Μητσοτάκης: Η ενεργή διπλωματία δεν είναι επαναστατική γυμναστική

«Προσέρχομαι στη σημερινή συζήτηση με αίσθημα ευθύνης αλλά και με διάθεση συγκλίσεων», δήλωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, στο πλαίσιο της συζήτησης με αντικείμενο την ενημέρωση του Σώματος για ζητήματα εξωτερικής πολιτικής.

Στην ομιλία του ανακοίνωσε ότι επιτεύχθηκε «προκαταρκτική κοινή κατανόηση» με την Αίγυπτο για τη Μονή Σινά. Όπως είπε, με αυτή διασφαλίζεται στο διηνεκές ο χαρακτήρας της Μονής. Απαγορεύεται οποιαδήποτε μετατροπή της και υφίσταται μέριμνα για την παραμονή των μοναχών.

«Η Ελλάδα τα τελευταία έξι χρόνια έχει υπερασπιστεί σθεναρά τα εθνικά της συμφέροντα, υπηρετεί παράλληλα το διεθνές δίκαιο και προωθεί με συνέπεια και την ειρήνη και τη σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή. Με τις αρχές αυτές να καθορίζουν όχι μόνο τη δική μας πορεία αλλά και τον τρόπο με τον οποίο αλληλοεπιδρούμε με τον κόσμο», τόνισε και προσέθεσε, «έναν κόσμο μάλιστα ο οποίος βιώνει σήμερα μία εντελώς πρωτοφανή ρευστότητα».

Επεσήμανε ότι η Ευρώπη δοκιμάζεται από γεωπολιτικές πιέσεις στα σύνορά της, βρισκόμαστε αντιμέτωποι για πρώτη φορά μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου μ' έναν εκτεταμένο πόλεμο στον πυρήνα της ευρωπαϊκής ηπείρου και από την άλλη, η ίδια η Ευρώπη δοκιμάζεται από μεγάλες προκλήσεις στο εσωτερικό της.

Μίλησε για τις νέες παγκόσμιες ισορροπίες, τις εστίες έντασης και συγκρούσεων ανά τον κόσμο και επεσήμανε ότι πέρα από τις 61 ένοπλες συγκρούσεις που μαίνονται σήμερα στον πλανήτη μας, αντιμετωπίζουμε και μια σειρά άλλων πρωτοφανών προκλήσεων. Τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, την επισιτιστική ανασφάλεια, πανδημίες, μετακινήσεις πληθυσμών και φυσικά τη μεγάλη πρόκληση της τεχνητής νοημοσύνης, η οποία αλλάζει τα πάντα γύρω μας, ειδικά στον τομέα της άμυνας.

«Αντί λοιπόν να αναζητούνται οικουμενικές λύσεις σ' αυτά τα κοινά ζητούμενα, όπως έγινε π.χ. μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, η αλήθεια είναι ότι δυστυχώς η πολυμέρεια υποχωρεί, παραδοσιακές ισορροπίες κλονίζονται και η ισχύς αντικαθιστά συχνά το δίκαιο. Και γι' αυτούς τους λόγους καλωσόρισα το αίτημα του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, του κ. Ανδρουλάκη, να κάνουμε μία συζήτηση πιο ευρεία για τα ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής και όχι μόνο για το Παλαιστινιακό και έτρεψα αυτή τη συζήτηση σε μία ουσιαστικά εφ' όλης της ύλης ενημέρωση για την εξωτερική πολιτική, γιατί νομίζω ότι είναι πολύ σημαντικό σε αυτή τη συγκυρία οι πολιτικοί αρχηγοί να τοποθετηθούν εντός του Κοινοβουλίου για το σύνολο των θεμάτων που απασχολούν σήμερα την πατρίδα μας. Με την ελπίδα βέβαια ότι τουλάχιστον στα θέματα εξωτερικής πολιτικής θα σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων, γιατί οι εθνικοί χειρισμοί δεν ασκούνται ούτε στα καφενεία ούτε στα τηλεοπτικά πάνελ», τόνισε.

Είπε επίσης ότι η ενεργή διπλωματία δεν μπορεί να συγχέεται με την επαναστατική γυμναστική.

Ο πρωθυπουργός τόνισε ότι είναι υπερήφανος γιατί η πατρίδα μας σήμερα, το 2025, στέκεται πλέον όρθια και περήφανη, με εμπιστοσύνη στις δυνάμεις της. Ως ένας ισότιμος εταίρος στην ΕΕ αλλά και στο ΝΑΤΟ ως ένας πυλώνας σιγουριάς σε μια ταραγμένη περιοχή, ως ένας κόμβος ενέργειας, ως μια γέφυρα διεθνών συνεργασιών, χωρίς να ακολουθεί τις εξελίξεις αλλά να προσπαθεί πάντα να τις διαμορφώσει. Τόνισε δε ότι είναι ένα πλεονέκτημα αυτό που κατάφερε να κατακτήσει χάρη σε μία σειρά από σωστές επιλογές.

Δεν μπορεί να μιλάει κανείς για μία ισχυρή Ελλάδα, αν η χώρα δεν διαθέτει μία ισχυρή οικονομία, είπε, επισημαίνοντας ότι τα οικονομικά στοιχεία έχουν αντανάκλαση στην ισχύ της χώρας και μετατρέπουν ουσιαστικά τη στιβαρή πρόοδο της οικονομίας, το διεθνές της κύρος και σε μία ισχυρή αποτρεπτική δυνατότητα.

Πηγή της σκληρής ισχύος κάθε χώρας πρέπει να είναι η αποτρεπτική της δυνατότητα, υπογράμμισε και υπενθύμισε ότι συζητήθηκε πρόσφατα στη Βουλή το νέο 12ετές πρόγραμμα των ενόπλων δυνάμεων, ύψους 28 δισ. ευρώ, το οποίο ήδη έχει αρχίσει και δρομολογείται.

Επίσης, ο κ. Μητσοτάκης είπε για:

Τη Γάζα: «Στείλαμε αμέσως ανθρωπιστική βοήθεια, περιθάλψαμε τραυματισμένα παιδιά της και παραμένουμε σταθεροί υπέρ της ίδρυσης ενός παλαιστινιακού κράτους. Η αναγνώριση όμως θα έρθει στο τέλος της πολιτικής διαδικασίας υπό την αιγίδα του ΟΗΕ. Η Ελλάδα ενδυναμώνει την εταιρική της σχέση με το Ισραήλ, ανεξάρτητα ποια κυβέρνηση τυγχάνει να κυβερνά. Η Ελλάδα θα διεκδικήσει θέση στη επόμενη μέρα στη Γάζα»

Τη Μονή Σινά: «Ενδυναμώνουμε δεσμούς μας με πολλές αραβικές χώρες, όπως την Αίγυπτο. Το ζήτημα των δικαιωμάτων επί της Μονής δεν προέκυψε χθες, ανατρέχει στους αιώνες. Αμέσως μετά τις τελευταίες εξελίξεις, ξεκίνησαν εντατικές διαβουλεύσεις μεταξύ των δύο υπουργών Εξωτερικών και σήμερα ανακοινώνω ότι έχει υπάρξει προκαταρκτική κοινή κατανόηση μεταξύ των δύο πλευρών, με τον τελευταίο λόγο στην Σιναϊτική Αδελφότητα. Διασφαλίζεται ο αναλλοίωτος χαρακτήρας της Μονής στο διηνεκές, απαγορεύεται οποιαδήποτε μετατροπή της Μονής, όπως και των υπολοίπων λατρευτικών χωρών και υφίσταται μέριμνα για την παραμονή των μοναχών. Το Σινά καθίστανται ένα από τα επίκεντρα της Ορθοδοξίας με την ελληνική Πολιτεία να είναι εμπράκτως παρούσα».

Τη Λιβύη: «Είμαστε αντιμέτωποι με μια πολυετή εμφύλια σύγκρουση. Η Ελλάδα είναι μια από τις λίγες χώρες που έχει αποκαταστήσει δίαυλο επικοινωνίας και με τις δύο πλευρές, πρόσφατα επανεκκινήσαμε τη διαδικασία χάραξης θαλασσίων ζωνών. Επιδιώκουμε τη διμερή οικονομική συνεργασία και καλύτερο συντονισμό στη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών, που έχουν μειωθεί σημαντικότατα».

Τη Συρία: «Μετά την ανατροπή του στυγνού καθεστώτος Άσαντ, ανοίξαμε ως οφείλαμε διαύλους επικοινωνίας με τη νέα ηγεσία. Προκειμένου η Συρία να μπορέσει να οικοδομήσει πιο στέρεες θέσεις με Ε.Ε. , έχει χρέος να προστατεύσει το χριστιανικό πληθυσμό».

Την Τουρκία: «Από τον Σεπτέμβριο του 2023 επιλέξαμε να εντάξουμε τις διμερείς μας σχέσεις σε διάλογο τριών πυλώνων, τον πολιτικό διάλογο, τη θετική ατζέντα και τα ΜΟΑ. Αποκαταστήσαμε ένα πλέγμα επαφών και ανοικτών διαύλων επικοινωνίας παρά τις μεγάλες διαφορές μας. Το αποτέλεσμα είναι οι παραβιάσεις στο Αιγαίο πρακτικά να μηδενιστούν. Ο συντονισμός μεταξύ των δύο ακτοφυλακών για μεταναστευτικό έχει σημειώσει μεγάλη πρόοδο σε σχέση με παρελθόν. Αναρωτιέμαι γιατί και πώς κάποιοι κατακρίνουν τόσο εύκολα αυτή την πολιτική των ήρεμων νερών. Θέλουμε φουρτούνες; Ατυχήματα και εντάσεις; Επιδιώκουμε τον διάλογο, αλλά καμία συζήτηση για θέματα κυριαρχίας. Υποστηρίζουμε ενεργά τα κυριαρχικά μας δικαιώματα στο πεδίο».

Την Κύπρο: «Προϋπόθεση για τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο είναι η επίλυση του Κυπριακού. Η Ελλάδα στηρίζει την επανένωση της Κύπρου μέσω μια διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας. Δεν πρόκειται ποτέ να δεχθούμε τετελεσμένα στην Κύπρο. Έχω εξαιρετική σχέση με πρόεδρο Κύπρου, αμοιβαίας εμπιστοσύνης και απόλυτης εντιμότητας στο πώς αντιλαμβανόμαστε κρίσιμα ζητήματα. Θα συνιστούσα σε όσα ΜΜΕ ανακαλύπτουν προβλήματα, να κρατήσουν λίγο πιο χαμηλά την μπάλα. Από την άλλη, η Ελλάδα ζητά την άρση του casus belli και επιμένει ότι η μόνη διαφορά είναι η οριοθέτηση της ΑΟΖ και η υφαλοκρηπίδα. Μέχρι να καταφέρουμε να φτάσουμε να έχουμε ουσιαστική συζήτηση για την εκκρεμότητα αυτή η πατρίδα μας κινείται με σχέδιο και ευθύνη. Η συμμετοχή της Chevron και οι εξελίξεις στα θαλάσσια πάρκα πρόκειται για κινήσεις που επιβεβαιώνουν ότι δεν επιδιώκουμε τη διπλωματία της αδράνειας αλλά της δράσης».

Την Ουκρανία: «Μαίνεται η πιο καταστροφική σύρραξη στην Ευρώπη από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η Ελλάδα εξ αρχής καταδίκασε την προσπάθεια της Ρωσίας να αλλάξει τα σύνορα με τη δύναμη των όπλων. Τι θα σήμαινε μια άλλη στάση, μια βολική ουδετερότητα ίσως, η επιβεβαίωση του αναθεωρητισμού στην πράξη για την ασφάλεια της Κύπρου; Δεν μπορούμε ποτέ να αναγνωρίσουμε κατοχές και τετελεσμένα. Διαφορετικά κανείς στην Ευρώπη δεν θα ήταν ασφαλής».

Για τις ΗΠΑ: «Η χώρα μας είναι γέφυρα ανάμεσα στην Ευρώπη και τους συμμάχους μας από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Η στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης δεν είναι ανταγωνιστική των σχέσεων με τις ΗΠΑ, αποτελεί έναν από ακρογωνιαίους λίθους της εξωτερικής μας πολιτικής. Η συμμετοχή μας στο πρόγραμμα των F35, η συμφωνία αμοιβαίας αμυντικής συνδρομής, η συνεργασία μας σε Σούδα, Αλεξανδρούπολη και όχι μόνο, στην ενέργεια και τη ναυτιλία, το καταδεικνύουν».

Τα Δυτικά Βαλκάνια: «Η Ελλάδα σταθερά από τη διακήρυξη της Θεσσαλονίκης υποστηρίζει την ευρωπαϊκή τους προοπτική, αρκεί να σέβονται διεθνές δίκαιο, να προστατεύουν μειονότητες».

Ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι «ειδικά στην ανατολική Μεσόγειο οι προκλήσεις είναι πολλές. Η Ελλάδα επιδιώκει τη συνεννόηση με όλους τους γείτονές μας έχοντας πυξίδα το δίκαιο της θάλασσας και τη διεθνή νομιμότητα. Το επόμενο διάστημα θα καλέσουμε όλα τα παράκτια κράτη σε ένα φόρουμ που να εξετάσουμε από κοινού όλα όσα μας απασχολούν. Η φοβική χώρα της αδράνειας και του περιθωρίου πέρασε ανεπιστρεπτί. Σε όσους επιμένουν να υπονομεύουν αναγκαιότητα με ανούσια συνθήματα , η εξωτερική πολιτική δεν αποτελεί ζήτημα ευχών, αλλά σταθερού προσανατολισμού».