Το πικρό μάθημα της Αλάσκας για την Ευρώπη

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης για την Ουκρανία, που θα στηθεί στις 15 του μηνός στην Αλάσκα, με προφανή σημειολογία για αυτό το αμερικανικό έδαφος που κείται μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας, θα κάθονται, κατά πάσα βεβαιότητα, δύο άνδρες. Ο Ντόναλντ Τραμπ και ο Βλαντιμίρ Πούτιν.

Όπως δείχνουν σήμερα τα πράγματα, ούτε ο άμεσα ενδιαφερόμενος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι θα έχει θέση σε αυτό το τραπέζι, ούτε βεβαίως και οι επίσης “ενδιαφερόμενοι”, καθότι ο πόλεμος διεξάγεται στην άμεση γειτονιά τους, Ευρωπαίοι.

Για την ακρίβεια, αυτήν την στιγμή οι ηγέτες τριών εκ των μεγαλυτέρων από πλευράς οικονομικής ισχύος ευρωπαϊκών κρατών, της Γερμανίας, του Ηνωμένου Βασιλείου και της Γαλλίας εμφανίζονται να πασχίζουν, πρώτον να διαμορφώσουν κοινή γραμμή με τις ΗΠΑ σε αυτήν την διαπραγμάτευση και δεύτερον, να εξασφαλίσουν τη συμμετοχή της Ουκρανίας και την παρουσία Ζελένσκι σε αυτό το τραπέζι, κάτι που σήμερα κρίνεται ως αμφίβολο.

Ωστόσο, αν και η έκβαση αυτής της διαπραγμάτευσης είναι καταλυτικής σημασίας για το μέλλον ολόκληρης της Ευρώπης και φέρει εύλογες διεθνείς προεκτάσεις, καθώς κρίνεται η επιτυχία ή μη του αναθεωρητισμού και της δια της βίας αλλαγής των συνόρων, τόσο τα παραπάνω κράτη όσο και συνολικά η Ευρώπη στέκουν αδύναμες να επηρεάσουν καταλυτικά τις εξελίξεις. Ακριβέστερα, τελούν υπό ομηρεία έναντι αυτών των εξελίξεων και του ρόλου των ΗΠΑ σε αυτές. Κάτι που εμφανίζονται να αποδέχονται, δε, εκ προοιμίου.

Είναι απολύτως χαρακτηριστικό ότι σήμερα ζητούν από τις ΗΠΑ να ασκήσει μεγαλύτερη πίεση στη Ρωσία, μέσω απειλών για κυρώσεις. «Ο Πούτιν δρα μόνο υπό πίεση», δήλωσε την Κυριακή ο καγκελάριος της Γερμανίας Φρίντριχ Μερτς κι προέτρεψε τον Πρόεδρο Τραμπ, να ασκήσει μεγαλύτερη πίεση, αποδεχόμενος έτσι στην πράξη την αδυναμία τόσο της χώρας της οποίας ηγείται όσο και συνολικά της ΕΕ να πράξει το ίδιο με αποτελεσματικότητα.

Κάτι που δεν παρέλειψε να επισημάνει, εμμέσως πλην σαφώς και ο Αμερικανός αντιπρόεδρος Τζ.Ντ. Βανς, λέγοντας απευθυνόμενος προς την Ευρώπη, ότι «αν νοιάζεστε τόσο πολύ για αυτήν τη σύγκρουση, θα πρέπει να είστε διατεθειμένοι να συμμετάσχετε πιο άμεσα και ουσιαστικά στη χρηματοδότηση αυτού του πολέμου». Κοντολογίς, κάντε τα λόγια σας πράξη, είπε στους φίλτατους Ευρωπαίους, ο Αμερικανός. Και έχει δίκιο. Ακόμη και σήμερα η Ευρώπη στέκει δίχως ουσιαστική στρατιωτική ισχύ επί του πεδίου και εξακολουθεί να εναποθέτει την άμυνα και ασφάλειά της στις ΗΠΑ, παρά τις διακηρύξεις περί του στρατιωτικού της επανεξοπλισμού, ο οποίος θα διαρκέσει χρόνια έως ότου επιτευχθεί.

Υπ’ αυτό το πρίσμα, η ευρωπαϊκή “αντιπρόταση” που επιχειρείται να τεθεί στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης ως απάντηση στην καταστροφική για την Ουκρανία πρόταση Πούτιν έχει περιορισμένες προοπτικές επιτυχίας. Γιατί; Απλά, επειδή η Ευρώπη δεν είναι σε θέση να την επιβάλει. Ούτε στρατιωτικά, ούτε οικονομικά ούτε με οποιονδήποτε άλλον τρόπο και επιδιώκει να το πετύχει διαμέσου των ΗΠΑ. Κάτι επισφαλές υπό τις περιστάσεις.

Περιορίζεται λοιπόν σε διπλωματική κινητικότητα και σε αναρτήσεις στα μέσα… κοινωνικής δικτύωσης, όπως αυτή στην οποία προχώρησε ο Πρόεδρος της Γαλλίας Εμμ. Μακρόν, υποστηρίζοντας ότι «το μέλλον της Ουκρανίας δεν μπορεί να αποφασιστεί χωρίς τους Ουκρανούς, οι οποίοι πολεμούν για την ελευθερία και την ασφάλειά τους για πάνω από τρία χρόνια».

Σύμφωνοι και ουδείς αντιλέγει. Όμως πώς μπορεί να εξασφαλιστεί αυτό όταν ουδείς, πλην ΗΠΑ μπορεί να το πετύχει;

Ίσως ο φίλτατος Μακρόν να έχει δίκιο όταν υποστηρίζει ότι «οι Ευρωπαίοι θα είναι επίσης αναγκαστικά μέρος της λύσης, καθώς αφορά την ασφάλειά τους», όμως εάν δεν αναλάβουν οι ίδιοι πρωτοβουλίες ώστε να αποκτήσουν την αναγκαία ισχύ για να μπορούν να υπαγορεύουν τις εξελίξεις, τούτο μέλλει να αποδειχθεί. Αυτό, ίσως, είναι το μέχρι στιγμής κυριότερο δίδαγμα για την Ευρώπη από τις συνομιλίες της Αλάσκα. Και είναι προφανώς… πικρό.