Εχουν μέλλον οι... κηπουροί σε έναν κόσμο Τεχνητής Νοημοσύνης;

Η Τεχνητή Νοημοσύνη έχει μπει για καλά στη ζωή μας και οι επιπτώσεις αλλά και δυνατότητες της βρίσκονται προφανώς στα σπάργανα.

Αυτό εξάλλου συνέβη με όλες τις τεχνολογικές καινοτομίες που τα 250 τελευταία χρόνια χαρακτήρισαν τη βιομηχανική επανάσταση. Δηλαδή αυτό το μοναδικό στην ανθρώπινη ιστορία γεγονός, που για το καλύτερο και για το χειρότερο, άνοιξε νέες προοπτικές στον άνθρωπο. Με πρώτη και ιδιαίτερα σημαντική τη συνεχή επιμήκυνση του προσδόκιμου ζωής του.

Μέσα, λοιπόν, σε αυτό το περιβάλλον σημαντικές πτυχές της ανθρώπινης ζωής αλλάζουν. Με αποτέλεσμα να τίθενται ουκ ολίγα ερωτήματα.

Καθώς η τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ) γίνεται ολοένα και πιο ισχυρή, έχουν απομείνει ασφαλείς θέσεις εργασίας; «Έχω κατά κάποιο τρόπο πείσει τον εαυτό μου ότι η ασφαλέστερη δουλειά στον κόσμο είναι πιθανώς η κηπουρική», παραδέχτηκε πρόσφατα ο Martin Wolf, επικεφαλής οικονομικός σχολιαστής των Financial Times.

Η παρατήρηση φαινόταν λογική. Υπάρχουν κάποια πράγματα που οι υπολογιστές απλά δεν μπορούν να κάνουν.

Το επόμενο πρωί, οι Financial Times δημοσίευσαν ένα άρθρο με τίτλο «Οι κήποι που μεγάλωσε η τεχνητή νοημοσύνη», το οποίο περιέγραφε ένα έξυπνα αυτοματοποιημένο σύστημα στάγδην άρδευσης, ανιχνευτές παρασίτων, συστήματα σκιάχτρου με λέιζερ και ένα ρομπότ ξεριζώματος με ηλιακή ενέργεια.

Δεν είναι ακόμη σαφές σε ποιο βαθμό το σκιάχτρο λέιζερ και το ρομπότ ξεριζώματος θα απειλήσουν στην πραγματικότητα τις θέσεις εργασίας των ανθρώπινων κηπουρών, αλλά η προοπτική αυτή μας υπενθυμίζει ότι υπάρχει μια διάκριση μεταξύ μιας εργασίας και μιας άλλης εργασίας και ενός συνόλου αλληλένδετων με αυτήν άλλων εργασιών.

Ένας κηπουρός πρέπει να κάνει τα πάντα, από το κούρεμα του γκαζόν και το ξεβοτάνισμα μέχρι τη διάγνωση μιας προσβολής από παράσιτα, τον σχεδιασμό ενός εξωτερικού χώρου ή, το πιο περίπλοκο, την επικοινωνία με έναν δύσκολο πελάτη. Διάφορα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης θα μπορούσαν να χειριστούν τις περισσότερες από αυτές τις εργασίες, αν και το πιο πιθανό αποτέλεσμα δεν είναι η εξαφάνιση του επαγγέλματος της κηπουρικής, αλλά μάλλον ο μετασχηματισμός του.

Το ερώτημα είναι πώς καθεμία από τις νέες εφαρμογές Τεχνητής Νοημοσύνης θα αλλάξει τη φύση της εργασίας μας. Και αν θα εκτιμήσουμε τις «επανασχεδιασμένες» θέσεις εργασίας που θα μας προσφερθούν ως αποτέλεσμα αυτού του μετασχηματισμού.

Η γενετική τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να είναι κάτι καινούργιο, αλλά αυτά τα ερωτήματα δεν είναι. Χρονολογούνται από τις διαμαρτυρίες των Λουδιτών στην Αγγλία στις αρχές του 19ου αιώνα, όταν εργάτες κλωστοϋφαντουργίας υψηλής εξειδίκευσης είδαν μηχανές να εκτελούν τα πιο δύσκολα μέρη της εργασίας τους, επιτρέποντάς τους να αντικατασταθούν από εργάτες με χαμηλότερη εξειδίκευση και χαμηλότερες αμοιβές.

Ποιες είναι οι απαντήσεις σε αυτά τα παλαιά και εύλογα ερωτήματα; Εξαρτώνται τόσο από την τεχνολογία όσο και από τις επιχειρήσεις. Κατά τους Financial Times, η αντίθεση μεταξύ δύο ιστορικών προηγούμενων, του ψηφιακού υπολογιστικού φύλλου και των ακουστικών που χρησιμοποιούν οι συλλέκτες παραγγελιών στην αποθήκη, όπως η «μονάδα Jennifer», είναι διδακτική.

Το ψηφιακό υπολογιστικό φύλλο, το οποίο εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην αγορά το 1979, αντικατέστησε αμέσως και τέλεια την εργασία που εκτελούσαν προηγουμένως οι λογιστές, αλλά οι λογιστές απλώς μετατόπισαν την εστίασή τους σε πιο στρατηγικές και δημιουργικές εργασίες, όπως η μοντελοποίηση διαφόρων κινδύνων και σεναρίων. Ποιος δεν θα ήθελε έναν δημιουργικό λογιστή;

Η μονάδα Jennifer είναι ένα σετ μικροφώνου-ακουστικών που καθοδηγεί τους παραγγελιολήπτες στις αποθήκες μιλώντας τους στο αυτί, ενώ παράλληλα παρακολουθεί τις τελευταίες κινήσεις τους και τους καθοδηγεί για τα επόμενα βήματά τους.

Αυτή η μονάδα εξαλείφει τα τελευταία ίχνη της γνωστικής εργασίας σε μια σωματικά απαιτητική εργασία που ήταν ήδη κουραστική. Βρίσκεται σε έντονη αντίθεση με το ψηφιακό υπολογιστικό φύλλο, το οποίο αφαίρεσε το πιο κουραστικό μέρος μιας ποικίλης και εξειδικευμένης εργασίας.

Το μάθημα είναι ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να κάνει την βαρετή εργασία ακόμα πιο βαρετή και την ενδιαφέρουσα εργασία ακόμα πιο ενδιαφέρουσα.

Οι ερευνητές του ΜΙΤ, David Autour και Neil Thompson, συγκέντρωσαν νέα δεδομένα που προσφέρουν μια νέα προοπτική σε αυτά τα ερωτήματα. Η τελευταία τους ερευνητική εργασία, με τίτλο «Εμπειρογνωμοσύνη», ξεκινά με το ερώτημα: Μπορούμε να περιμένουμε ότι οι λογιστές και οι εργαζόμενοι στην αποθήκη θα επηρεαστούν από τον αυτοματισμό με τον ίδιο τρόπο;

Την απάντηση θα δώσουμε στο προσεχές άρθρο μας εξηγώντας γιατί είναι θετική...