Δεύτερο crash test τον Ιούλιο για τον Κάθετο Διάδρομο

Το στοίχημα να ξεπεραστούν οι «παιδικές ασθένειες» του Κάθετου Διαδρόμου, που φιλοδοξεί να μεταφέρει φυσικό αέριο, κυρίως αμερικανικό LNG, από την Ελλάδα, μέσω Βουλγαρίας και Ρουμανίας, προς την Ουκρανία, επιχειρούν να κερδίσουν για δεύτερη φορά οι εμπλεκόμενες πλευρές.

Σε συνέχεια της πρώτης αποτυχημένης δημοπρασίας, όπου δεν υπήρξε το παραμικρό εμπορικό ενδιαφέρον, οι εμπλεκόμενοι δρομολογούν μια δεύτερη προσπάθεια, αυτή τη φορά για τον Ιούλιο, η οποία και θα κρίνει κατά πόσο το έργο είναι ελκυστικό για προμηθευτές και traders.

Αν δηλαδή η νέα ενιαία και χαμηλή ταρίφα (υπό την ονομασία «Route 1») που έχουν συμφωνήσει οι Διαχειριστές των πέντε χωρών κατά μήκος της διαδρομής του Vertical Corridor και η οποία μεταφράζεται σε μείωση 25% στα κόστη διέλευσης από την Ελλάδα μέχρι τη Ρουμανία και 46% από τη Μολδαβία έως την Ουκρανία, αρκεί ή όχι για να προσελκύσει το ενδιαφέρον.

Το δεύτερο αυτό τεστ για τη δέσμευση χωρητικότητας στο project, μαζί με ανάλογες δημοπρασίες που θα γίνουν μέχρι τον Οκτώβριο, θα κρίνουν την τύχη ενός έργου που φιλοδοξεί να «σπάσει» το ρωσικό μονοπώλιο στη ΝΑ Ευρώπη και να στέλνει 8,5 δισ. κυβικά μέτρα προς Βορρά, με προοπτική αύξησης στα 10 δισεκατομμύρια σε δεύτερο χρόνο.

Αυτό προέκυψε από τις χθεσινές επαφές στο περιθώριο του ετήσιου συνεδρίου της Gas Infrastructure Europe (GIE) που διοργάνωσε ο ΔΕΣΦΑ στην Αθήνα. Και όπως ανέφερε η CEO του ΔΕΣΦΑ Μαρία Ρίτα Γκάλι, η ελπίδα είναι ο Κάθετος Διάδρομος να έχει τη δυνατότητα μεταφοράς φυσικού αερίου όχι μόνο προς Βορά αλλά και προς τα Δυτικά. Η ίδια δε, πρότεινε, ακριβώς επειδή το έργο δεν επιδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, να δημιουργηθεί μια ειδική ευρωπαϊκή εταιρική οντότητα που θα δεσμεύει capacity στον Κάθετο Διάδρομο και εν συνεχεία θα το διαθέτει στην αγορά.

Τα στοιχεία που είχε δώσει πρόσφατα ο Ουκρανός Διαχειριστής έδειχναν ότι το κόστος διαμετακόμισης φυσικού αερίου από την Ελλάδα (Ρεβυθούσα) έως την Ουκρανία ξεπερνά τα 10 €/MWh, ενώ από το FSRU της Αλεξανδρούπολης κινείται στα 13 €/MWh. Την ίδια στιγμή, το κόστος στην περίπτωση χρήσης των εναλλακτικών οδεύσεων, όπως π.χ. μέσω Πολωνίας που χρησιμοποιεί για να προμηθεύεται σήμερα αέριο η Ουκρανία, διαμορφώνεται μεταξύ 3,9 με 6,7 €/MWh.

Κατά τη Διευθύνουσα Σύμβουλο του ΔΕΣΦΑ, η δεύτερη αυτή δημοπρασία του Ιουλίου θα οργανωθεί πολύ καλύτερα από την πρώτη, η οποία έγινε μέσα σε μόλις μία εβδομάδα, με αποτέλεσμα τα πολύ στενά χρονικά περιθώρια να μην επιτρέψουν στους υποψηφίους να προετοιμαστούν επαρκώς. Σύμφωνα με την ίδια, είναι πιθανό από τον Αύγουστο να δημιουργηθεί και μια ακόμη γραμμή μεταφοράς αερίου στο πλαίσιο του Κάθετου Διαδρόμου, από το FSRU της Αλεξανδρούπολης μέσω του IGB, πέραν της υφιστάμενης μεταξύ Ρεβυθούσας - Σιδηροκάστρου.

Το πρώτο ουσιαστικό βήμα για τον Κάθετο Διάδρομο μεταφοράς αερίου από την Ελλάδα έως την Ουκρανία έγινε στα τέλη  Μαΐου και αφορά την έναρξη δύο σημαντικών έργων αύξησης της μεταφορικής του ικανότητας.

Τα δύο νέα έργα έχουν στόχο να αυξήσουν το capacity από Ελλάδα προς Βουλγαρία με σημείο διασύνδεσης το Σιδηρόκαστρο και από Βουλγαρία προς Ρουμανία με σημείο διασύνδεσης την Kresna, με αμφότερα να έχουν στόχο ολοκλήρωσης το πρώτο τρίμηνο του 2026.

Στην ίδια κατεύθυνση αναμένεται να τεθούν το επόμενο διάστημα σε λειτουργία δύο ακόμη κρίσιμες υποδομές στο ελληνικό σκέλος, ικανές να επιτρέψουν ροές 8,5 δισ. κυβικών μέτρων ετησίως μη ρωσικού αερίου προς τον Βορρά, με προοπτική αύξησης στα 10 bcm τον χρόνο, εφόσον φυσικά αυξηθεί και η δυναμικότητα του ελληνοβουλγαρικού αγωγού IGB από τα 3 στα 5 bcm ετησίως.