Δείτε εδώ την ειδική έκδοση

Ασφαλιστικό: Ποιοι θα πληρώσουν το λογαριασμό της συμφωνίας

Παραμένει το χάσμα στα εργασιακά, ενώ συμφωνία στο Brussels Group διαφαίνεται στις ενοποιήσεις ταμείων και στις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις. Τα σχέδια της Αθήνας για τη μαύρη τρύπα στο ασφαλιστικό. Οι προτάσεις για αλλαγές στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης.

Ασφαλιστικό: Ποιοι θα πληρώσουν το λογαριασμό της συμφωνίας

Επιμένει στην κατάργηση της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος στα επικουρικά και στη μη μείωση των κύριων συντάξεων η κυβέρνηση. Αντίθετα, συμφωνεί στην κατάργηση των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων, στις ενοποιήσεις ταμείων αλλά και στην επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων.

Αυτά τουλάχιστον περιγράφει με σαφήνεια ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας στο άρθρο του στη γαλλική εφημερίδα Le Monde. Πρόκειται για την πολιτική επιδίωξη της κυβέρνησης, καθώς οι λεπτομέρειες γράφονται, σε τεχνικό επίπεδο, στις διαπραγματεύσεις που διεξάγονται στο πλαίσιο των συζητήσεων στο Brussels Group.

Με βάση πληροφορίες, όσο πιο κοντά βρισκόμαστε στη συμφωνία, τόσο πιθανότερο θεωρείται οι πιο σκληρές αποφάσεις για το ασφαλιστικό και το εργασιακό να παραπέμπονται για το -όχι πολύ μακρινό- μέλλον.

Ο κ. Τσίπρας άλλωστε ήταν ξεκάθαρος. Η Ελλάδα συμφωνεί να υλοποιήσει μια μεγάλη μεταρρύθμιση στο ασφαλιστικό σύστημα, με την ενοποίηση ταμείων και την κατάργηση διατάξεων που επιτρέπουν τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις.

Παράλληλα, ο αναγνωρίζει ως υποχώρηση της κυβέρνησης το γεγονός ότι δεν υλοποίησε ακόμη τις δεσμεύσεις της για άμεση αποκατάσταση του κατώτατου μισθού και αποκατάσταση των συλλογικών διαπραγματεύσεων και ξεκαθαρίζει ότι η εργασιακή μεταρρύθμιση θα εφαρμοστεί μετά από διαβούλευση με τον ILO, που ήδη έχει τοποθετηθεί θετικά στις προτάσεις της ελληνικής κυβέρνησης.

Ο κ. Τσίπρας επισημαίνει ότι ειδικά για το εργασιακό αυτά που ζητά η Ελλάδα είναι αυτά που ισχύουν σε όλες τις χώρες της ευρωζώνης, ενώ για το ασφαλιστικό διευκρινίζει ότι δεν θα προχωρήσει σε μειώσεις συντάξεων, καθώς αυτές έχουν μειωθεί σωρευτικά στα χρόνια του μνημονίου από 20% μέχρι και 48%.

Στις Βρυξέλλες, η ελληνική ομάδα διαπραγμάτευσης με τους εκπροσώπους των πιστωτών φαίνεται πως συζητά με περισσότερες λεπτομέρειες και στοιχεία το θέμα των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων, ενώ συμφωνία διαφαίνεται και για το θέμα των ενοποιήσεων ταμείων. Αντίθετα, στα εργασιακά δεν υπάρχει ιδιαίτερη κινητικότητα, διότι η απόσταση που χωρίζει τις δύο πλευρές (ίσως και τρεις, αφού εκφράζεται ιδιαίτερη επιμονή από το ΔΝΤ) είναι μεγάλη.

Πρόωρες - ενοποιήσεις και νέο ασφαλιστικό

Η μάχη στο Brussels Group δίνεται για την τύχη τουλάχιστον 180.000 ασφαλισμένων που αναμένεται να συνταξιοδοτηθούν μέσα στην επόμενη 5ετία κάνοντας χρήση ειδικών ή μεταβατικών ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης.

Συνολικά, εκτιμάται ότι έως το 2029 δυνατότητα χρήσης αυτών των ειδικών διατάξεων μπορούν να κάνουν τουλάχιστον 280.000 ασφαλισμένοι. Από αυτούς, οι 100.000 περίπου θα μπορούσαν να συνταξιοδοτηθούν... χθες, αφού έχουν συμπληρώσει τόσο τα απαιτούμενα κάθε φορά έτη ασφάλισης, όσο και το αντίστοιχο όριο ηλικίας. Για αυτούς, η κυβέρνηση δεσμεύεται ότι δεν θα υπάρξει καμία αλλαγή. Επισημαίνει δε, σε τεχνικό επίπεδο, ότι η αύξηση των δαπανών για τα ταμεία θα ήταν δύσκολο να αντιμετωπιστεί, εάν υπό το φόβο της αύξησης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης αποχωρούσαν όλοι εντός του 2015.

Σε πολιτικό επίπεδο, είναι ξεκάθαρο πως η ελληνική κυβέρνηση επιδιώκει στις Βρυξέλλες συμφωνία καλύτερη από αυτή που περιέγραφε το email Χαρδούβελη για τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις. Έτσι, η πρόταση που κατατέθηκε στους εκπροσώπους των πιστωτών αφορά την αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης από το 2020 και έως το 2025, χωρίς να θιγούν τα θεμελιωμένα συνταξιοδοτικά δικαιώματα. Βέβαια, η ελληνική διαπραγματευτική ομάδα διαθέτει και σενάριο με αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης από το 2016, σταδιακά και έως το 2022.

Σε κάθε περίπτωση, αυτό που θα επιδιωχθεί είναι η προστασία των θεμελιωμένων δικαιωμάτων, ενώ μάχη θα δοθεί και για την εξαίρεση από τις αυξήσεις ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης για τους εργαζόμενους σε βαρέα επαγγέλματα και στις τρίτεκνες μητέρες ανηλίκων.

Ανάλογα με το πότε θα εφαρμοστεί τελικά η αύξηση των ορίων ηλικίας, θα κλειδώσει και ο βηματισμός προσαρμογής. Εάν δηλαδή οι αλλαγές επιβληθούν πριν από το 2020, είναι πολύ πιθανό τα όρια ηλικίας να αυξάνονται σταδιακά, έξι μήνες ανά έτος. Αν οι αλλαγές ισχύσουν μετά το 2020, θεωρείται βέβαιο ότι οι αυξήσεις θα γίνουν γρηγορότερα, με πιθανότερο σενάριο την αύξηση ενός έτους κάθε χρόνο.

Κοινός τόπος με τους πιστωτές φαίνεται πως υπάρχει και όσον αφορά τις ενοποιήσεις ταμείων. Η αρχή θα γίνει με λειτουργικές ενοποιήσεις. Ήδη, έχει κατατεθεί πρόταση 10 σημείων, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται οι ενοποιήσεις μηχανογραφικών και πληροφορικών συστημάτων, η κοινή είσπραξη εισφορών, ενιαία κλιμάκια ελέγχων για την εισφοροδιαφυγή, κωδικοποίηση της ασφαλιστικής νομοθεσίας κ.λπ. Παράλληλα βέβαια, θα περιγράφεται το πλάνο προκειμένου να υπάρξουν και οργανωτικές ενοποιήσεις, με στόχο -μετά από διαβούλευση με τους εμπλεκόμενους φορείς- να οδηγηθούμε στη δημιουργία τριών ταμείων (μισθωτών, αυτοαπασχολούμενων και αγροτών).

Στον αντίποδα, αγεφύρωτες παραμένουν οι διαφορές στο θέμα της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος. Οι εκπρόσωποι των δανειστών ζητούν την εφαρμογή της τουλάχιστον έως το 2017 και την επανεξέτασή της μετά, αφού επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα, ενώ η κυβέρνηση ζητά πίστωση χρόνου, και επιμένει στην αναστολή εφαρμογής της, αν όχι επ'αόριστον, τουλάχιστον μέχρι το 2017.

Στο τραπέζι παραμένουν και προτάσεις για μείωση και των κύριων συντάξεων, καθώς και για αύξηση των ελάχιστων ημερών ασφάλισης από 4.500 σε 5.500, αν και η ελληνική πλευρά τις απορρίπτει, ενώ για το 2016, εφόσον οι οικονομικές συνθήκες το επιτρέψουν, φαίνεται πως παραπέμπεται το θέμα της 13ης σύνταξης.

Στις ασφυκτικές πιέσεις των πιστωτών, και με στόχο να βρεθεί η χρυσή τομή που θα οδηγήσει στην πολυπόθητη συμφωνία, η κυβέρνηση δεσμεύεται να λάβει στο άμεσο μέλλον και μέτρα για τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του συστήματος, τα οποία όμως θα συζητηθούν και θα συμφωνηθούν από το καλοκαίρι και μετά, αφού θα έχει ξεκινήσει ή και θα έχει ολοκληρωθεί ο ευρύτατος κοινωνικός διάλογος που σχεδιάζει, με τη συμμετοχή όλων των φορέων που εμπλέκονται στο ασφαλιστικό.

Για το λόγο αυτό, ζητά από τους θεσμούς να δεχθούν το πάγωμα της εφαρμογής του νόμου 3863 (Λοβέρδου - Κουτρουμάνη) για το νέο τρόπο υπολογισμού των κύριων συντάξεων, καθώς μετά τη διενέργεια και των απαιτούμενων αναλογιστικών μελετών θα προχωρήσει σε νέο σύστημα.

Εκεί εντάσσει και την πρότασή της για τη δημιουργία του Ταμείου Εθνικού Πλούτου και Κοινωνικής Ασφάλισης, το οποίο μεταξύ άλλων θα χρηματοδοτείται από κοινωνική ρήτρα στα δημόσια έργα ως ποσοστό επί της αξίας του αναλαμβανόμενου έργου με το οποίο θα επιβαρύνεται ο εργολήπτης σε κάθε περίπτωση συμβάσεων παραχώρησης δημοσίων έργων και συμβάσεων κρατικών προμηθειών, μέρος από τα πρόστιμα που επιβάλλονται (για φοροαποφυγή, εισφοροδιαφυγή, ελεύθερο ανταγωνισμό, μη τήρηση του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, από τις ανεξάρτητες αρχές) καθώς και μέρος από μελλοντικά έσοδα από τους υδρογονάνθρακες.

ΣΧΟΛΙΑ ΧΡΗΣΤΩΝ

blog comments powered by Disqus
v