Την ώρα που η βιομηχανία της τεχνολογίας κυριαρχείται από την Apple, την Alphabet, τη Meta και τη Microsoft, είναι εύκολο να ξεχάσει κανείς ότι μεγάλο μέρος της δουλειάς, που κάνει τις οθόνες να τρεμοπαίζουν, τους servers να βουίζουν και τις επιχειρήσεις να λειτουργούν, εκτελείται από εταιρείες που σπάνια γίνονται πρωτοσέλιδα, εταιρείες που διαμορφώνουν σταδιακά τον τομέα ηλεκτρονικών υπολογιστών εδώ και δεκαετίες, εταιρείες όπως η IBM.
Τα τελευταία 30 χρόνια, η IBM έχει μεταμορφωθεί, καθώς έχει μετατραπεί σε σημαντικό παίκτη στο cloud computing και την τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ). Κατά τη διάρκεια αυτών των δεκαετιών, ο Arvind Krishna ανέβαινε στην ιεραρχία της «Big Blue» και τελικά έγινε διευθύνων σύμβουλος τον Ιανουάριο του 2020.
Ο κ. Krishna, ο οποίος μεγάλωσε στην Ινδία πριν έρθει στις Ηνωμένες Πολιτείες για να πάρει το διδακτορικό του, έχει περάσει το μεγαλύτερο μέρος της καριέρας του στην IBM και πρόσφατα ηγήθηκε της εξαγοράς της Red Hat από την εταιρεία.
Ωστόσο, η λειτουργία μιας εταιρείας τόσο μεγάλης όσο η IBM απαιτεί κάτι παραπάνω από καλές επιχειρηματικές μανούβρες αυτές τις μέρες. Η πανδημία χτύπησε ακριβώς τη στιγμή που ανέλαβε ο κ. Krishna, αναγκάζοντάς τον να αντιμετωπίσει την εργασία εξ αποστάσεως, τη διάσπαση της εταιρικής κουλτούρας και την αναταραχή της αγοράς. Και η IBM -η οποία έχει εμπλακεί σε θέματα ποικιλομορφίας, ισότητας και ένταξης εδώ και δεκαετίες- αναγκάζεται να αντιμετωπίσει ένα κοινωνικό και πολιτικό τοπίο που απαιτεί από τις εταιρείες να λάβουν θέση σε ευαίσθητα θέματα.
Πείτε μου λίγα λόγια για τη ζωή σας στην Ινδία.
Ο πατέρας μου ήταν ανώτερος αξιωματικός του ινδικού στρατού. Κατά συνέπεια, μεγάλωσα κυριολεκτικά παντού στη χώρα, καθώς μετακομίζαμε κάθε δύο χρόνια. Ήταν πάντα πολύ-πολύ συγκεντρωμένος στο αποτέλεσμα κάθε ενέργειάς του, κάτι που είναι καλό, καθώς δουλειά του ήταν να υπερασπίζεται τη χώρα. Έπρεπε να βεβαιώνεται ότι τα στρατεύματα αποδίδουν και ότι όλος ο εξοπλισμός λειτουργούσε.
Πώς ασχοληθήκατε με τον κλάδο της τεχνολογίας;
Στο σχολείο μού άρεσε πραγματικά η ιστορία. Μου άρεσαν τα μαθηματικά, απόλαυσα τη φυσική, απόλαυσα πολλά πράγματα. Αλλά κάπου στην πορεία άρχισε να με ενδιαφέρει να καταλάβω πώς λειτουργούν τα πράγματα επί της ουσίας. Άρχισα να το σκέφτομαι και να λέω: πώς κάνεις καριέρα στη διασταύρωση της φυσικής, των μαθηματικών και του πραγματικού κόσμου; Η απάντηση είναι η μηχανική.
Και μετά ήρθατε στις Ηνωμένες Πολιτείες για το διδακτορικό σας;
Όταν τελείωσα το μεταπτυχιακό μου, συνεργάστηκα με έναν καταπληκτικό καθηγητή, τον Bruce Hajek του Πανεπιστημίου του Ιλινόις, ο οποίος με ενθάρρυνε πραγματικά στην προσπάθειά μου να βρω τον δρόμο μου. Δεν θα γίνω ποτέ τόσο έξυπνος στον τομέα μας όσο εκείνος -ήταν απλά καταπληκτικός. Ήταν πανεπιστημιακός καθηγητής σε ηλικία 29 ετών, μέλος της Εθνικής Ακαδημίας Μηχανικών, μέλος όλων των κυβερνητικών συμβουλευτικών επιτροπών και ήταν νικητής της Μαθηματικής Ολυμπιάδας.
Μου δίδαξε την ταπεινοφροσύνη. Γιατί όταν κάποιος σαν αυτόν σας ζητά να δουλέψετε μαζί του για τη διατριβή σας, συνειδητοποιείτε πως οτιδήποτε κάνετε, μπορεί να το κάνει δύο φορές πιο γρήγορα και έχει τόσο καθαρό μυαλό που το κάνει αμέσως σωστά. Αλλά περπατάει μαζί σου γιατί θέλει να διδάξει. Θέλει να μάθεις πώς να το κάνεις εσύ και όχι να το κάνει αυτός για σένα. Αυτή η στάση διδάσκει πραγματικά πολλά για το πώς πρέπει να αλληλεπιδρούμε με τους ανθρώπους.
Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980, η IBM ήταν μια από τις τελευταίες εταιρείες που πραγματικά προσκολλήθηκαν στη νοοτροπία «από την κούνια μέχρι τον τάφο» όσον αφορά την απασχόληση. Αυτό άλλαξε πολύ απότομα όταν ανέλαβε ο Lou Gerstner και απέλυσε εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους. Ήσασταν εκεί περίπου αυτή την εποχή και αναρωτιέμαι αν μπορείτε να μου μιλήσετε για την αλλαγή κουλτούρας όπως την είδατε. Σε ποιο βαθμό πιστεύετε ότι ήταν απαραίτητο και σε ποιο βαθμό ίσως υπήρξε υπερβολικό;
Απέλυσε 200.000 ανθρώπους τα δύο πρώτα χρόνια. Τέτοιες αποφάσεις είναι κατά κανόνα καταστροφικές. Δεν νομίζω, λοιπόν, ότι αυτή η πρακτική είναι χρήσιμη, εκτός αν βρίσκεται κανείς πραγματικά σε πολύ δύσκολη κατάσταση. Αλλά ειλικρινά πιστεύω ότι πρέπει να υπάρχει μια κουλτούρα απόδοσης. Και πιστεύω ότι τότε ήταν απολύτως απαραίτητο. Καμία εταιρεία δεν μπορεί να επιβιώσει στις αγορές χάνοντας χρήματα. Και δεν νομίζω ότι υπήρξε υπερβολή σε εκείνη τη συγκυρία.
Γίνατε CEO ακριβώς όταν χτύπησε ο Covid. Πώς έχετε διαχειριστεί την εταιρεία αυτά τα δύο πρώτα χρόνια;
Έγινα CEO στις 30 Ιανουαρίου 2020. Κρίνοντας εκ των υστέρων, θα έπρεπε να ξέραμε ότι ο Covid βρισκόταν στη γωνία και θα έπρεπε να έχουμε περάσει την προηγούμενη εβδομάδα προετοιμαζόμενοι. Ήταν προφανές ότι κάτι σημαντικό επρόκειτο να συμβεί.
Θα μπορούσαμε απλώς να συγκεντρωθούμε, να κλείσουμε τις καταπακτές και να ελπίζουμε για το καλύτερο. Όμως, ξέραμε ότι έπρεπε να κάνουμε κάποιες αλλαγές. Γνωρίζαμε ότι έπρεπε να κάνουμε την εταιρεία πολύ πιο απλή σε ορισμένους τομείς, επειδή είχα μια πολύ ξεκάθαρη άποψη ότι οι τεχνολογίες του cloud και της τεχνητής νοημοσύνης πρόκειται να μεταμορφώσουν την εμπειρία των πελατών μας. Η εταιρεία, λοιπόν, έπρεπε να εστιάσει σε αυτά.
Πώς στρατολογείτε νέους μηχανικούς όταν εταιρείες, όπως η Amazon, η Meta, η Google και η Microsoft, βρίσκονται σε σημαντικά υψηλότερη θέση αυτή τη στιγμή;
Αυτό δεν έχει αλλάξει από τότε που τελείωσα το μεταπτυχιακό. Θυμάμαι, το 1999, οι δυνατές εταιρείες ήταν η Cisco και η Sun. Τώρα δεν είναι. Αυτά έρχονται και παρέρχονται.
Η απάντησή μας ήταν πάντα πολύ διαφορετική. Κατ’ αρχάς, μας αρέσει να πηγαίνουμε εκεί που είναι το ταλέντο. Έτσι έχουμε ένα «παγκόσμιο αποτύπωμα» στο ταλέντο. Δεν περιοριζόμαστε σε μία χώρα ή σε μόνο ένα πανεπιστήμιο.
Προσελκύουμε, επίσης, ανθρώπους που θέλουν να δουλέψουν σε πραγματικά δύσκολα προβλήματα. Αυτό χρειάζεται ανθρώπους με υπομονή, να περάσουν δύο, τρία, πέντε χρόνια για να το πετύχουν. Παίρνουμε, λοιπόν, το μερίδιο ταλέντου που μας αναλογεί; Έτσι πιστεύω.
Πρέπει πάντα να ανησυχούμε γι’ αυτό. Κι ακόμα κι αν φύγουν από εμάς κάποια στιγμή, πρέπει να αισθάνονται ότι έχουν ανελιχθεί επαγγελματικά, ότι έμαθαν κάτι όσο ήταν στην ΙΒΜ.
Δυσκολεύεστε να αποκτήσετε το ταλέντο που χρειάζεστε αυτή τη στιγμή;
Όχι, πραγματικά όχι. Έχουμε μερικές χιλιάδες ανοιχτές θέσεις. Έχουμε δεκάδες χιλιάδες υποψήφιους.
Πώς χειρίζεται η IBM την κατάσταση επιστροφής στο γραφείο και πώς βλέπετε το μέλλον της δουλειάς στο γραφείο;
Ήμουν στο Ηνωμένο Βασίλειο πρόσφατα και είχαμε μερικές εκατοντάδες άτομα στο κτίριο που δεν φορούσαν μάσκες, ενώ δούλευαν σε κοινό χώρο. Το βουητό ήταν απίστευτο. Στην Ινδία, μόλις ανοίξαμε ξανά τα γραφεία μας και ο κόσμος επιστρέφει. Η Γερμανία έχει κόσμο στα γραφεία. Το Άμστερνταμ έχει κόσμο στα γραφεία. Η Ισπανία το ίδιο.
Νομίζω ότι οι άνθρωποι πεινούν για περισσότερη επαγγελματική αλληλεπίδραση, όχι μόνο για κοινωνική αλληλεπίδραση. Υπάρχει μια μερίδα ανθρώπων που απολαμβάνει πραγματικά να βρίσκεται στον χώρο εργασίας. Είναι πιο παραγωγικοί έτσι. Απολαμβάνουν το περιβάλλον.
Η IBM έχει μακρύ ιστορικό εμπλοκής σε δύσκολα κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα -π.χ. ήταν μεταξύ των πρώτων εταιρειών που προσέφεραν προνόμια σε συντρόφους εργαζομένων του ίδιου φύλου, το 1996. Πώς αποφασίζετε ποια θέση πρέπει να λάβει η εταιρεία;
Δεν μπορεί κανείς να σχολιάζει απλώς κάθε θέμα, αυτό είναι μόνο θόρυβος. Επομένως, επιστρέφεις στις αξίες σου. Η πρώτη αξία στην οποία εστιάζουμε, είναι ότι θέλουμε να είμαστε ένας χώρος εργασίας χωρίς αποκλεισμούς.
Αυτό ίσχυε πολύ πριν από τη δεκαετία του 1990. Στη δεκαετία του 1930, ο Thomas Watson Sr. διόρισε τις πρώτες γυναίκες σε εκτελεστικές θέσεις. Στη δεκαετία του 1940, ο Watson Jr. άρχισε να διορίζει τους πρώτους μαύρους σε διοικητικές θέσεις.
Έτσι, όταν πρόκειται για θέματα όπως η νομοθεσία πρόσβασης σε δημόσιες τουαλέτες στο North Carolina ή οι νόμοι για τους διεμφυλικούς στο Texas, θέλουμε να παίρνουμε θέση και να μιλήσουμε πραγματικά με την κυβέρνηση της εκάστοτε πολιτείας.
Από την άλλη πλευρά, η IBM είναι μια από τις λίγες εταιρείες που σταματά τις δωρεές σε πολιτικές καμπάνιες. Γιατί;
Αυτό είναι ολισθηρός δρόμος. Όταν δίνεις χρήματα σε κάποιον, μήπως προσπαθείς να αγοράσεις κάτι; Και τι θα γίνει αν ο υποψήφιος που χρηματοδότησες, δεν κερδίσει;
*Συνέντευξη στον David Gelles, ρεπόρτερ και αρθρογράφο των «NewYork Times»
© 2022 The New York Times Company