Déjà vu στο Αιγαίο

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Για τους στωικούς ένθεν και ένθεν του Αιγαίου, η επικείμενη επανέναρξη των συζητήσεων για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης με τη γείτονα σημαίνει ότι «τουλάχιστον μιλάμε».

Μπορεί οι προσδοκίες από αυτές τις συζητήσεις να μην είναι στα ύψη, όμως το γεγονός και μόνον ότι υφίστανται σταθερά κανάλια επικοινωνίας έχει συγκεκριμένη αξία, όπως κατέδειξε εξάλλου η απουσία τους, πρόσφατα, μετά την έλευση του Λίβυου στρατηγού Χ. Χαφτάρ στην Αθήνα.

Το να μπορείς να επικοινωνείς, δε, με τον «απέναντί» σου, ιδίως σε καιρούς κρίσης, ενδέχεται να αποδειχθεί έως πολύτιμο, σε περίπτωση που τα πράγματα φθάσουν στο μη περαιτέρω.

Ούτως ή άλλως, τίποτε από όλα αυτά δεν είναι καινούργιο. Συζητήσεις για μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης υπήρξαν και κατά το παρελθόν, όπως και εντάσεις αντίστοιχες με εκείνες που προκάλεσε η πρόσφατη «επίσκεψη» του τουρκικού ερευνητικού σκάφους Ορούτς Ρέις στην ελληνική υφαλοκρηπίδα.

Όπως είναι γνωστό, αντίστοιχη «επίσκεψη» μας είχε κάνει το ερευνητικό σκάφος Μπαρμπαρός τον Οκτώβριο του 2018, επιχειρώντας να πραγματοποιήσει παράνομες σεισμικές έρευνες, σε εφαρμογή μάλιστα Navtex που είχε εκδώσει η Τουρκία.

Οφείλουμε, δε, να σημειώσουμε ότι σε αντιδιαστολή με όσα διαδραματίστηκαν τότε, η έλευση του Ορούτς Ρέις δεν συνοδεύτηκε και από αντίστοιχη κίνηση έκδοσης Navtex, υιοθετώντας πλήρως το «γκρίζο» ως το χρώμα της όλης... προσπάθειας.

Η στάση που είχε τότε τηρήσει η χώρα μας έναντι του Μπαρμπαρός, με Α/ΓΕΕΘΑ τον μετέπειτα υπουργό Άμυνας, Ναύαρχο Ευάγγελο Αποστολάκη, ήταν κάθετη καθώς εστάλη η φρεγάτα «Νικηφόρος Φωκάς», η οποία απώθησε το τουρκικό ερευνητικό εκτός ελληνικής υφαλοκρηπίδας, εκ των πραγμάτων και πάλι προς την κυπριακή...

Η ίδια φρεγάτα του Π.Ν. η οποία κατέστησε σαφή την παρουσία της και κατά την τελευταία προσπάθεια τουρκικού ερευνητικού σκάφους να περιδιαβεί την ελληνική υφαλοκρηπίδα.

Το αποτέλεσμα σε αμφότερες τις περιπτώσεις, στην πράξη, ήταν το ίδιο. Απώθηση των Τούρκων. Η ειδοποιός διαφορά μεταξύ των δύο περιστατικών, ωστόσο, ήταν η στάση που τήρησε η χώρα μας τότε και τώρα. Ενεργή απώθηση την πρώτη φορά, «άσκηση ψυχραιμίας» τη δεύτερη.

Δίχως αμφιβολία, το μήνυμα αμφότερων των περιστατικών, ως προς την αντίδραση της χώρας μας, υπήρξε το ίδιο για την Τουρκία. Προάσπιση της ελληνικής κυριαρχίας. Τότε μέσω της άμεσης κινητοποίησης και της ενεργούς αποτροπής, τώρα μέσω της άμεσης παρουσίας της συγκεκριμένης φρεγάτας, η οποία δεν απέπλευσε από τη Σαλαμίνα αλλά από την Κάρπαθο, για να σταματήσει τον πλου του τουρκικού σκάφους.

Κατά πόσον αυτό το μήνυμα απέδωσε, είναι αμφίβολο. Η έμπρακτη επανάληψη της αμφισβήτησης των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, εξάλλου, διαμέσου του τελευταίου περιστατικού, στέκει ως απόδειξη.

Υπό αυτό το πρίσμα, η χρησιμότητα της επανέναρξης του διαλόγου μεταξύ των δύο κρατών, με τη μορφή των συζητήσεων για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, έχει ίσως μικρή αξία για όσους εκτιμούν ότι η σύγκρουση με τη γείτονα είναι αναπότρεπτη, δεδομένων των επιδιώξεών της.

Ακόμη και γι' αυτούς, όμως, θα όφειλε να είναι σαφές ότι η επίδειξη στωικότητας και ψυχραιμίας απλά παρέχουν τη δυνατότητα λήψης της προσήκουσας απόφασης σε κατάσταση νηφαλιότητας και όχι «εν θερμώ».

Ούτως ή άλλως, κατά το διάβα του χρόνου τα έχουμε «δει» όλα με τη γείτονα και οφείλουμε, άρα, να είμαστε έτοιμοι για όλα.