TBscan: Ελληνική συσκευή ανιχνεύει τη φυματίωση στον αέρα!

Η φυματίωση (γνωστή και ως ΤΒ) είναι μια λοιμώδης νόσος που αναπτύσσεται αργά, σε διάστημα εβδομάδων ή μηνών, και αποτελεί τη 13η κύρια αιτία θανάτου παγκοσμίως. Μόνο το 2021 αρρώστησαν από φυματίωση (ΤΒ) 10,6 εκατομμύρια άνθρωποι ενώ πέθαναν 1,6 εκατομμύρια, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.

Όμως μέσω της διάγνωσης και της θεραπείας της φυματίωσης, μεταξύ 2000 και 2021 σώθηκαν 74 εκατομμύρια ζωές. Δηλαδή η πρόληψη, η διάγνωση, η θεραπεία και η φροντίδα της φυματίωσης αποτελούν κρίσιμο παράγοντα για την επίτευξη του παγκόσμιου στόχου για τoν τερματισμό της επιδημίας έως το 2030.

Στο πεδίο λοιπόν της ταχύτερης, ευκολότερης και φθηνότερης διάγνωσης -σ.σ. σήμερα, σύμφωνα με τον ΠΟΥ, απαιτούνται 13 δισ. δολάρια ετησίως σε αυτό το σκέλος-, εστιάζει το TBscan της RespiBit που δημιούργησαν ο Χριστόδουλος Σπάγκακας (φωτό), Μηχανικός Αυτοματισμού, MSc Energy Management, ιδρυτής της KNX Live Platform, υποψήφιος διδάκτορας στο UoWM και ο Άλεκ Αλεξόπουλος, Χημικός Μηχανικός στο ΑΠΘ που στη συνέχεια σπούδασε στο Purdue University (MS, PhD) και στο MIT (PostDoc) και τώρα είναι ερευνητής επιπέδου Β στο ΕΚΕΤΑ.

Η βασική καινοτομία του TBscan, που έλαβε το πέμπτο βραβείο στον 13ο Διαγωνισμό Καινοτομίας & Τεχνολογίας που διοργάνωσε για δέκατη τρίτη συνεχή χρονιά η Εθνική Τράπεζα, στο πλαίσιο του προγράμματος NBG Business Seeds, λέει στο Euro2day.gr ο Χριστόδουλος Σπάγκακας, είναι η ανίχνευση του μυκοβακτηρίου της φυματίωσης στον αέρα αντί σε άλλα βιολογικά ρευστά, όπως το αίμα και το φλέγμα.

Ποια είναι η ιδέα πίσω από το TBscan και τι διαφορετικό κομίζει στην ιατρική κοινότητα;

Η ιδέα είναι να μπορούμε να ανιχνεύσουμε τη φυματίωση ταχύτερα, φθηνότερα και ευκολότερα, για να μπορούν οι γιατροί να σώσουν τη ζωή πολλών ανθρώπων.

Έχετε δηλώσει ότι μπορεί να ανιχνεύσει τη φυματίωση φθηνότερα, ταχύτερα και ευκολότερα και να σώσει τη ζωή πολλών ανθρώπων. Πώς μπορεί να γίνει αυτό, σε τι χρόνους και πόσες ζωές μπορούν να σωθούν;

Η βασική καινοτομία του TBscan είναι η ανίχνευση του μυκοβακτηρίου της φυματίωσης στον αέρα, αντί για άλλα βιολογικά ρευστά, όπως το αίμα και το φλέγμα. Η φυματίωση μεταδίδεται παρόμοια με τον Covid-19 μέσω αέρα, με βήχα, φτέρνισμα, ομιλία και την απλή αναπνοή. Με την ανίχνευση της φυματίωσης στον αέρα μπορούμε γρήγορα να εντοπίσουμε, να απομονώσουμε και να θεραπεύσουμε τους μολυσμένους ανθρώπους, και ταυτόχρονα να προστατέψουμε τους μη μολυσμένους.

Το TBscan είναι η λύση που παρέχει άμεση ανίχνευση του μυκοβακτηρίου. Είναι πολύ οικονομική, εύκολη στη χρήση και δεν απαιτεί εργαστήρια ή τεχνικούς. Το TBscan μπορεί να υλοποιηθεί σε χώρες ανεπτυγμένης ή ανερχόμενης οικονομίας.

Η φυματίωση είναι η πρώτη ασθένεια σε θνησιμότητα προ Covid. Κάθε χρόνο πεθαίνουν 1,6 εκ. άνθρωποι από φυματίωση. Η θεραπεία είναι πάρα πολύ αργή και διαρκεί ως 6 μήνες, χωρίς να υπάρχει πολλές φορές αποτέλεσμα. Με το TBscan, η διάγνωση της φυματίωσης θα είναι άμεση και ο μολυσμένος θα απομονώνεται άμεσα, έτσι ώστε να προστατεύεται ο υπόλοιπος πληθυσμός από τη μετάδοση της ασθένειας.

Ποιο ήταν το έναυσμα και αποφασίσατε να εστιάσετε στο συγκεκριμένο αντικείμενο;

Το έναυσμα δόθηκε από τον προβληματισμό των πνευμονολόγων ιατρών μας στην ομάδα, οι οποίοι έθεσαν το ερώτημα αν μπορεί να ανιχνευθεί το μυκοβακτηριδίο της φυματίωσης στον αέρα. Μετά από αρκετή έρευνα διαπιστώσαμε ότι μπορεί να γίνει και έτσι αποφασίσαμε να το δοκιμάσουμε με μία αρχική χρηματοδότηση και υποστήριξη από την Ένωση Νοσημάτων Θώρακος Ελλάδος/Hellenic Chest Diseases Society.

Όλα αυτά εκτιμώ ότι χρειάζονται οικονομικούς πόρους. Βρίσκεστε σε διαδικασία αναζήτησης επενδυτών και χρηματοδότησης;

Η ΕΝΘΕ χρηματοδότησε αρχικά με ένα μικρό ποσό το πείραμα στο εργαστήριο Laser του καθ. Κωνσταντίνου Κοσμίδη στο τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, όπου πιστοποιήθηκε με Proof of Concept για την -για πρώτη φορά- ανίχνευση αντίστοιχου μυκοβακτηρίου TB, διεσπαρμένου σε aerosol σταγόνων νερού, οι οποίες ήταν διεσπαρμένες στον αέρα με καινοτόμα οπτική μέθοδο.

Το πείραμα απέδειξε ότι μπορεί να ανιχνευτεί το μυκοβακτήριο ΤΒ στον αέρα, με βάση την ιδιότητα του αυτοφθορισμού και εκτιμήθηκαν τα όρια ευαισθησίας της μεθόδου.

Από εκεί και πέρα η RespiBit αναζητά χρηματοδότηση συμμετέχοντας σε ευρωπαϊκές και εθνικές προτάσεις (Horizon, ΕΣΠΑ), και σε άλλα ευρωπαϊκά projects καθώς και μέσα από ιδιώτες επενδυτές.

Για ποιο λόγο επιλέξατε να συμμετέχετε στον 13ο Διαγωνισμό Καινοτομίας & Τεχνολογίας NBG Business Seeds της Eθνικής Τράπεζας;

Η RespiBit συμμετείχε στο NBG Business Seeds για να προβάλει το TBscan στην Ελλάδα (και το ελληνικό σύστημα υγείας), αλλά και τη σημαντική προοπτική που έχει να σώσει πολλές ζωές, βοηθώντας τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών να υλοποιήσει το όραμά του «EndTB».

Υπήρξε κάποιο στάδιο στην πρότασή σας που βελτιώθηκε κατά τη διάρκεια του Διαγωνισμού και με ποιον τρόπο;

Η Εθνική Tράπεζα βοήθησε πολύ, κυρίως μέσα από τα workshops που διοργάνωσε με διάφορες θεματικές ενότητες, απαραίτητες για κάθε startup, αλλά και μέσα από το networking.

Λάβατε κάποια εκπαίδευση ή καθοδήγηση είτε από στελέχη της Τράπεζας είτε από συνεργάτες του προγράμματος NBG Business Seeds που σας φάνηκε χρήσιμη;

Το κάθε workshop είχε διαφορετικό θέμα και πολλά έγιναν από συνεργάτες της Εθνικής Tράπεζας. Όλα τα workshops ήταν πάρα πολύ χρήσιμα και είχαν κάτι να πουν.

Αν θέλετε κι εσείς να λάβετε μέρος στον 14ο Διαγωνισμό Καινοτομίας & Τεχνολογίας NBG Business Seeds, μπορείτε να υποβάλετε την πρότασή σας ηλεκτρονικά έως τις 4 Οκτωβρίου 2023, στις 15:00.