Πώς οι δασμοί Τραμπ αλλάζουν το καλάθι των ελληνικών εξαγωγών

Τους δασμούς Τραμπ και το πώς αυτοί έχουν επιδράσει στην ελληνική οικονομία μπορεί κανείς να τους δει από διαφορετικές οπτικές γωνίες.

Σε συνολικό επίπεδο, το ελληνικό εξαγωγικό εμπόριο προς τις Ηνωμένες Πολιτείες διατήρησε θετική πορεία στο διάστημα Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2025, με την αξία των εξαγωγών να αυξάνεται κατά 5,1% και να φθάνει τα 1,84 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat που επεξεργάστηκε το Γραφείο ΟΕΥ Ουάσιγκτον. 

Το ενδιαφέρον στοιχείο της περιόδου, είναι ότι η πλάστιγγα γέρνει προς τις βιομηχανικές κατηγορίες, ενώ τα παραδοσιακά αγροδιατροφικά προϊόντα, που έχουν βαρύνουσα σημασία στο ελληνικό εξαγωγικό καλάθι προς τις ΗΠΑ, υποχωρούν. Βέβαια η αύξηση σε επίπεδο εννεαμήνου μπορεί να ερμηνευτεί και ως «στοκάρισμα» προϊόντων εν όψει της επιβολής των δασμών.

Ακόμη και έτσι να είναι καταγράφονται σημαντικές αυξήσεις σε εξειδικευμένες κατηγορίες, παρότι αρκετές εξ αυτών επιβαρύνονται με δασμούς 50% στην αμερικανική αγορά. Παραδείγματος χάριν οι εξαγωγές σε είδη σιδήρου/χάλυβα σημείωσαν άνοδο +256%. Η άνοδος αυτή αποδίδεται κυρίως στη ζήτηση για σιδηροσωλήνες.

Αύξηση 208% σημείωσαν οι εξαγωγές μερών αεροσκαφών. Ενώ οι εξαγωγές σε εργαλεία και είδη μετάλλου αυξήθηκαν 204%, σε προϊόντα χαλκού +36% και σε αλουμίνιο +39%.

Τα πετρελαιοειδή, Νο1 εξαγώγιμο προϊόν, κατέγραψαν οριακή αύξηση 1%, σε μια χρονιά όπου οι διεθνείς τιμές πετρελαίου κινήθηκαν πιο χαμηλά σε σχέση με τις προηγούμενες περιόδους. Παρά τη μικρή μεταβολή, η κατηγορία παραμένει η μεγαλύτερη σε αξία εξαγωγή της Ελλάδας προς τις ΗΠΑ, με περίπου 457 εκατ. ευρώ.

Την ίδια στιγμή πάντως οι εξαγωγές τροφίμων υποχωρούν. Η πτώση σε παρασκευασμένα τρόφιμα/φρούτα/λαχανικά, Νο2 εξαγώγιμο προϊόν της Ελλάδας, ήταν της τάξεως του 6% όσο και η πτώση στα γαλακτοκομικά ενώ -5% έγραψαν οι εξαγωγές ελαιολάδου και λιπών. Η πτώση συσχετίζεται με τον έντονο ανταγωνισμό από Ισπανία, Ιταλία, Τουρκία και Λατινική Αμερική, καθώς και με την αυξανόμενη πίεση σε ότι αφορά τις τιμές στη λιανική αγορά των ΗΠΑ.

Υπάρχουν ωστόσο φωτεινές εξαιρέσεις. Όπως στα φρούτα και τους καρπούς όπου οι εξαγωγές αυξήθηκαν +14%, με τα ελληνικά ακτινίδια να αυξάνουν το μερίδιό τους και στα αρτοσκευάσματα/γκοφρέτες με αύξηση +10%.

Από την άλλη πλευρά μηχανήματα και εξοπλισμός έγραψαν πτώση εν μέσω παγκόσμιας επιβράδυνσης. Η υποχώρηση των εξαγωγών σε ηλεκτρολογικό εξοπλισμό ήταν της τάξεως του 27% και στα μηχανήματα κατά -19%.