζεται και στη «Βίβλο», η αρχική καταγραφή των σημαντικών έργων που θα υποστηρίξουν την υλοποίηση του ψηφιακού μετασχηματισμού δεν είναι εξαντλητική ή περιοριστική. «Τα έργα που παρουσιάζονται αποτελούν ένα υποσύνολο των ψηφιακών παρεμβάσεων που πρόκειται να σχεδιαστούν και να υλοποιηθούν το επόμενο διάστημα», αφού η «Βίβλος» έχει ανοικτό και δυναμικό χαρακτήρα, «θα συνεχίσει να συνδιαμορφώνεται και θα επικαιροποιείται ετησίως σε συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς της Δημόσιας Διοίκησης», με διαδικασία που επίσης περιγράφεται λεπτομερώς.

Στις κατευθυντήριες αρχές της Βίβλου Ψηφιακού Μετασχηματισμού προβλέπεται, για παράδειγμα, πως το ελληνικό κράτος θα πρέπει σταδιακά να εισάγει και να καθιερώσει την παροχή υπηρεσιών μέσω ψηφιακών καναλιών ως την κατεξοχήν προτιμώμενη επιλογή για κάθε αλληλεπίδραση του κράτους με τους πολίτες, χωρίς βέβαια να αποκλείει λοιπούς διαύλους επικοινωνίας για πολίτες που δεν διαθέτουν πρόσβαση σε ψηφιακά κανάλια ή που επιθυμούν να επικοινωνούν με τους φορείς του Δημοσίου με φυσικό τρόπο». Επίσης, «το σύνολο των υποχρεώσεων των επιχειρήσεων απέναντι στη διοίκηση, τα επιμελητήρια, τα ασφαλιστικά ταμεία και εν γένει το Δημόσιο, θα πρέπει να πραγματοποιείται ψηφιακά, με τον ελάχιστο δυνατό φόρτο για τις επιχειρήσεις».

Σε κάθε περίπτωση, «ο πολίτης σταματά να προσκομίζει έγγραφα που τον αφορούν, τα οποία παράγονται από πληροφοριακά συστήματα φορέων του ελληνικού δημοσίου». Επιπλέον, με βάση την αρχή «μόνον άπαξ», οι πολίτες και οι επιχειρήσεις πρέπει να υποβάλουν «μόνο μία φορά» τις απαιτούμενες πληροφορίες κατά την αλληλεπίδρασή τους με το Δημόσιο. Έτσι, «απαλλάσσονται από την ανάγκη παροχής εκ νέου πληροφοριών ήδη γνωστών στη Δημόσια Διοίκηση». Περιλαμβάνεται, επίσης, και η απαίτηση για την ανάπτυξη συστημάτων από το δημόσιο που θα καλύπτουν συγκεκριμένες προδιαγραφές διαλειτουργικότητας.

Πυρήνας του σχεδιασμού του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης είναι η ενιαία ψηφιακή πύλη gov.gr, μέσω της οποίας θα παρέχονται οι υπηρεσίες προς τους πολίτες, με τη διασύνδεση των βασικών μητρώων (ταυτότητες, Εθνικό Κτηματολόγιο, ΓΕΜΗ, κ.α.), αλλά και περίπου 250 άλλων μητρώων που λειτουργούν σήμερα στη χώρα. Οι δύο βασικοί πυλώνες του gov.gr είναι το Κέντρο Ταυτοποίησης και το Κέντρο Ειδοποιήσεων. Το τελευταίο «θα παρέχει τις απαραίτητες λειτουργίες, ώστε υπηρεσίες και φορείς του κράτους να μπορούν να ενημερώνουν τους πολίτες για θέματα που τους αφορούν, εφόσον έχουν εγγραφεί στη συγκεκριμένη ψηφιακή υπηρεσία». Ενδεικτικά, θα αφορά «υποχρεώσεις του πολίτη προς το κράτος, ενημερώσεις για την πορεία αιτημάτων του πολίτη, προσωποποιημένες ενημερώσεις (π.χ. προγραμμάτων προληπτικής ιατρικής, εμβολιασμών) και μηνύματα γενικότερου ενδιαφέροντος, όπως για παράδειγμα οδηγίες για καιρικά φαινόμενα και ανακοινώσεις έναρξης νέων ψηφιακών υπηρεσιών».

Η ψηφιακή πύλη gov.gr «πατάει» πάνω σε σειρά οριζόντιων έργων, που καλύπτουν πλήθος τομέων του δημοσίου όπως τα συστήματα Taxis και τελωνείων, το σύστημα του ΕΦΚΑ, ο φάκελος υγείας ασθενούς και η ηλεκτρονική συνταγογράφηση, το κτηματολόγιο, ο ψηφιακός χάρτης, το κεντρικό σύστημα παρακολούθησης του προϋπολογισμού, κ.α. «Πατάει» επίσης σε εκατοντάδες κάθετα έργα, σε τομείς που ξεκινούν από τις «έξυπνες πόλεις» (περιγράφεται αναλυτικά το σχέδιο με περίπου 15 έργα και πρωτοβουλίες) και φτάνουν μέχρι την υγεία, τις μεταφορές και τον πολιτισμό.

Στη «Βίβλο» αναφέρεται πως «η χώρα μας πρέπει να κλείσει τις πολλές εκκρεμότητες που ακόμα έχει με την 3η Βιομηχανική Επανάσταση και να βελτιώσει τη θέση της σε όλους τους δείκτες ψηφιακής ωριμότητας και αυτό αποτελεί εθνικό στοίχημα. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός της χώρας δεν αποτελεί μελλοντική συνθήκη -είναι η άμεση ανάγκη και προτεραιότητά μας».

Όπως έχει υποστηρίξει και ο Κυρ. Πιερρακάκης, «κάποια από τα οριζόντια έργα που περιγράφονται, υλοποιήθηκαν νωρίτερα ώστε να αποτελέσουν τη βάση πάνω στην οποία θα οικοδομηθούν τα υπόολοιπα έργα προτεραιότητας. Πριν ακόμη φτάσει η ΒΨΜ στη δημόσια διαβούλευση και την ολοκλήρωσή της, οι δομές και οι μέθοδοί της δοκιμάστηκαν σε πραγματικές συνθήκες».