ΕΕ: Ξεκινά μπρα ντε φερ για το Σύμφωνο Σταθερότητας

Το πρελούδιο μιας επίπονης διαδικασίας ξεκινά την Τρίτη η Κομισιόν, για την αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, σχετικά με τους κανόνες της ΕΕ για τη διατήρηση του ελλείμματος και των επιπέδων χρέους υπό έλεγχο.

Το μεγάλο παζάρι αφορά το πόσο ασφυκτικός ή όχι θα είναι αυτός ο «ζουρλομανδύας», ξυπνώντας μνήμες της περασμένης δεκαετίας, οδυνηρές για τις χώρες του Νότου... με αιχμή την «ελληνική κρίση».

Η προσπάθεια αυτή, η οποία αναβλήθηκε στο απόγειο της πανδημίας, έγινε πλέον πιο πιεστική, αφού οι δαπάνες των κρατών για την υποστήριξη της απασχόλησης και την υγειονομική περίθαλψη οδήγησαν στα ύψη τα επίπεδα του δημόσιου χρέους.

Η πλειοψηφία των μελών της ΕΕ συμφωνεί στην απλούστευση του περίπλοκου δημοσιονομικού πλαισίου, αλλά οι ρήτρες που συμπεριλαμβάνονται ώστε να ευνοηθούν οι πράσινες επενδύσεις είναι ιδιαίτερα διχαστικές στους κόλπους της Ευρώπης.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δηλώνει πρόθυμη να θέσει ρεαλιστικούς στόχους για τη μείωση του χρέους το 2023, όταν θα επανέλθει το Σύμφωνο, αλλά οι διαπραγματεύσεις είναι πιθανό να είναι μακρές, καθώς ο διχασμός είναι βαθύς μεταξύ των χωρών της ΕΕ σχετικά με το πόσο ευέλικτος ή άκαμπτος θα πρέπει να είναι ο δημοσιονομικός έλεγχος.

Το ζήτημα του χρέους περιπλέκει επίσης τις διαπραγματεύσεις του σχηματισμού νέου κυβερνητικού συνασπισμού στη Γερμανία, σύμφωνα με το Bloomberg, την ώρα που με επιστολή τους, οκτώ χώρες -Σουηδία, Φινλανδία, Λετονία, Δανία, Ολλανδία, Τσεχία, Αυστρία και Σλοβακία- καλούν το μπλοκ να εστιάσει στη μείωση του χρέους.

Μια μάχη που υποβόσκει

Εν μέσω Covid εποχής, η Ευρώπη ετοιμάζεται να ζήσει μια μεγάλη μάχη που υποβόσκει εδώ και καιρό, αλλά συνεχώς έπαιρνε παράταση για αργότερα, όπως έγραφε το euro2day.gr. Φαίνεται, όμως, πως ήρθε η ώρα, αφού οι Βόρειοι ξαναβάζουν στο τραπέζι τη δημοσιονομική προσαρμογή και τα υψηλά χρέη που πρέπει να αρχίζουν να προσαρμόζονται στα όρια που προστάζει το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάκαμψης, αρχής γενομένης ακόμα και από το 2022!

Αρκετές χώρες, δε, θέλουν να μπει σε εφαρμογή ένα δημοσιονομικό ζωνάρι για τις δαπάνες της κάθε χώρας, ώστε να ελέγχονται. Η πρόταση αυτή είχε ακουστεί ήδη από τον περασμένο Μάιο.

Ο πληθωρισμός είναι ο υψηλότερος στην ευρωζώνη τα τελευταία 13 χρόνια. Οι τιμές φυσικού αερίου ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο. Και όλα αυτά, τη στιγμή που η ΕΚΤ έχει ξεκινήσει ουσιαστικά το tapering, δηλαδή τη σταδιακή απόσυρση των έκτακτων μέτρων βοήθειας, αν και η Κριστίν Λαγκάρντ επιμένει ότι πρόκειται απλά για προσαρμογή στα νέα δεδομένα.

Τι μένει; Ένα αλαλούμ από δαπάνες που έκαναν τα κράτη-μέλη και τώρα θα πρέπει να «ρεγουλάρουν», αύξηση ελλειμμάτων και χρεών και, το κυριότερο, όλα αυτά έγιναν χωρίς ιδιαίτερους ελέγχους.

Back to the future

Ήδη το πρακτορείο Bloomberg προέβη σε μια πολύ σημαντική αποκάλυψη, η οποία στην Ελλάδα πέρασε στα ψιλά. Με τις καταθέσεις των προτάσεων των χωρών-μελών για το μέλλον του συμφώνου σταθερότητας και το πώς θα πρέπει να διαχειριστεί το δημόσιο χρέος μετά την πανδημία, διαφάνηκε ότι η Ευρώπη οδηγείται σε μια επώδυνη μάχη αναφορικά με τη λιτότητα.

Σύμφωνα με το Bloomberg, με επιστολή τους, οκτώ χώρες -Σουηδία, Φινλανδία, Λετονία, Δανία, Ολλανδία, Τσεχία, Αυστρία και Σλοβακία- καλούν το μπλοκ να εστιάσει στη μείωση του χρέους. Υπενθυμίζεται ότι η ΕΕ ανέστειλε το σύμφωνο σταθερότητας το 2020 και οι χώρες δαπάνησαν τρισεκατομμύρια ευρώ σε έκτακτα σχέδια. Όμως από το άτυπο Eurogroup της Σλοβενίας, όπως είχε αποκαλύψει το Euro2day.gr, ξεκίνησε η συζήτηση μεταξύ των υπουργών Οικονομικών γι' αυτούς τους κανόνες. Στο τραπέζι θα επανέλθουν το πώς, το πότε και με ποιες διαφοροποιήσεις.

Διασταυρωμένες πηγές αναφέρουν ότι στους οκτώ προστέθηκαν η Σλοβακία και η Ισπανία, ενώ στο μπλοκ αναμένεται και η Γερμανία, μετά την κατάληξη των διαπραγματεύσεων για τη νέα κυβέρνηση.

Με κάποιες χώρες να έχουν ακόμα πληγές από τη λιτότητα που αντιμετώπισαν μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, υπάρχουν εκκλήσεις να αξιοποιηθεί η συγκυρία, ώστε να ξαναγραφτεί ή ακόμα και να εγκαταλειφθεί το Σύμφωνο Σταθερότητας, που περιορίζει τα περιθώρια δημοσιονομικών κινήσεων των κρατών-μελών.

Ενώ οι περισσότερες χώρες συμφωνούν στην ανάγκη να μειωθεί το χρέος, ο ρυθμός της προσπάθειας αλλά και το πώς θα επηρεαστούν εργαζόμενοι και επιχειρήσεις προκαλεί τον μεγαλύτερο διχασμό.