Νηνεμία πριν από την οικονομική καταιγίδα;

Κάτι δεν πάει καλά.

Οι αγορές ποντάρουν στο καλό σενάριο, το οποίο προβλέπει σημαντική υποχώρηση των πληθωριστικών πιέσεων χωρίς ύφεση και ειδικότερα για την Ελλάδα σχετικά υψηλό ρυθμό ανάπτυξης. Μέχρι στιγμής, τα μακροοικονομικά στοιχεία δείχνουν να επιβεβαιώνουν τους αισιόδοξους, με τις χρηματιστηριακές αγορές να κάνουν ράλι και τις ομολογιακές να ζεσταίνουν τις μηχανές. Ο ετήσιος πληθωρισμός υποχώρησε εκ νέου στο 5,5% στην ευρωζώνη τον Ιούνιο, αν και ο πληθωρισμός των τροφίμων, των αλκοολούχων και του καπνού ήταν υπερδιπλάσιος στο 11,8% τον Ιούνιο, με βάση τα προκαταρκτικά στοιχεία. Ο ελληνικός ετήσιος πληθωρισμός έκανε μεγαλύτερη βουτιά στο 1,8% αλλά ο πληθωρισμός των τροφίμων ήταν ακόμη υψηλότερος στο 12,2%.

Οι αγορές θεωρούν ότι οι διαδοχικές αυξήσεις επιτοκίων από τις μεγάλες κεντρικές τράπεζες κάνουν δουλειά και προεξοφλούν πως σύντομα θα τερματισθούν. Η Fed μετά την αναμενόμενη αύξηση του επιτοκίου παρέμβασης τον Ιούλιο και η ΕΚΤ ενδεχομένως μετά από μία ή δύο αυξήσεις. Φυσικά, η κατάσταση θα μπορούσε να είναι καλύτερη τώρα, αν η ΕΚΤ και η Fed δεν είχαν κάνει λάθος στη διάγνωση για τη φύση του πληθωριστικού φαινομένου στις αρχές. Όμως, αυτό τείνουμε να το ξεχάσουμε.  

Κάπου εδώ τα ωραία τελειώνουν κι αρχίζουν τα δυσάρεστα νέα. Πρώτον, η άνοδος της τιμής του πετρελαίου πάνω από τα 80 δολάρια το βαρέλι καθώς τα μέτρα για τη μείωση της παραγωγής που έχει λάβει ο ΟΠΕΚ+ αρχίζουν να αποδίδουν.

Δεύτερον, η απόφαση της Ρωσίας να μην επεκτείνει τη συμφωνία για τα ουκρανικά σιτηρά, στέλνοντας την τιμή του σταριού πάνω. Το ζήτημα είναι προφανώς γεωπολιτικό αλλά οι οικονομικές και κοινωνικές συνέπειές του είναι παγκόσμιες καθώς υπονομεύει την επισιτιστική ασφάλεια. Στο ίδιο πλαίσιο, η  Ινδία, η οποία αντιπροσωπεύει το 40% των ετήσιων εξαγωγών ρυζιού παγκοσμίως, σκέφτεται να επιβάλει μεγάλη μείωση στις εξαγωγές σ’ όλες τις ποικιλίες για να πέσουν οι τιμές στο ρύζι εντός της χώρας, σύμφωνα με δημοσιεύματα.

Τρίτον, το περιοδικό φαινόμενο Ελ Νίνιο σε συνδυασμό με τις αλλαγές στο κλίμα επηρεάζουν τις σοδειές σ’ όλο τον κόσμο και συνακόλουθα συμβάλλουν στην αύξηση των τιμών πολλών αγροτικών προϊόντων.

Αν βάλουμε τους ανωτέρω παράγοντες όλους μαζί, θα πρέπει να καταλήξουμε σ’ ένα λογικό συμπέρασμα. Αυτό είναι πως ίσως δεν έχουμε τελειώσει με τον πληθωρισμό. Αν μάλιστα επηρεασθούν οι πληθωριστικές προσδοκίες, δεν θα έχουμε τελειώσει για τα καλά. Σ’ αυτή την περίπτωση, η ΕΚΤ και η Fed ίσως χρειασθεί να αλλάξουν τον στόχο για τον πληθωρισμό από λιγότερο του 2% σε παραπάνω επίπεδα, π.χ. 3%, αν θέλουν να μην πειράξουν τα επιτόκια του ευρώ. Αν όμως δεν αλλάξουν τον στόχο για τον πληθωρισμό, οι μεγάλες κεντρικές τράπεζες θα πρέπει ίσως να ανεβάσουν ακόμη ψηλότερα τα επιτόκια παρέμβασης, ανατρέποντας τα σημερινά δεδομένα. Ενδεχομένως, μάλιστα, να επιταχύνουν τις πωλήσεις ομολόγων που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους (QT). Σ’ αυτή την περίπτωση, το σενάριο της ύφεσης θα επανέλθει και τα χρηματιστήρια δεν θα το γιορτάσουν.

Πόσο πιθανό είναι το κακό σενάριο; Σίγουρα, συγκεντρώνει αρκετά λιγότερες πιθανότητες από 50%. Όμως, δεν μπορεί να είναι αμελητέες.