Διήμερο συνέδριο πραγματοποιεί στις 22 και 23/9 το ΤΕΕ με θέμα τις μελέτες δημοσίων έργων. Στο διήμερο συμμετέχουν υπουργεία που έχουν εμπλοκή στο θέμα (Εσωτερικών, Ανάπτυξης, Μεταφορών, Πολιτισμού) καθώς και οι κλαδικοί Σύλλογοί των Μηχανικών. 

Ο υφυπουργός ΠΕΧΩΔΕ Θεμιστοκλής Ξανθόπουλος κηρύσσοντας την έναρξη των εργασιών του διήμερου που οργάνωσε το ΤΕΕ με την συμμετοχή όλων των Μελετητών, των Αναθετουσών Αρχών και του ΥΠΕΧΩΔΕ, επισήμανε ότι παρά τις αδυναμίες του ο νόμος 3316/05 για τις μελέτες είναι μία ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον με στόχο την παραγωγή τεχνικοοικονομικά ρεαλιστικών και άρτιων μελετών με διαφανές και αντικειμενικό σύστημα ανάθεσης και την αναβάθμιση των κρατικών υπηρεσιών που εφαρμόζουν τον νόμο .

"Υπάρχει μια Πολιτεία που δεν αγαπά τον προγραμματισμό γι’ αυτό και δεν αγαπά και τις μελέτες", τόνισε ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γιάννης Αλαβάνος, στην σύντομη ομιλία του αναφερόμενος στις καινοτομίες που περιλαμβάνει ο νόμος 3316/05, για τις οποίες είχε συμφωνήσει σε πολύ μεγάλο βαθμό αρχικά το ΤΕΕ, πλην, όμως, οι περισσότερες δεν εφαρμόστηκαν, από τις αναθέτουσες αρχές.

Ο υφυπουργός ΠΕΧΩΔΕ αναφέρθηκε στις τρεις μεγάλες τομές που έγιναν στον νόμο σε συνεργασία με το ΤΕΕ, οι οποίες είναι η απεξάρτηση της αμοιβής της μελέτης από τον προϋπολογισμό του έργου και η συσχέτιση της με μονάδες φυσικού αντικειμένου. Ο ξεκάθαρος προσδιορισμός της έννοιας της συμβατικής αμοιβής και η ενσωμάτωση στον νόμο των οδηγιών της Ε.Ε., καθώς και θεσμοθέτηση της παροχής υπηρεσιών, η οποία ενώ στην πράξη εφαρμοζόταν, δεν προβλεπόταν στο προηγούμενο θεσμικό πλαίσιο.

Ο κ. Ξανθόπουλος είπε ότι μέσα σε 4,5 χρόνια προκηρύχθηκαν περισσότερες μελέτες από όσες είχαν προκηρυχθεί την δεκαετία 1994-2003, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που εκπονήθηκαν για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, αναφέροντας συγκεκριμένα ότι από το ΥΠΕΧΩΔΕ και τους άμεσα εποπτευόμενους απ’ αυτό φορείς προκηρύχθηκαν 225 μελέτες, συνολικού προϋπολογισμού 275 εκατ. ευρώ, από τις οποίες έχουν εκπονούνται η εκπονήθηκαν οι 217.

Ανέφερε τέλος ότι το ΥΠΕΧΩΔΕ και όλος ο τεχνικός κόσμος της χώρας έδωσε μάχη στις υπηρεσίες της Ε.Ε. για να θεσμοθετηθεί ένα μέγιστο επιτρεπτό ποσοστό εκπτώσεων, προκειμένου να διαφυλαχθεί η ποιότητα των μελετών. Και πρόσθεσε ότι το ΤΕΕ, προς τιμή του, σε μια επερώτηση η οποία τελικά δεν συζητήθηκε στη Βουλή, δήλωσε ότι θα ήταν καταστροφική για την ποιότητα των μελετών και συνακόλουθα των έργων, η κατάργηση του ορίου του 20% επί των εκπτώσεων. Και κατέληξε: «θεωρώ υποχρέωσή μου να αναλάβω το μερίδιο της δικής μου ευθύνης και να αφιερώσω το ενεργό υπόλοιπο της ζωής μου στην επανόρθωση ημαρτημένων. Για αυτό και έχω αποφασίσει από καιρό να απομακρυνθώ από το όποιο σύστημα εξουσίας κυβερνήσει τη χώρα».

Ο πρόεδρος του ΤΕΕ αναφέρθηκε στις αντιδράσεις, σε επίπεδο ουσιαστικό εξαιτίας των Οδηγιών της Ε.Ε., αλλά και σε επίπεδο προσχηματικό, σε προτάσεις του ΤΕΕ για την ανάγκη ανάπτυξης του μελετητικού δυναμικού στην περιφέρεια, προκειμένου να μπορούν οι νέοι μηχανικοί να εισέλθουν στο επάγγελμα του μελετητή, για να υπάρχει μεγαλύτερη διασπορά στο υπάρχον καλό και ανενεργό μελετητικό δυναμικό. Αποκάλυψε ότι ολοκληρώθηκε έρευνα-δημοσκόπηση για λογαριασμό του ΤΕΕ, η οποία θα δημοσιοποιηθεί μετά τις εκλογές, απ’ την οποία προκύπτει ο εντυπωσιακά μεγάλος αριθμός των ανέργων, καθώς και των αυτοαπασχολούμενων μηχανικών.

Σε ό,τι αφορά το ΕΣΠΑ, ο κ. Αλαβάνος είπε ότι «έχει κολλήσει» τρία χρόνια γιατί δεν έχει ώριμες μελέτες και γιατί ακυρώθηκε στην πράξη η πρόβλεψη για την οργάνωση των τεχνικών υπηρεσιών, που είχε σαν αφετηρία διάταξη του Ν. 3316. Ανέφερε με έμφαση ότι δεν πρέπει να θιγεί το θέμα των ελάχιστων αμοιβών, καθώς είναι μία «εκ των ων, ουκ άνευ» προϋπόθεση για να διασφαλιστεί στοιχειώδης ποιότητα στις μελέτες. Οι μελέτες είναι προϊόν πνευματικής εργασίας, δεν μπορεί να αντιμετωπίζονται ως εμπορικό προϊόν.

Ανέφερε ότι με τα στοιχεία του ΤΕΕ ο αριθμός των μελετών χρόνο με το χρόνο μειώνεται και σε αυτόν η αναλογία των απ’ ευθείας αναθέσεων αυξάνεται. Παράθεσε μια σειρά φορέων του Δημοσίου τομέα που παρακάμπτουν τον Ν. 3316, τις αναθέσεις μελετών ως ερευνών στα ΑΕΙ, την αδυναμία να κατανοηθεί ότι όποιος στοχοποιεί το κόστος των μελετών οδηγεί σε κατασκευές με μεγαλύτερο κόστος και χαμηλότερη ποιότητα. Το σημαντικότερο όλων είναι ότι υλοποιώντας με ελάχιστο κόστος το πρώτο στάδιο του συνόλου των φακέλων των έργων κάνουμε μια ορθολογική τομή στον συνολικό προγραμματισμό των έργων που είναι αναγκαία για την κάλυψη των κοινωνικών αναγκών και αυτό δεν γίνεται.

Το ΚΚΕ, όπως επισήμανε ο υπεύθυνος του Τμήματος Οικονομίας της ΚΕ του ΚΚΕ Μάκης Παπαδόπουλος, δεν περιορίζεται στην απαίτηση για κατάργηση του νόμου 3316/05, τον οποίο καταψήφισε στη Βουλή, αλλά παράλληλα απαιτεί την αύξηση των ελάχιστων αμοιβών των μελετητών, διαθεσιμότητα δικτύου συμβούλων και υποδομών για την αντιμετώπιση της αβεβαιότητας του μελετητή, διεπιστημονικότητα και ισότιμη πρόσβαση των ειδικοτήτων σε μελέτες ανάλογα με το γνωστικό αντικείμενο, μέτρα φορολογικής και ασφαλιστικής ελάφρυνσης των αυτοαπασχολουμένων και των μικρών γραφείων μελετών κ.α. Πρότεινε, μάλιστα, την δημιουργία Ενιαίου Κρατικού Φορέα Κατασκευών, με ιεραρχημένη κατασκευή δημοσίων έργων και με γνώμονα το σύνολο των λαικών αναγκών.

Ο εκπρόσωπος των Οικολόγων-Πράσινων κ. Αργυρόπουλος, μεταξύ άλλων, πρότεινε την επανεξέταση του πακέτου στήριξης, ώστε να καταστεί δυνατή η στροφή στη βιώσιμη ανάπτυξη και να ξαναβρεθούν οι ρυθμοί του Κράτους.