H Μέρκελ και ο πληθωρισμός των καρτέλ

Όποια άποψη κι αν έχει κάποιος για την πολιτική της στην οικονομία, στο θέμα της ενεργειακής εξάρτησης της Γερμανίας από την Ρωσία και το μεταναστευτικό δεν μπορεί να μην της αναγνωρίσει ότι εκφράζει ευθαρσώς την γνώμη της.

Πληροφορηθήκαμε κι εμείς από παρισταμένους τα λεγόμενα της. Όμως, βρήκαμε εξαιρετικά ενδιαφέρον κάτι που δεν είδαμε να αναγράφεται κάπου στον Τύπο.  

Υπενθυμίζουμε ότι η κ. Μέρκελ δήλωσε πως δεν γνώριζε το μέγεθος του προβλήματος της Ελλάδας πριν από τις αρχές του 2010. Υπεραμύνθηκε επίσης της απόφασης να εμπλέξει το ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα γιατί αφενός είχε εμπειρία από προγράμματα αναδιάρθρωσης και αφετέρου θα ήταν πιο αυστηρό από αυτούς. 

Όμως, στον προσεκτικό ακροατή που μας το μετέφερε έκανε εντύπωση κάτι ακόμη. Ίσως γιατί ο ίδιος είχε προσωπική εμπειρία. Η μοναδική συγκεκριμένη αναφορά της κ. Μέρκελ σ' ένα από τα στραβά που βρήκαν οι πιστωτές στην Ελλάδα εκείνη την περίοδο αφορούσε το βρεφικό γάλα γιατί ήταν πολύ ακριβό.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, η τότε κυβέρνηση της ΝΔ με αρμόδιο υπουργό τον κ. Ανδριανόπουλο έδωσε το πράσινο φως να πωλείται το βρεφικό γάλα κι από τα σούπερ μάρκετ. Η απόφαση προκάλεσε την σφοδρή αντίδραση των φαρμακείων που είχαν την αποκλειστικότητα, αλλά έριξε αρκετά τις τιμές.

«Αν το κουτί (βρεφικό γάλα) είχε το αντίστοιχο των 10 ευρώ (παράδειγμα), η τιμή μπορεί να έπεσε στο μισό στα σουπερμάρκετ. Επιπλέον, υπήρχαν αρκετά κουτιά και δεν χρειαζόταν να πήγαινες από το ένα φαρμακείο στο άλλο για να βρεις παραπάνω κουτιά της ίδιας μάρκας,» τόνισε ο ίδιος που είχε μικρά παιδιά εκείνη την εποχή. «Αργότερα, όμως ο Ανδρέας πήρε πίσω το μέτρο.»

Προφανώς, αυτό είχε κάνει εντύπωση στην κ. Μέρκελ και το θυμόταν.

Όμως, έχει μεγαλύτερη σημασία για μας ως καταναλωτές καθώς  μας υπενθυμίζει τις αρνητικές συνέπειες που μπορεί να έχουν οι διάφοροι περιορισμοί και κανονισμοί όταν εμποδίζουν τον ανταγωνισμό. Γιατί κάπως έτσι οι τιμές κάποιων προϊόντων και υπηρεσιών διατηρούνται σε υψηλά επίπεδα μαζί με τα περιθώρια κέρδους και η ακρίβεια δεν λέει να υποχωρήσει. 

Για όσους το έχουν ξεχάσει ο ελληνικός ετήσιος πληθωρισμός ήταν ο 5ος υψηλότερος με 3,6% στην ευρωζώνη τον Ιούνιο με βάση τις εκτιμήσεις της Eurostat. Ο μέσος εναρμονισμένος πληθωρισμός στις χώρες του ευρώ ήταν 2%.   

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει ότι ο πληθωρισμός στην Ελλάδα θα υποχωρήσει ελαφρώς στο 2,8% το 2025 από 3% πέρυσι για να διολισθήσει στο 2,3% το 2026, παραμένοντας σε υψηλότερα σχετικά επίπεδα από τον μέσο όρο της ευρωζώνης.

Ασφαλώς, η ισχυρή ζήτηση σε μια χώρα με μικρή παραγωγή και μεγάλο ποσοστό κατανάλωσης προς το ΑΕΠ που τροφοδοτείται από τον τουρισμό ευνοεί την άνοδο των τιμών. Αυτό συνήθως παρατηρείται πιο έντονα σε αγαθά και υπηρεσίες που δεν είναι διεθνώς εμπορεύσιμα.

Η ολιγοπωλιακή διάρθρωση κάποιων κλάδων της οικονομίας δεν βοηθάει επίσης. Γι' αυτό θα περίμενε κάποιος την παρέμβαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού που όμως δεν είναι ορατή είτε λόγω έλλειψης προσωπικού, είτε βούλησης, είτε και των δυο. 

Ο αποκαλούμενος πληθωρισμός της απληστίας εξηγεί εν μέρει την διατήρηση του ελληνικού πληθωρισμού πάνω από τον μέσο όρο της ευρωζώνης καθώς η οικονομία αναπτύσσεται. 

«Οι τιμές στις χώρες που έχουν υψηλή κατανάλωση με μικρή παραγωγή είναι ακριβότερες, πάρε το παράδειγμα της Ελβετίας. Αντίθετα, χώρες με μεγάλη παραγωγή, όπως η Γερμανία, δεν είναι», ανέφερε χθες στέλεχος της αγοράς που δεν συμφωνεί ότι τα περιθώρια κέρδους είναι υπερβολικά υψηλά στην Ελλάδα με ελάχιστες εξαιρέσεις. «Πώς ορίζεται το υπερβολικό περιθώριο κέρδους;»

Όπως κι αν έχει, ο υγιής ανταγωνισμός συμβάλλει στον έλεγχο των τιμών και στην παροχή καλύτερων υπηρεσιών. Η κα Μέρκελ φρόντισε να μας το υπενθυμίσει.